LA EVANGELIO LA�
SANKTA JOHANO

1 En la komenco estis la Vorto, kaj la Vorto estis kun Dio, kaj la Vorto estis Dio.
2 Tiu estis en la komenco kun Dio.
3 �io esti�is per li; kaj aparte de li esti�is nenio, kio esti�is.
4 En li estis la vivo, kaj la vivo estis la lumo de la homoj.
5 Kaj la lumo brilas en la mallumo, kaj la mallumo �in ne venkis.
6 De Dio estis sendita viro, kies nomo estis Johano.
7 Tiu venis kiel atestanto, por atesti pri la lumo, por ke �iuj per li kredu.
8 Li ne estis la lumo, sed li venis, por atesti pri la lumo.
9 Tio estis la vera lumo, kiu lumas al �iu homo, venanta en la mondon.
10 Tiu estis en la mondo, kaj la mondo per li esti�is, kaj la mondo lin ne konis.
11 Li venis al siaj propra�oj, kaj liaj propruloj lin ne akceptis.
12 Sed al �iuj, kiuj lin akceptis, li donis la rajton fari�i filoj de Dio, al la kredantoj al lia nomo,
13 kiuj naski�is nek el sango, nek el volo de karno, nek el volo de homo, sed el Dio.
14 Kaj la Vorto fari�is karno kaj lo�is inter ni, kaj ni vidis lian gloron, gloron kvaza� de la solenaskita de la Patro, plena de graco kaj vero.
15 Johano atestis pri li, kaj kriis, dirante: �i tiu estas li, pri kiu mi diris: Kiu venas post mi, tiu estas metita super mi, �ar li ekzistis pli frue ol mi.
16 �ar el lia pleneco ni �iuj ricevis, kaj gracon post graco.
17 �ar la le�o estis donita per Moseo; la graco kaj la vero esti�is per Jesuo Kristo.
18 Neniu iam vidis Dion; la solenaskita Filo, kiu estas en la sino de la Patro, Lin deklaris.

19 Kaj jen estas la atesto de Johano, kiam la Judoj sendis al li pastrojn kaj Levidojn el Jerusalem, por demandi lin: Kiu vi estas?
20 Kaj li konfesis kaj ne ka�is; kaj li konfesis: Mi ne estas la Kristo.
21 Kaj ili demandis lin: Kio do? �u vi estas Elija? Kaj li diris: Mi ne estas. �u vi estas la profeto? Kaj li respondis: Ne.
22 Ili do diris al li: Kiu vi estas? por ke ni donu respondon al niaj sendintoj. Kion vi diras pri vi mem?
23 Li diris: Mi estas vo�o de krianto en la dezerto: Rektigu la vojon de la Eternulo, kiel diris la profeto Jesaja.
24 Kaj tiuj estis senditaj de la Fariseoj.
25 Kaj ili demandis lin, kaj diris al li: Kial do vi baptas, se vi ne estas la Kristo, nek Elija, nek la profeto?
26 Johano respondis al ili, dirante: Mi baptas per akvo; meze de vi staras tiu, kiun vi ne konas,
27 kiu venas post mi; la rimenon de lia �uo mi ne estas inda malligi.
28 Tio okazis en Betania transe de Jordan, kie Johano baptadis.

29 La sekvantan tagon li vidis Jesuon venanta al li, kaj diris: Jen la �afido de Dio, kiu forportas la pekon de la mondo!
30 Li estas tiu, pri kiu mi diris: Post mi venas viro, kiu estas metita super mi, �ar li ekzistis pli frue ol mi.
31 Kaj mi lin ne konis; sed por ke li estu montrita al Izrael, tial mi venis, baptante per akvo.
32 Kaj Johano atestis, dirante: Mi vidis la Spiriton malsupreniranta de la �ielo kiel kolombo, kaj �i restis sur li.
33 Kaj mi lin ne konis; sed kiu sendis min por bapti per akvo, Tiu diris al mi: Sur kiun vi vidos la Spiriton malsupreniranta kaj restanta sur li, tiu estas la baptanto per la Sankta Spirito.
34 Kaj mi vidis, kaj atestis, ke �i tiu estas la Filo de Dio.

35 Denove la sekvantan tagon staris Johano, kaj du el liaj dis�iploj;
36 kaj rigardante Jesuon promenantan, li diris: Jen la �afido de Dio!
37 Kaj la du dis�iploj a�dis lin paroli, kaj sekvis Jesuon.
38 Kaj Jesuo sin turnis, kaj vidis ilin sekvantajn, kaj diris al ili: Kion vi ser�as? Kaj ili diris al li: Rabeno (tio estas, Majstro), kie vi lo�as?
39 Li diris al ili: Venu, kaj vi vidos. Ili do venis, kaj vidis, kie li lo�as, kaj ili restis �e li tiun tagon; estis �irka� la deka horo.
40 Unu el la du, kiuj a�dis Johanon kaj lin sekvis, estis Andreo, la frato de Simon Petro.
41 Tiu unue trovis sian propran fraton Simon, kaj diris al li: Ni trovis la Mesion (tio estas, Kriston).
42 Li kondukis lin al Jesuo. Jesuo lin rigardis, kaj diris: Vi estas Simon, filo de Jona; vi estos nomata Kefas (tio estas, Petro).

43 La sekvantan tagon li volis foriri en Galileon, kaj trovis Filipon; kaj Jesuo diris al li: Sekvu min.
44 Filipo estis el Betsaida, la urbo de Andreo kaj Petro.
45 Filipo trovis Natanaelon, kaj diris al li: Ni trovis tiun, pri kiu skribis Moseo en la le�o, kaj la profetoj, Jesuon el Nazaret, filon de Jozef.
46 Kaj Natanael diris al li: �u io bona povas esti el Nazaret? Filipo diris al li: Venu kaj vidu.
47 Jesuo vidis Natanaelon venanta al li, kaj diris pri li: Jen vera Izraelido, en kiu ne estas ruzeco!
48 Natanael diris al li: Per kio vi min konas? Jesuo respondis kaj diris al li: Anta� ol Filipo vin vokis, kiam vi estis sub la figarbo, mi vin vidis.
49 Natanael respondis kaj diris al li: Rabeno, vi estas la Filo de Dio; vi estas Re�o de Izrael!
50 Jesuo respondis kaj diris al li: �u vi kredas pro tio, ke mi diris al vi: Mi vin vidis sub la figarbo? vi vidos pli grandajn aferojn ol �i tio.
51 Kaj li diris al li: Vere, vere, mi diras al vi, vi vidos la �ielon malfermita kaj la an�elojn de Dio suprenirantaj kaj malsuprenirantaj sur la Filon de homo.

1 La trian tagon okazis edzi�o en Kana Galilea, kaj la patrino de Jesuo �eestis tie;
2 anka� Jesuo kaj liaj dis�iploj estis invititaj al la edzi�o.
3 Kaj kiam mankis vino, la patrino de Jesuo diris al li: Ili ne havas vinon.
4 Kaj Jesuo diris al �i: Kio estas inter mi kaj vi, virino? mia horo ankora� ne venis.
5 Lia patrino diris al la servantoj: Kion ajn li diros al vi, tion faru.
6 Kaj estis tie ses akvokuvoj �tonaj, metitaj la� la purigo de la Judoj, enhavantaj po du �is tri metretoj.
7 Jesuo diris al ili: Plenigu la akvokuvojn per akvo. Kaj oni plenigis ilin �is la rando.
8 Kaj li diris al ili: �erpu nun, kaj alportu al la festenestro. Kaj oni alportis.
9 Kiam la festenestro gustumis la akvon, nun fari�intan vino, kaj ne sciis, de kie �i estas (sciis tamen la servantoj, kiuj �erpis la akvon), la festenestro alvokis la fian�on,
10 kaj diris al li: �iu homo prezentas unue la bonan vinon, kaj kiam oni jam drinkis, tiam la malpli bonan; sed vi rezervis la bonan vinon �is nun.
11 �i tiun komencon de signoj Jesuo faris en Kana Galilea, kaj elmontris sian gloron, kaj liaj dis�iploj kredis al li.

12 Post tio li malsupreniris al Kapernaum, kaj kun li lia patrino kaj liaj fratoj kaj liaj dis�iploj; kaj tie ili restis ne multajn tagojn.

13 Kaj la Pasko de la Judoj alproksimi�is, kaj Jesuo supreniris al Jerusalem.
14 Kaj li trovis en la templo vendistojn de bovoj kaj �afoj kaj kolomboj, kaj la mon�an�istojn sidantajn;
15 kaj farinte skur�on el �nuretoj, li elpelis �iujn el la templo, �afojn kaj bovojn; kaj el�utis la monerojn de la mon�an�istoj kaj renversis la tablojn;
16 kaj al la vendistoj de la kolomboj li diris: Forportu tion de �i tie; ne faru la domon de mia Patro domo de komerco.
17 La dis�iploj rememoris, ke estis skribite: Fervoro pri Via domo min konsumis.
18 La Judoj do respondis kaj diris al li: Kian signon vi montras al ni, �ar vi faras tion?
19 Respondis Jesuo kaj diris al ili: Detruu �i tiun sanktejon, kaj mi levos �in en la da�ro de tri tagoj.
20 La Judoj diris: Kvardek ses jarojn �i tiu sanktejo estis konstruata; �u vi levos �in en la da�ro de tri tagoj?
21 Sed li parolis pri la sanktejo de sia korpo.
22 Kiam do li levi�is el la mortintoj, la dis�iploj rememoris, ke li diris tion; kaj ili kredis la Skribon, kaj la vorton, kiun Jesuo diris.

23 Kaj kiam li estis en Jerusalem �e la Pasko, dum la festo, multaj fidis al lia nomo, vidante la signojn, kiujn li faris.
24 Sed Jesuo ne konfidis sin al ili, �ar li konis �iujn,
25 kaj ne bezonis, ke iu atestu pri la homo, �ar li mem sciis, kio estas en la homo.

1 Estis viro el la Fariseoj, nomata Nikodemo, �efo inter la Judoj;
2 tiu venis al li nokte, kaj diris al li: Rabeno, ni scias, ke vi estas instruisto, veninta de Dio; �ar neniu povas fari tiujn signojn, kiujn vi faras, se Dio ne estas kun li.
3 Jesuo respondis kaj diris al li: Vere, vere, mi diras al vi: Se homo ne estas denove naskita, li ne povas vidi la regnon de Dio.
4 Nikodemo diris al li: Kiel povas homo naski�i, kiam li estas maljuna? �u li povas eniri denove en la ventron de sia patrino kaj naski�i?
5 Jesuo respondis: Vere, vere, mi diras al vi: Se homo ne estas naskita el akvo kaj la Spirito, li ne povas eniri en la regnon de Dio.
6 Tio, kio naski�as el la karno, estas karno; kaj tio, kio naski�as de la Spirito, estas spirito.
7 Ne miru, ke mi diris al vi: Vi devas esti denove naskitaj.
8 La vento blovas, kie �i volas, kaj �ian vo�on vi a�das, sed vi ne scias, de kie �i venas kaj kien �i iras; tia estas �iu, kiu estas naskita de la Spirito.
9 Nikodemo respondis kaj diris al li: Kiel povas tio fari�i?
10 Jesuo respondis kaj diris al li: Vi estas la instruisto de Izrael, kaj �u vi ne scias tion?
11 Vere, vere, mi diras al vi: Kion ni scias, tion ni parolas, kaj kion ni vidis, tion ni atestas; kaj vi homoj ne akceptas nian ateston.
12 Se mi aferojn surterajn diris al vi, kaj vi ne kredas, kiel vi kredos, se mi diros en�ielajn?
13 Kaj neniu supreniris en la �ielon, krom tiu, kiu malsupreniris de la �ielo, la Filo de homo, kiu estas en la �ielo.
14 Kaj kiel Moseo levis la serpenton en la dezerto, tiel devas la Filo de homo esti levita;
15 por ke �iu, fidanta al li, havu eternan vivon.

16 �ar Dio tiel amis la mondon, ke Li donis Sian solenaskitan Filon, por ke �iu, kiu fidas al li, ne pereu, sed havu eternan vivon.
17 �ar Dio sendis Sian Filon en la mondon, ne por ju�i la mondon, sed por ke la mondo per li estu savita.
18 Kiu fidas al li, tiu ne estas ju�ata; sed la nekredanto jam estas ju�ita, �ar li ne fidas al la nomo de la solenaskita Filo de Dio.
19 Kaj jen estas la ju�o: ke la lumo venis en la mondon, kaj la homoj amis la mallumon pli ol la lumon, �ar iliaj faroj estis malbonaj.
20 �ar �iu, kiu faradas malbonon, malamas la lumon, kaj ne venas al la lumo, por ke liaj faroj ne estu malaprobitaj.
21 Sed tiu, kiu faras la veron, venas al la lumo, por ke liaj faroj estu montrataj, ke ili estas faritaj en Dio.

22 Post tio venis Jesuo kun siaj dis�iploj en la landon Judujo, kaj restis tie kun ili kaj baptadis.
23 Johano anka� baptadis en Enon, proksime de Salim, �ar estis tie multe da akvoj; kaj oni alvenis kaj estis baptitaj.
24 �ar Johano ankora� ne estis �etita en malliberejon.
25 Fari�is do diskutado inter la dis�iploj de Johano kaj iu Judo pri la puri�o.
26 Kaj ili venis al Johano, kaj diris al li: Rabeno, tiu, kiu estis kun vi transe de Jordan, kaj pri kiu vi atestis, jen tiu sama baptas, kaj �iuj venas al li.
27 Johano respondis kaj diris: Homo ne povas ion ricevi, se �i ne estas donita al li el la �ielo.
28 Vi mem atestas pri mi, ke mi diris: Mi ne estas la Kristo, sed mi estas sendita anta� li.
29 Kiu havas la fian�inon, tiu estas la fian�o; sed la amiko de la fian�o, kiu staras kaj lin a�das, tre �ojas pro la vo�o de la fian�o; �i tiu mia �ojo do plenumi�is.
30 Li devas alti�i, sed mi devas malalti�i.

31 Kiu de supre venas, tiu estas super �iuj; kiu estas el la tero, tiu el la tero estas, kaj el la tero parolas; kiu venas de la �ielo, tiu estas super �iuj.
32 Kion li vidis kaj a�dis, tion li atestas; kaj neniu akceptas lian ateston.
33 Kiu akceptis lian ateston, tiu jam sigelis, ke Dio estas vera.
34 �ar tiu, kiun Dio sendis, parolas la vortojn de Dio; �ar ne la�mezure Li donas la Spiriton.
35 La Patro amas la Filon, kaj donis �ion en lian manon.
36 Kiu fidas al la Filo, tiu havas eternan vivon; sed kiu ne obeas al la Filo, tiu ne vidos vivon, sed la kolero de Dio sur li restas.

1 Kiam do la Sinjoro sciis, ke la Fariseoj a�dis, ke Jesuo faras kaj baptas pli multe da dis�iploj, ol Johano
2 (kvankam baptadis ne Jesuo mem, sed liaj dis�iploj),
3 li foriris el Judujo kaj reiris al Galileo.
4 Kaj li devis trairi tra Samario.
5 Li alvenis do al unu urbo Samaria, nomata Si�ar, apud la terpeco, kiun Jakob donis al sia filo Jozef;
6 kaj la fonto de Jakob estis tie. Jesuo do, lacigita de sia vojirado, sidi�is tiamaniere apud la fonto. Estis �irka� la sesa horo.
7 Venis virino Samaria, por �erpi akvon; Jesuo diris al �i: Donu al mi trinki.
8 �ar liaj dis�iploj jam foriris en la urbon, por a�eti nutra�ojn.
9 La Samarianino do diris al li: Kiel vi, estante Judo, petas trinki de mi, kiu estas Samarianino? (�ar la Judoj ne interrilatas kun la Samarianoj.)
10 Jesuo respondis kaj diris al �i: Se vi scius la donacon de Dio, kaj kiu estas tiu, kiu diras al vi: Donu al mi trinki, vi petus lin, kaj li donus al vi vivan akvon.
11 La virino diris al li: Sinjoro, vi nenian �erpilon havas, kaj la puto estas profunda; de kie do vi havas tiun vivan akvon?
12 �u vi estas pli granda ol nia patro Jakob, kiu donis al ni la puton, kaj trinkis mem el �i, kiel anka� liaj filoj kaj liaj brutoj?
13 Jesuo respondis kaj diris al �i: �iu, kiu trinkas el �i tiu akvo, denove soifos;
14 sed kiu trinkos el la akvo, kiun mi donos al li, tiu neniam soifos; sed la akvo, kiun mi donos al li, fari�os en li fonto de akvo, �prucanta supren por eterna vivo.
15 La virino diris al li: Sinjoro, donu al mi �i tiun akvon, por ke mi ne plu soifu, kaj ne devu traveni �i tien, por �erpi.
16 Jesuo diris al �i: Foriru, voku vian edzon, kaj revenu �i tien.
17 La virino respondis kaj diris al li: Mi ne havas edzon. Jesuo diris al �i: Vi prave diris: Mi ne havas edzon;
18 �ar vi havis kvin edzojn; kaj tiu, kiun vi nun havas, ne estas via edzo; �i tion vi diris vere.
19 La virino diris al li: Sinjoro, mi ekvidas, ke vi estas profeto.
20 Niaj patroj adoradis sur �i tiu monto; kaj vi diras, ke en Jerusalem estas la loko, kie oni devas adori.
21 Jesuo diris al �i: Kredu al mi, virino; venas la horo, kiam nek sur �i tiu monto, nek en Jerusalem, vi adoros la Patron.
22 Vi adoras tion, kion vi ne konas; ni adoras tion, kion ni konas; �ar el la Judoj estas la savo.
23 Sed venas la horo, kaj jam estas, kiam la veraj adorantoj adoros la Patron la� spirito kaj vero; �ar la Patro ser�as tiajn por esti Liaj adorantoj.
24 Dio estas Spirito: kaj Liaj adorantoj devas adori Lin la� spirito kaj vero.
25 La virino diris al li: Mi scias, ke venas la Mesio (kiu estas nomata Kristo); kiam tiu alestos, li anoncos al ni �ion.
26 Jesuo diris al �i: Tiu estas mi, kiu parolas kun vi.

27 Kaj �e tio venis liaj dis�iploj, kaj ili miris, ke li parolas kun virino; tamen neniu diris: Kion vi volas? a�: Kial vi parolas kun �i?
28 La virino do lasis sian akvokru�on, kaj foriris en la urbon, kaj diris al la homoj:
29 Venu, vidu homon, kiu rakontis al mi �ion, kion mi faris; �u eble �i tiu estas la Kristo?
30 Ili eliris el la urbo, kaj venis al li.
31 Dume la dis�iploj petis lin, dirante: Rabeno, man�u.
32 Sed li diris al ili: Por man�i mi havas nutra�on, pri kiu vi ne scias.
33 La dis�iploj do diris inter si: �u iu alportis al li ion por man�i?
34 Jesuo diris al ili: Mia nutra�o estas plenumi la volon de Tiu, kiu min sendis, kaj fini Lian laboron.
35 �u vi ne diras: Estas ankora� kvar monatoj, kaj venas la rikolto? jen mi diras al vi: Levu viajn okulojn kaj rigardu la kampojn, ke ili jam estas blankaj por la rikolto.
36 La rikoltanto ricevas salajron, kaj kolektas frukton por eterna vivo, por ke �oju kune la semanto kaj la rikoltanto.
37 �ar en �i tio estas vera la proverbo: Unu semas, alia rikoltas.
38 Mi vin sendis, por rikolti tion, kion vi ne prilaboris; aliaj laboris, kaj vi eniris en ilian laboron.

39 Kaj el tiu urbo multaj el la Samarianoj kredis al li pro la diro de la virino, kiu atestis: Li rakontis al mi �ion, kion mi faris.
40 Kiam do la Samarianoj venis al li, ili petis, ke li restu �e ili; kaj li restis tie du tagojn.
41 Kaj multe pli multaj kredis pro lia vorto,
42 kaj diris al la virino: Jam ne pro via diro ni kredas, �ar ni mem a�dis lin; kaj ni scias, ke �i tiu estas vere la Savanto de la mondo.

43 Kaj post la du tagoj li foriris de tie en Galileon.
44 �ar Jesuo mem atestis, ke profeto ne havas honoron en sia propra lando.
45 Kiam do li venis en Galileon, la Galileanoj akceptis lin, �ar ili jam vidis �ion, kion li faris en Jerusalem dum la festo; �ar ili anka� iris al la festo.

46 Li revenis en Kanan Galilean, kie li faris la akvon vino. Kaj estis unu kortegano, kies filo estis malsana en Kapernaum.
47 Kiam li a�dis, ke Jesuo alvenis el Judujo en Galileon, li iris al li, kaj petis lin malsupreniri kaj resanigi lian filon; �ar li preska� mortis.
48 Jesuo do diris al li: Se vi ne vidas signojn kaj mirinda�ojn, vi tute ne kredos.
49 La kortegano diris al li: Sinjoro, malsupreniru, anta� ol mia fileto mortos.
50 Jesuo diris al li: Foriru, via filo vivas. La viro kredis la vorton, kiun Jesuo parolis al li, kaj li foriris.
51 Dum li ankora� malsupreniris, liaj sklavoj lin renkontis, dirante: Via filo vivas.
52 Li demandis al ili pri la horo, kiam li ekresani�is. Ili respondis al li: Hiera� je la sepa horo la febro lin forlasis.
53 Tial la patro sciis, ke tio estis en tiu sama horo, en kiu Jesuo diris al li: Via filo vivas; kaj kredis li mem kaj lia tuta domo.
54 �i tiun jam la duan signon faris Jesuo, veninte el Judujo en Galileon.

1 Post tio estis festo de la Judoj, kaj Jesuo supreniris al Jerusalem.

2 En Jerusalem apud la Pordego de �afoj estas lageto, nomata en la Hebrea lingvo Betesda, havanta kvin portikojn.
3 En tiuj ku�is amaso da malsanuloj, blinduloj, lamuloj, velkintoj, kiuj atendis la ekmovon de la akvo;
4 �ar an�elo de la Eternulo malsupreniris iafoje en la lageton kaj movis la akvon; kiu ajn do unua post la movado de la akvo enpa�is, tiu resani�is, tute egale, de kia malsano li suferis.
5 Kaj tie estis unu viro, kiu estis tridek ok jarojn en sia malforteco.
6 Kiam Jesuo vidis lin ku�antan, kaj sciis, ke li jam de longe malsanas, li diris al li: �u vi volas fari�i sana?
7 La malsanulo respondis: Sinjoro, mi ne havas iun por en�eti min en la lageton, kiam la akvo movi�is; sed dum mi venas, alia pa�as malsupren anta� mi.
8 Jesuo diris al li: Levi�u, prenu vian liton, kaj iru.
9 Kaj la viro tuj fari�is sana, kaj prenis sian liton, kaj iris.

Kaj estis la sabato en tiu tago.
10 La Judoj do diris al la resanigito: Estas la sabato, kaj al vi ne konvenas porti vian liton.
11 Li respondis: Tiu, kiu min sanigis, diris al mi: Prenu vian liton, kaj iru.
12 Ili demandis lin: Kiu estas tiu homo, kiu diris al vi: Prenu kaj iru?
13 Sed la resanigito ne sciis, kiu tiu estas; �ar Jesuo jam formovi�is pro la tiea homamaso.
14 Poste Jesuo trovis lin en la templo, kaj diris al li: Jen vi fari�is sana; ne plu peku, por ke io pli malbona ne okazu al vi.
15 La viro foriris, kaj diris al la Judoj, ke Jesuo estas tiu, kiu lin sanigis.
16 Kaj la Judoj persekutis Jesuon pro tio, ke li tion faris en sabato.
17 Sed Jesuo respondis al ili: Mia Patro �is nun laboras, kaj mi laboras.
18 Pro tio do la Judoj des pli celis mortigi lin, pro tio, ke li ne nur malobservis la sabaton, sed anka� diris, ke Dio estas lia propra Patro, kaj pretendis esti egala al Dio.

19 Jesuo do respondis kaj diris al ili:

Vere, vere, mi diras al vi: La Filo ne povas per si mem fari ion, krom tio, kion li vidas la Patron faranta; �ar kion ajn Li faras, tion la Filo tiel same anka� faras.
20 �ar la Patro amas la Filon, kaj montras al li �ion, kion Li mem faras; kaj Li montros al li farojn pli grandajn ol �i tio, por ke vi miru.
21 �ar kiel la Patro levas la mortintojn kaj ilin vivigas, tiel anka� la Filo vivigas tiujn, kiujn li volas.
22 �ar la Patro ju�as neniun, sed Li donis �ian ju�on al la Filo,
23 por ke �iuj honoru la Filon tiel same, kiel ili honoras la Patron. Kiu ne honoras la Filon, tiu ne honoras la Patron, kiu lin sendis.
24 Vere, vere, mi diras al vi: Kiu a�skultas mian vorton, kaj kredas al Tiu, kiu min sendis, tiu havas eternan vivon kaj ne venas en ju�on, sed jam pasis de morto en vivon.
25 Vere, vere, mi diras al vi: Venas horo kaj jam estas, kiam la mortintoj a�dos la vo�on de la Filo de Dio; kaj la a�dintoj vivos.
26 �ar kiel la Patro havas en Si mem vivon, tiel Li donis al la Filo anka�, ke �i tiu havu en si mem vivon;
27 kaj Li donis al li la rajton fari ju�on, �ar li estas la Filo de homo.
28 Ne miru pro tio; �ar venas horo, en kiu �iuj, kiuj estas en la tomboj, a�dos lian vo�on,
29 kaj eliros; la farintoj de bono, al relevi�o por vivo; sed la farintoj de malbono, al relevi�o por ju�o.

30 Mi ne povas per mi mem fari ion; kiel mi a�das, tiel mi ju�as; kaj mia ju�o estas justa, �ar mi celas ne mian propran volon, sed la volon de Tiu, kiu min sendis.
31 Se mi atestus pri mi mem, mia atesto ne estus vera.
32 Estas alia, kiu atestas pri mi; kaj mi scias, ke vera estas la atesto, kiun li atestas pri mi.
33 Vi sendis al Johano, kaj li atestis pri la vero.
34 Sed la atesto, kiun mi ricevas, ne estas el homo, tamen mi tion diras, por ke vi estu savitaj.
35 Li estis la lampo, kiu brulas kaj lumas; kaj vi volis �oji kelkan tempon en lia lumo.
36 Sed la atesto, kiun mi havas, estas pli granda ol la atesto de Johano; �ar la laboroj, kiujn la Patro donis al mi por fini, tiuj samaj laboroj, kiujn mi faras, atestas pri mi, ke la Patro min sendis.
37 Kaj la Patro, kiu min sendis, atestis pri mi. Vi nek a�dis iam Lian vo�on, nek vidis Lian formon.
38 Kaj vi ne havas Lian vorton restantan en vi, �ar vi ne kredas al tiu, kiun Li sendis.
39 Vi esploras la Skribojn, �ar vi opinias, ke en ili vi havas eternan vivon; kaj ili estas tio, kio atestas pri mi;
40 kaj vi ne volas veni al mi, por havi vivon.
41 De homoj mi ne prenas gloron.
42 Sed mi vin scias, ke vi ne havas en vi la amon al Dio.
43 Mi venis en la nomo de mia Patro, kaj vi min ne akceptas; se alia venos en sia propra nomo, vi lin akceptos.
44 Kiel povas kredi vi, kiuj prenas gloron unu de alia, kaj la gloron, kiu venas de la sola Dio, vi ne ser�as?
45 Ne pensu, ke mi akuzos vin anta� la Patro; ekzistas unu, kiu akuzas vin, Moseo, al kiu vi esperas.
46 �ar se vi kredus al Moseo, vi anka� kredus al mi, �ar li skribis pri mi.
47 Sed se vi ne kredas liajn skribojn, kiel vi kredos miajn vortojn?

1 Poste Jesuo foriris trans la maron de Galileo, tio estas de Tiberias.
2 Kaj granda homamaso lin sekvis, �ar ili vidis la signojn, kiujn li faris por la malsanuloj.
3 Kaj Jesuo supreniris sur la monton, kaj tie li sidis kun siaj dis�iploj.
4 Kaj la Pasko, la festo de la Judoj, estis proksima.
5 Jesuo do, levinte siajn okulojn, kaj ekvidinte, ke granda homamaso venas al li, diris al Filipo: De kie ni a�etu panojn, por ke �i tiuj man�u?
6 Tion li diris, por provi lin; �ar li mem sciis, kion li faros.
7 Filipo respondis al li: Panoj por ducent denaroj ne sufi�us por ili, por ke �iu iometon ricevu.
8 Unu el liaj dis�iploj, Andreo, frato de Simon Petro, diris al li:
9 �i tie estas knabo, kiu havas kvin hordeajn panojn kaj du malgrandajn fi�ojn; sed kio estas tio por tiom da homoj?
10 Jesuo diris: Sidigu la homojn. Kaj estis tie multe da herbo. La viroj do sidi�is, nombre �irka� kvin mil.
11 Kaj Jesuo prenis la panojn, kaj doninte dankon, disdonis al la sidi�intoj; kaj tiel same el la fi�oj tiom, kiom oni deziris.
12 Kaj kiam ili sati�is, li diris al siaj dis�iploj: Kolektu la postrestantajn fragmentojn, por ke nenio perdi�u.
13 Ili do kolektis ilin, kaj plenigis dek du korbojn per la fragmentoj de la kvin hordeaj panoj, kiuj postrestis al la man�intoj.
14 Kiam do la homoj vidis la signon, kiun Jesuo faris, ili diris: �i tiu estas vere la profeto, kiu devis veni en la mondon.

15 Tial Jesuo, eksciante, ke oni celas veni kaj kapti lin, por fari lin re�o, denove fortiris sin sola al la monto.

16 Kaj kiam vesperi�is, liaj dis�iploj malsupreniris al la maro;
17 kaj en�ipi�inte, ili veturis trans la maron al Kapernaum. Kaj jam estis mallume, kaj Jesuo ankora� ne venis al ili.
18 Kaj la maro malsereni�is de forta vento, kiu blovis.
19 Kiam do ili remis proksimume dudek kvin �is tridek stadiojn, ili ekvidis Jesuon iranta sur la akvo, kaj proksimi�anta al la �ipo; kaj ili timis.
20 Sed li diris al ili: �i estas mi; ne timu.
21 Tiam ili volonte ricevis lin en la �ipon, kaj tuj la �ipo albordi�is tien, kien ili veturis.

22 La sekvantan tagon, kiam la homamaso, kiu restis trans la maro, vidis, ke nenia �ipeto estas tie krom unu, kaj ke Jesuo ne eniris kun la dis�iploj en la �ipon, sed la dis�iploj solaj veturis
23 (venis tamen �ipetoj el Tiberias proksime al la loko, kie oni man�is la panon, post kiam la Sinjoro donis dankon)--
24 kiam do la homamaso vidis, ke Jesuo ne estas tie, nek liaj dis�iploj, ili anka� eniris la �ipetojn kaj veturis al Kapernaum, ser�ante Jesuon.
25 Kaj trovinte lin trans la maro, ili diris al li: Rabeno, kiam vi venis �i tien?
26 Jesuo respondis al ili kaj diris: Vere, vere, mi diras al vi: Vi min ser�as, ne �ar vi vidis signojn, sed �ar vi man�is el la panoj kaj sati�is.
27 Laboru ne por la pereema nutra�o, sed por la nutra�o, kiu restas �is eterna vivo, kiun la Filo de homo donos al vi; �ar lin Dio, la Patro, sigelis.
28 Ili do diris al li: Kiel ni agu, por ke ni faru la farojn de Dio?
29 Jesuo respondis kaj diris al ili: Jen la faro de Dio: kredi al tiu, kiun Li sendis.
30 Ili do diris al li: Kian signon vi montras, por ke ni vidu kaj kredu al vi? kion vi faras?
31 Niaj patroj man�is la manaon en la dezerto, kiel estas skribite: Li donis al ili �ielan panon por man�i.
32 Jesuo do diris al ili: Vere, vere, mi diras al vi: Ne Moseo donis al vi tiun �ielan panon; sed mia Patro donas al vi la veran �ielan panon.
33 �ar la pano de Dio estas tiu, kiu malsupreniras de la �ielo kaj donas vivon al la mondo.
34 Ili do diris al li: Sinjoro, �iam donu al ni tiun panon.
35 Jesuo diris al ili: Mi estas la pano de vivo; kiu venas al mi, tiu neniam malsatos, kaj kiu kredas al mi, tiu neniam soifos.
36 Sed mi diris al vi, ke vi min vidis, kaj tamen vi ne kredas.
37 �io, kion la Patro donas al mi, venos al mi; kaj tiun, kiu venas al mi, mi ja ne el�etos.
38 �ar mi malsupreniris de la �ielo, por plenumi ne mian volon, sed la volon de Tiu, kiu min sendis.
39 Kaj estas la volo de Tiu, kiu min sendis, ke el �io, kion Li donis al mi, mi ne perdu ion, sed relevu �in en la lasta tago.
40 �ar estas la volo de mia Patro, ke �iu, kiu vidas la Filon kaj kredas al li, havu eternan vivon; kaj mi levos tiun en la lasta tago.

41 La Judoj do murmuris pri li, �ar li diris: Mi estas la pano, kiu malsupreniris de la �ielo.
42 Kaj ili diris: �u �i tiu ne estas Jesuo, filo de Jozef, kies patron kaj patrinon ni konas? kiel do li diras: Mi malsupreniris de la �ielo?
43 Jesuo respondis kaj diris al ili: Ne murmuru inter vi.
44 Neniu povas veni al mi, se la Patro, kiu min sendis, ne tiros lin; kaj mi levos tiun en la lasta tago.
45 Estas skribite en la profetoj: Kaj �iuj estos instruitaj de Dio. �iu do, kiu a�dis de la Patro kaj lernis, venas al mi.
46 Neniu vidis la Patron, krom tiu, kiu estas de Dio; li vidis la Patron.
47 Vere, vere, mi diras al vi: Kiu kredas, tiu havas vivon eternan.
48 Mi estas la pano de vivo.
49 Viaj patroj man�is la manaon en la dezerto, kaj mortis.
50 Jen la pano, kiu malsupreniris de la �ielo, por ke oni man�u el �i kaj ne mortu.
51 Mi estas la viva pano, kiu malsupreniris de la �ielo; se iu man�os el �i tiu pano, tiu vivos eterne; kaj la pano, kiun mi donos, estas mia karno, por la vivo de la mondo.

52 La Judoj do disputis inter si, dirante: Kiel �i tiu povas doni al ni sian karnon por man�i?
53 Jesuo do diris al ili: Vere, vere, mi diras al vi: Se vi ne man�as la karnon de la Filo de homo kaj ne trinkas lian sangon, vi ne havas en vi vivon.
54 Kiu man�as mian karnon kaj trinkas mian sangon, tiu havas eternan vivon; kaj mi levos tiun en la lasta tago.
55 �ar mia karno estas vera man�a�o, kaj mia sango estas vera trinka�o.
56 Kiu man�as mian karnon kaj trinkas mian sangon, tiu restas en mi, kaj mi en li.
57 Kiel la vivanta Patro min sendis, kaj mi vivas pro la Patro, tiel, kiu min man�as, tiu vivos pro mi.
58 Jen la pano, kiu malsupreniris de la �ielo; ne kiel la patroj man�is, kaj mortis; kiu man�as �i tiun panon, tiu vivos eterne.
59 Tion li diris en la sinagogo, instruante en Kapernaum.

60 Multaj do el liaj dis�iploj, a�dinte tion, diris: Malfacila estas tiu parolo; kiu povas lin a�skulti?
61 Sed Jesuo, sciante en si mem, ke liaj dis�iploj pri tio murmuris, diris al ili: �u tio faligas vin?
62 Kio do, se vi vidos la Filon de homo supreniranta tien, kie li anta�e estis?
63 La spirito estas la viviganto; la karno nenion utilas; la vortoj, kiujn mi diris al vi, estas spirito kaj estas vivo.
64 Sed estas iuj el vi, kiuj ne kredas. �ar Jesuo sciis de la komenco, kiuj estas la nekredantoj, kaj kiu lin perfidos.
65 Kaj li diris: Tial mi diris al vi, ke neniu povas veni al mi, se tio ne estas donita al li de mia Patro.

66 �e tio multaj el liaj dis�iploj iris returne kaj lin ne plu akompanis.
67 Jesuo do diris al la dek du: �u vi anka� volas foriri?
68 Simon Petro respondis al li: Sinjoro, al kiu ni iru? vi havas la vortojn de eterna vivo.
69 Kaj ni ekkredis kaj scias, ke vi estas la Sanktulo de Dio.
70 Respondis al ili Jesuo: �u mi ne elektis vin la dek du, kaj unu el vi estas diablo?
71 Li parolis pri Judas Iskariota, filo de Simon; �ar tiu, unu el la dek du, estis perfidonta lin.

1 Kaj post tio Jesuo iradis en Galileo; �ar li ne volis iradi en Judujo, �ar la Judoj celis mortigi lin.
2 La festo de la Judoj, nomata la festo de la�boj, proksimi�is.
3 Liaj fratoj do diris al li: Transiru de �i tie, kaj iru en Judujon, por ke viaj dis�iploj anka� vidu viajn farojn, kiujn vi faras.
4 �ar neniu faras ion sekrete, kaj celas mem esti publike konata. Se vi faras tiajn farojn, montru vin al la mondo.
5 �ar liaj fratoj mem ne kredis al li.
6 Jesuo do diris al ili: Mia tempo ankora� ne venis; sed via tempo �iam estas preta.
7 La mondo ne povas vin malami; sed min �i malamas, �ar mi atestas pri �i, ke �iaj faroj estas malbonaj.
8 Supreniru vi al la festo; mi ankora� ne supreniras al la festo, �ar mia tempo ankora� ne maturi�is.
9 Dirinte tion al ili, li restis ankora� en Galileo.

10 Sed kiam liaj fratoj supreniris al la festo, tiam li anka� supreniris, ne malka�e, sed kvaza� sekrete.
11 La Judoj do ser�is lin �e la festo, kaj diris: Kie li estas?
12 Kaj fari�is multe da murmurado inter la homamasoj pri li. Unuj diris: Li estas bonulo; aliaj diris: Ne, sed li erarigas la amason.
13 Tamen neniu parolis malka�e pri li, pro timo anta� la Judoj.

14 Sed �irka� la mezo de la festo, Jesuo supreniris en la templon kaj instruis.
15 Kaj la Judoj miris, dirante: Kiel �i tiu scias skribojn, neniam lerninte?
16 Jesuo respondis al ili kaj diris: Mia instruado estas ne mia, sed Ties, kiu min sendis.
17 Se iu volas plenumi Lian volon, tiu scios pri la instruado, �u �i estas de Dio, a� �u mi parolas nur el mi mem.
18 Kiu parolas el si mem, tiu celas sian propran gloron; sed kiu celas la gloron de Tiu, kiu lin sendis, tiu estas verema, kaj maljusteco ne estas en li.
19 �u Moseo ne donis al vi la le�on? kaj neniu el vi observas la le�on. Kial vi celas mortigi min?
20 La homamaso respondis: Vi havas demonon; kiu celas mortigi vin?
21 Jesuo respondis kaj diris al ili: Mi faris unu faron, kaj vi �iuj miras pro tio.
22 Moseo donis al vi cirkumcidon (tamen �i estas ne de Moseo, sed de la patroj); kaj vi en la sabato cirkumcidas viron.
23 Se viro estas cirkumcidata en la sabato, por ke oni ne malobeu al la Mosea le�o, �u vi koleras kontra� mi pro tio, ke mi tute sanigis viron en sabato?
24 Ne ju�u la� �ajno, sed ju�u justan ju�on.

25 Tiam kelkaj el la Jerusalemanoj diris: �u li ne estas tiu, kiun oni celas mortigi?
26 Kaj jen li parolas maltime, kaj ili diras al li nenion. �u eble la estraro certe scias, ke �i tiu estas la Kristo?
27 Tamen ni scias, de kie �i tiu estas; sed kiam la Kristo venos, neniu scios, de kie li estas.
28 Jesuo do, instruante en la templo, ekkriis kaj diris: Vi jam min konas, kaj vi anka� scias, de kie mi estas; kaj mi ne venis de mi mem; sed Tiu, kiu min sendis, estas vera, sed Lin vi ne konas.
29 Mi Lin konas, �ar mi estas de Li; kaj Li min sendis.
30 Oni do celis kapti lin; sed neniu metis sur lin sian manon, �ar lia horo ankora� ne venis.
31 Kaj multaj el la homamaso kredis al li, kaj diris: Kiam la Kristo venos, �u li faros pli multe da signoj, ol �i tiu faris?
32 La Fariseoj a�dis la amason murmuranta tion pri li, kaj la �efpastroj kaj la Fariseoj sendis oficistojn, por kapti lin.
33 Jesuo do diris al ili: Ankora� iom da tempo mi estas kun vi, kaj mi foriras al Tiu, kiu min sendis.
34 Vi min ser�os kaj ne trovos; kaj kie mi estas, vi ne povas tien veni.
35 Tial la Judoj inter si diris: Kien �i tiu iros, ke ni lin ne trovos? �u li iros al la dis�etitoj inter la Grekoj kaj instruos la Grekojn?
36 Kia diro estas tio, kion li diris: Vi min ser�os kaj ne trovos, kaj: Kie mi estas, vi ne povas tien veni?

37 En la lasta tago, la granda tago de la festo, Jesuo staris kaj kriis, dirante: Se iu soifas, tiu venu al mi kaj trinku.
38 Kiu kredas al mi, kiel la Skribo diris, el ties ventro fluos riveroj da viva akvo.
39 Sed tion li diris pri la Spirito, kiun estis ricevontaj tiuj, kiuj kredis al li; �ar la Spirito ankora� ne estis donita, �ar Jesuo ankora� ne estis glorita.
40 Iuj do el la homamaso, a�dinte tiujn vortojn, diris: Vere �i tiu estas la Profeto.
41 Aliaj diris: �i tiu estas la Kristo. Sed kelkaj diris: Tamen �u el Galileo la Kristo venas?
42 �u la Skribo ne diris, ke la Kristo venas el la idaro de David kaj el la vila�o Bet-Le�em, kie David estis?
43 Tiel fari�is pro li malkonsento inter la homamaso.
44 Kaj iuj el ili volis kapti lin, sed neniu metis sur lin la manojn.

45 Tiam la oficistoj revenis al la �efpastroj kaj Fariseoj, kaj �i tiuj diris al ili: Kial vi lin ne alkondukis?
46 Respondis la oficistoj: Ankora� neniam tiel parolis homo.
47 La Fariseoj do respondis al ili: �u vi anka� estas erarigitaj?
48 �u kredis al li iu el la regantoj, a� el la Fariseoj?
49 Sed tiu homamaso, kiu ne scias la le�on, estas malbenita.
50 Tiam Nikodemo (tiu, kiu venis nokte al Jesuo, estante unu el ili) diris al ili:
51 �u nia le�o ju�as iun, se anta�e oni ne a�skultis lin, kaj ne scii�is, kion li faras?
52 Ili respondis kaj diris al li: �u vi anka� estas el Galileo? Esploru, kaj vidu, ke neniam el Galileo venas profeto.

53 [Kaj �iu iris al sia domo;

1 sed Jesuo iris al la monto Olivarba.
2 Kaj li revenis frumatene en la templon, kaj la tuta popolo venis al li; kaj li sidi�is, kaj instruadis ilin.
3 Kaj la skribistoj kaj Fariseoj alkondukis virinon, kaptitan en adulto; kaj stariginte �in en la mezo,
4 ili diris al li: Majstro, �i tiu virino estas kaptita adultante, en la faro mem.
5 En la le�o Moseo ordonis al ni tiajn �tonmortigi; sed kion vi diras?
6 Kaj tion ili diris, provante lin, por povi lin akuzi pri io. Sed Jesuo sin klinis, kaj per fingro skribis sur la tero.
7 Kiam ili ankora� demandis lin, li levi�is, kaj diris al ili: Kiu el vi estas senpeka, tiu unua �etu sur �in �tonon.
8 Kaj denove li sin klinis kaj skribis sur la tero.
9 Sed a�dinte tion, ili eliris unu post alia, komencante de la plej maljunaj kaj �is la lastaj; kaj restis Jesuo sola, kaj la virino staranta en la mezo.
10 Kaj Jesuo levi�is, kaj diris al �i: Virino, kie ili estas? �u neniu vin kondamnis?
11 Kaj �i diris: Neniu, Sinjoro. Jesuo diris al �i: Anka� mi vin ne kondamnas; iru, kaj de nun ne plu peku.]

12 Jesuo denove parolis al ili, dirante: Mi estas la lumo de la mondo; kiu min sekvas, tiu ne iros en mallumo, sed havos la lumon de la vivo.
13 La Fariseoj do diris al li: Vi atestas pri vi mem; via atesto ne estas vera.
14 Jesuo respondis kaj diris al ili: Kvankam mi atestas pri mi mem, tamen mia atesto estas vera; �ar mi scias, de kie mi venis, kaj kien mi iras; sed vi ne scias, de kie mi venis, nek kien mi iras.
15 Vi ju�as la� la karno; mi ju�as neniun.
16 Tamen, e� se mi ju�as, mia ju�o estas vera; �ar mi ne estas sola, sed mi kaj la Patro, kiu min sendis.
17 Estas ja skribite en via le�o, ke la atesto de du homoj estas vera.
18 Mi estas atestanto pri mi mem, kaj la Patro, kiu min sendis, atestas pri mi.
19 Ili do diris al li: Kie estas via Patro? Respondis Jesuo: Vi konas nek min, nek mian Patron; se vi konus min, vi konus anka� mian Patron.
20 Tiujn vortojn Jesuo parolis en la trezorejo, dum li instruis en la templo; kaj neniu arestis lin, �ar lia horo ankora� ne venis.

21 Jesuo do denove diris al ili: Mi foriras, kaj vi ser�os min, kaj vi mortos en via peko; kien mi iras, tien vi ne povas veni.
22 La Judoj do diris: �u li sin mortigos? �ar li diras: Kien mi iras, tien vi ne povas veni.
23 Kaj li diris al ili: Vi estas de malsupre, mi estas de supre; vi estas de �i tiu mondo, mi ne estas de �i tiu mondo.
24 Mi tial diris al vi, ke vi mortos en viaj pekoj; �ar se vi ne kredos, ke mi estas, vi mortos en viaj pekoj.
25 Ili do diris al li: Kiu vi estas? Jesuo diris al ili: La� tio, kion mi diradis al vi de la komenco.
26 Mi havas multon por diri kaj ju�i pri vi; sed Tiu, kiu min sendis, estas vera; kaj tion, kion mi a�dis de Li, mi parolas al la mondo.
27 Ili ne komprenis, ke li parolas al ili pri la Patro.
28 Jesuo do diris: Kiam vi levos la Filon de homo, tiam vi scios, ke mi estas, kaj ke mi ne faras ion per mi mem; sed kiel la Patro instruis min, tion mi parolas.
29 Kaj Tiu, kiu min sendis, estas kun mi; Li ne lasis min sola; �ar mi �iam faras tion, kio pla�as al Li.
30 Dum li parolis tion, multaj kredis al li.

31 Jesuo do diris al la Judoj, kiuj kredis al li: Se vi restos en mia vorto, vi estas vere miaj dis�iploj;
32 kaj vi scios la veron, kaj la vero vin liberigos.
33 Ili respondis al li: Ni estas idaro de Abraham, kaj ankora� al neniu ni estis sklavoj; kial vi diras: Vi estos liberigitaj?
34 Jesuo respondis al ili: Vere, vere, mi diras al vi: �iu, kiu faras pekon, estas sklavo de peko.
35 Kaj la sklavo ne �iam restas en la domo, sed la filo �iam restas.
36 Se do la Filo vin liberigos, vi estos efektive liberaj.
37 Mi scias, ke vi estas idaro de Abraham; sed vi celas mortigi min, �ar mia vorto ne progresas en vi.
38 Mi parolas tion, kion mi vidis �e mia Patro; kaj vi anka� faras tion, kion vi vidis �e via patro.
39 Ili respondis kaj diris al li: Nia patro estas Abraham. Jesuo diris al ili: Se vi estus Abrahamidoj, vi farus la farojn de Abraham.
40 Sed nun vi celas mortigi min, homon, kiu parolis al vi la veron, kiun mi a�dis de Dio; tion Abraham ne faris.
41 Vi faras la farojn de via patro. Tiam ili diris al li: Ni ne naski�is per mal�asteco; unu Patron ni havas, Dion.
42 Jesuo diris al ili: Se Dio estus via Patro, vi min amus; �ar de Dio mi elvenis, kaj estas veninta; �ar mi ne venis de mi mem, sed Li min sendis.
43 Kial vi ne komprenas mian parolon? Tial, ke vi ne povas a�di mian vorton.
44 Vi estas de patro, la diablo, kaj vi volas fari la dezirojn de via patro. Li estis hommortiganto de la komenco, kaj ne staras en la vero, �ar vero ne estas en li. Kiam li parolas mensogon, li parolas sian propra�on, �ar li estas mensoganto, kaj la patro de �i.
45 Sed tial, ke mi parolas la veron, vi ne kredas al mi.
46 Kiu el vi pruvas kontra� mi pekon? Se mi diras la veron, kial vi ne kredas al mi?
47 Kiu estas de Dio, tiu a�skultas la vortojn de Dio; vi ne a�skultas, �ar vi ne estas el Dio.
48 La Judoj respondis kaj diris al li: �u ne prave ni diras, ke vi estas Samariano kaj havas demonon?
49 Jesuo respondis: Mi ne havas demonon; sed mi honoras mian Patron, kaj vi min malhonoras.
50 Sed mi ne ser�as mian gloron: estas Unu, kiu ser�as kaj ju�as.
51 Vere, vere, mi diras al vi: Se iu observos mian vorton, tiu la morton neniam vidos.
52 La Judoj diris al li: Nun ni scias, ke vi havas demonon. Mortis Abraham, kaj la profetoj; kaj vi diras: Se iu observos mian vorton, tiu la morton neniam gustumos.
53 �u vi estas pli granda ol nia patro Abraham, kiu mortis? kaj la profetoj mortis; kiu vi pretendas esti?
54 Jesuo respondis: Se mi gloros min mem, mia gloro estas nenio; Tiu, kiu min gloras, estas mia Patro, pri kiu vi diras, ke Li estas via Dio;
55 kaj vi Lin ne konis, sed mi Lin konas; kaj se mi diros, ke mi Lin ne konas, mi estos, kiel vi, mensoganto; sed mi Lin konas, kaj observas Lian vorton.
56 Via patro Abraham �ojegis vidi mian tagon, kaj li vidis kaj estis ravita.
57 Tiam la Judoj diris al li: Vi ankora� ne estas kvindekjara, kaj �u vi vidis Abrahamon?
58 Jesuo diris al ili: Vere, vere, mi diras al vi: Anta� ol naski�is Abraham, mi ekzistas.
59 Tiam ili prenis �tonojn, por �eti sur lin; sed Jesuo sin ka�is, kaj eliris el la templo.

1 Kaj preterirante, li vidis viron blindan de post la naski�o.
2 Kaj liaj dis�iploj demandis lin, dirante: Rabeno, kiu do pekis, �i tiu viro, a� liaj gepatroj, ke li naski�is blinda?
3 Jesuo respondis: Nek �i tiu viro pekis, nek liaj gepatroj; sed por ke la faroj de Dio aperu en li.
4 Dum estas tago, mi devas prilabori la farojn de Tiu, kiu min sendis; venas la nokto, kiam neniu povas labori.
5 Dum mi estas en la mondo, mi estas la lumo de la mondo.
6 Dirinte tion, li kra�is sur la teron, kaj faris el la kra�a�o koton, kaj �miris per la koto la okulojn de la blindulo,
7 kaj diris al li: Iru, lavu vin en la lageto de �iloa� (tio estas, Sendito). Li do foriris, kaj sin lavis, kaj revenis vidanta.
8 La najbaroj do, kaj tiuj, kiuj anta�e vidis lin, ke li estas almozulo, diris: �u �i tiu ne estas tiu, kiu sidis kaj petis almozojn?
9 Unuj diris: Li estas; aliaj diris: Ne, sed li estas simila al tiu. Li diris: Tiu mi estas.
10 Ili do diris al li: Kiamaniere viaj okuloj malfermi�is?
11 Li respondis kaj diris: La homo, nomata Jesuo, faris koton kaj �miris miajn okulojn, kaj diris al mi: Iru al �iloa�, kaj vin lavu; kaj mi iris, kaj lavis min, kaj mi ricevis vidpovon.
12 Tiam ili diris al li: Kie li estas? Li diris: Mi ne scias.

13 Ili kondukis al la Fariseoj la iam blindan viron.
14 Sed estis sabato la tago, en kiu Jesuo faris la koton kaj malfermis liajn okulojn.
15 La Fariseoj do denove demandis lin, kiamaniere li ricevis vidpovon. Kaj li diris al ili: Li metis koton sur miajn okulojn, kaj mi lavis min, kaj mi vidas.
16 Unuj do el la Fariseoj diris: �i tiu homo ne estas de Dio, �ar li ne observas la sabaton. Aliaj diris: Kiel povas homo pekulo fari tiajn signojn? Kaj malkonsento estis inter ili.
17 Denove ili diris al la blindulo: Kion vi diras pri li rilate tion, ke li malfermis viajn okulojn? Li diris: Li estas profeto.
18 La Judoj ne kredis pri li, ke li estis anta�e blinda, kaj ke li ricevis vidpovon, �is ili alvokis la gepatrojn de tiu, kiu ricevis vidpovon,
19 kaj demandis ilin, dirante: �u �i tiu estas via filo, kiu, vi diras, naski�is blinda? kiel do li nun vidas?
20 Liaj gepatroj respondis kaj diris: Ni scias, ke �i tiu estas nia filo, kaj ke li naski�is blinda;
21 sed kial li nun vidas, ni ne scias; kaj kiu malfermis liajn okulojn, ni ne scias; demandu lin, li havas plena�on; li pri si mem parolos.
22 Tion diris la gepatroj, �ar ili timis la Judojn; �ar la Judoj jam interkonsentis, ke se iu konfesos, ke li estas la Kristo, tiu estu forigita el la sinagogo.
23 Tial la gepatroj diris: Li havas plena�on, demandu lin.
24 Ili do denove alvokis la viron, kiu estis blinda, kaj diris al li: Donu gloron al Dio; ni certe scias, ke tiu homo estas pekulo.
25 Li do respondis: �u li estas pekulo, mi ne scias; unu aferon mi scias, ke mi estis blinda kaj nun vidas.
26 Tiam ili diris al li denove: Kion li faris al vi? kiamaniere li malfermis viajn okulojn?
27 Li respondis al ili: Mi �us diris al vi, kaj vi ne atentis; kial vi volas denove �in a�di? �u vi anka� volas fari�i liaj dis�iploj?
28 Tiam ili insultis lin, kaj diris: Vi estas lia dis�iplo, sed ni estas dis�iploj de Moseo.
29 Ni scias, ke Dio parolis al Moseo; sed pri �i tiu, ni ne scias, de kie li estas.
30 La viro respondis kaj diris al ili: Jen la mirinda�o, ke vi ne scias, de kie li estas, kaj tamen li malfermis miajn okulojn.
31 Ni scias, ke Dio ne atentas pekulojn; sed se iu estas adoranto de Dio kaj plenumas Lian volon, tiun Li atentas.
32 De la komenco de la mondo oni neniam a�dis, ke iu malfermis la okulojn de homo, kiu naski�is blinda.
33 Se �i tiu homo ne estus de Dio, li nenion povus fari.
34 Ili respondis kaj diris al li: Vi tute naski�is en pekoj, kaj �u vi nin instruas? Kaj ili forpelis lin eksteren.

35 Jesuo a�dis, ke ili forpelis lin; kaj trovinte lin, li diris al li: �u vi kredas al la Filo de Dio?
36 Li respondis kaj diris: Kiu li estas, Sinjoro, por ke mi kredu al li?
37 Jesuo diris al li: Vi lin vidis; kaj li estas tiu, kiu parolas kun vi.
38 Kaj li diris: Sinjoro, mi kredas. Kaj li adorklini�is al li.
39 Kaj Jesuo diris: Por ju�o mi venis en �i tiun mondon, por ke la nevidantoj vidu, kaj ke la vidantoj fari�u blindaj.
40 Kaj tion a�dis tiuj el la Fariseoj, kiuj estis kun li; kaj ili diris al li: �u ni anka� estas blindaj?
41 Jesuo diris al ili: Se vi estus blindaj, vi ne havus pekon; sed nun vi diras: Ni vidas; via peko do restas.

1 Vere, vere, mi diras al vi: Kiu eniras en la �afejon ne tra la pordo, sed aliloke suprengrimpas, tiu estas �telisto kaj rabisto.
2 Sed kiu eniras tra la pordo, tiu estas la pa�tisto de la �afoj.
3 Al tiu la pordisto malfermas; kaj la �afoj a�skultas lian vo�on, kaj li alvokas la� nomoj siajn proprajn �afojn, kaj elkondukas ilin.
4 Kaj kiam li kondukis eksteren siajn �afojn, li iras anta� ili, kaj la �afoj lin sekvas, �ar ili konas lian vo�on.
5 Kaj fremdulon ili ne sekvos, sed forkuros de li, �ar ili ne konas la vo�on de fremduloj.
6 Tiun alegorion Jesuo diris al ili; sed ili ne komprenis, kiajn aferojn li parolas al ili.

7 Jesuo do diris denove al ili: Vere, vere, mi diras al vi: Mi estas la pordo de la �afoj.
8 �iuj, kiuj venis pli frue ol mi, estas �telistoj kaj rabistoj; sed la �afoj ne a�skultis ilin.
9 Mi estas la pordo; se iu tra mi eniras, tiu estos savita; kaj li eniros kaj eliros, kaj trovos pa�ta�on.
10 La �telisto ne venas, krom por �teli kaj bu�i kaj pereigi; mi venis, por ke ili havu vivon, kaj havu �in abunde.
11 Mi estas la bona pa�tisto; la bona pa�tisto demetas sian vivon por la �afoj.
12 La dungito, kaj tiu, kiu ne estas pa�tisto, kies propra�o la �afoj ne estas, ekvidas la lupon venanta kaj lasas la �afojn kaj forkuras; kaj la lupo ilin kaptas kaj dispelas;
13 li forkuras tial, ke li estas dungito kaj ne zorgas pri la �afoj.
14 Mi estas la bona pa�tisto, kaj mi konas la miajn, kaj la miaj min konas
15 tiel same, kiel la Patro min konas, kaj mi konas la Patron; kaj mi demetas mian vivon por la �afoj.
16 Kaj aliajn �afojn mi havas, kiuj ne estas de �i tiu gregejo; ilin anka� mi devas alkonduki, kaj ili a�skultos mian vo�on; kaj estos unu grego, unu pa�tisto.
17 Pro tio la Patro min amas, ke mi demetas mian vivon, por ke mi �in reprenu.
18 Neniu �in forprenas de mi, sed mi �in demetas memvole. Mi havas la rajton �in demeti, kaj mi havas la rajton �in repreni. �i tiun ordonon mi ricevis de mia Patro.

19 Denove fari�is malkonsento inter la Judoj pro tiuj diroj.
20 Kaj multaj el ili diris: Li havas demonon kaj estas freneza; kial vi lin a�skultas?
21 Aliaj diris: Tiuj ne estas diroj de demonhavanto. �u demono povas malfermi la okulojn de blinduloj?

22 Okazis la festo de ina�guro en Jerusalem, kaj estis vintro;
23 kaj Jesuo promenis en la templo, en la portiko de Salomono.
24 La Judoj do �irka�is lin, kaj diris al li: �is kiam vi tenas en dubo nian animon? Se vi estas la Kristo, diru al ni malka�e.
25 Jesuo respondis al ili: Mi diris al vi, kaj vi ne kredas; la faroj, kiujn mi faras en la nomo de mia Patro, atestas pri mi.
26 Sed vi ne kredas, �ar vi ne estas el miaj �afoj.
27 Miaj �afoj a�skultas mian vo�on, kaj mi ilin konas, kaj ili min sekvas;
28 kaj mi donas al ili eternan vivon; kaj ili neniam pereos, kaj neniu ilin forkaptos el mia mano.
29 Mia Patro, kiu donis ilin al mi, superas �ion; kaj neniu povas ion forkapti el la mano de mia Patro.
30 Mi kaj la Patro estas unu.
31 Tiam la Judoj denove prenis �tonojn, por �tonmortigi lin.
32 Jesuo respondis al ili: Multajn bonajn farojn mi montris al vi de mia Patro; pro kiu el ili vi volas �tonmortigi min?
33 La Judoj respondis: Ne pro bona faro ni volas �tonmortigi vin, sed pro blasfemo, kaj �ar vi, estante homo, pretendas esti Dio.
34 Jesuo respondis: �u ne estas skribite en via le�o: Mi diris: Vi estas dioj?
35 Se li nomis dioj tiujn, al kiuj venis la vorto de Dio (kaj la Skribo ne povas esti nuligita),
36 �u vi diras pri tiu, kiun la Patro konsekris kaj sendis en la mondon: Vi blasfemas; �ar mi diris: Mi estas Filo de Dio?
37 Se mi ne faras la farojn de mia Patro, ne kredu al mi.
38 Sed se mi faras ilin, kvankam vi ne kredas al mi, kredu la farojn, por ke vi sciu kaj kaj komprenu, ke la Patro estas en mi, kaj mi en la Patro.
39 Ili denove celis kapti lin, sed li iris for de ilia mano.

40 Li foriris denove trans Jordanon tien, kie Johano unue baptis, kaj tie li restadis.
41 Kaj multaj venis al li, kaj diris: Johano ja ne faris signon; sed �io, kion Johano diris pri �i tiu, estis vera.
42 Kaj tie multaj kredis al li.

1 Kaj estis unu malsanulo, nomata Lazaro, el Betania, la vila�o de Maria kaj �ia fratino Marta.
2 Tiu Maria, kies frato Lazaro estis malsana, estis tiu sama, kiu �miris la Sinjoron per �mira�o kaj vi�is liajn piedojn per siaj haroj.
3 La fratinoj do sendis al li, dirante: Sinjoro, jen tiu, kiun vi amas, estas malsana.
4 Sed Jesuo, a�dinte tion, diris: �i tiu malsano estas ne por la morto, sed por la gloro de Dio, por ke la Filo de Dio estu per �i glorata.
5 Kaj Jesuo amis Martan kaj �ian fratinon kaj Lazaron.
6 Kaj kiam li scii�is, ke tiu estas malasana, li restis ankora� du tagojn en la loko, kie li estis.
7 Poste li diris al la dis�iploj: Ni iru returne en Judujon.
8 La dis�iploj diris al li: Rabeno, la Judoj �us celis �tonmortigi vin; kaj �u vi denove iras tien?
9 Jesuo respondis: �u ne estas dek du horoj en la tago? Se iu iras dum la tago, li ne faletas, �ar li vidas la lumon de �i tiu mondo.
10 Sed se iu iras dum la nokto, li faletas, �ar en li ne estas la lumo.
11 Tion li parolis, kaj poste li diris al ili: Nia amiko Lazaro endormi�is, sed mi iras, por veki lin el lia dormo.
12 La dis�iploj do diris: Sinjoro, se li endormi�is, li resani�os.
13 Jesuo parolis pri lia morto; sed ili supozis, ke li parolas pri ripozo en dormo.
14 Tiam Jesuo diris al ili klare: Lazaro jam mortis.
15 Kaj pro vi mi �ojas, ke mi ne �eestis tie, por ke vi kredu; tamen ni iru al li.
16 Tiam Tomaso, nomata Didimo, diris al siaj kundis�iploj: Ni anka� iru, por ke ni mortu kun li.

17 Kiam Jesuo alvenis, li trovis lin jam kvar tagojn entombigita.
18 Kaj Betania estis proksime de Jerusalem, en la distanco de �irka� dek kvin stadioj;
19 kaj multaj el la Judoj jam venis al Marta kaj Maria, por konsoli ilin pri ilia frato.
20 Marta do, kiam �i eksciis, ke Jesuo alproksimi�as, iris al li renkonte; sed Maria ankora� sidis en la domo.
21 Tiam diris Marta al Jesuo: Sinjoro, se vi estus �i tie, mia frato ne estus mortinta.
22 Sed e� nun mi scias, ke kion ajn vi petos de Dio, tion Dio donos al vi.
23 Jesuo diris al �i: Via frato relevi�os.
24 Marta diris al li: Mi scias, ke li relevi�os �e la relevi�o en la lasta tago.
25 Jesuo diris al �i: Mi estas la relevi�o kaj la vivo; kiu kredas al mi, e� se li estos mortinta, tiu vivos,
26 kaj �iu, kiu vivas kaj kredas al mi, por �iam ne mortos. �u vi tion kredas?
27 �i diris al li: Jes, Sinjoro, mi jam kredas, ke vi estas la Kristo, la Filo de Dio, la venanta en la mondon.
28 Kaj dirinte tion, �i foriris, kaj vokis sekrete sian fratinon Maria, dirante: La Majstro �eestas, kaj vokas vin.
29 Kaj �i, a�dinte tion, levi�is rapide kaj iris al li.
30 (Sed Jesuo ankora� ne eniris en la vila�on, sed estis en la loko, kie Marta lin renkontis.)
31 La Judoj do, kiuj estis kun �i en la domo kaj konsolis �in, vidinte, ke Maria levi�is subite kaj eliris, sekvis �in, dirante: �i iras al la tombo, por plori tie.
32 Kiam Maria alvenis al la loko, kie Jesuo estis, kaj lin vidis, �i falis anta� liaj piedoj, dirante: Sinjoro, se vi estus �i tie, mia frato ne estus mortinta.
33 Kiam do Jesuo vidis �in ploranta kaj la Judojn anka�, kiuj venis kun �i, plorantaj, li �emis en la spirito kaj maltrankvili�is,
34 kaj diris: Kie vi lin ku�igis? Ili diris al li: Sinjoro, venu kaj vidu.
35 Jesuo larmis.
36 La Judoj do diris: Jen kiel li lin amis!
37 Sed kelkaj el ili diris: �u �i tiu, kiu malfermis la okulojn de la blindulo, ne povus ka�zi anka�, ke �i tiu homo ne mortu?
38 Tiam Jesuo, denove �emante en si, venis al la tombo. �i estis kaverno, kaj sur �i ku�is �tono.
39 Jesuo diris: Forprenu la �tonon. Marta, la fratino de la mortinto, diris al li: Sinjoro, li jam malbonodoras, �ar li estis tie kvar tagojn.
40 Jesuo diris al �i: �u mi ne diris al vi, ke se vi kredos, vi vidos la gloron de Dio?
41 Oni do forprenis la �tonon. Kaj Jesuo levis siajn okulojn, kaj diris: Patro, mi dankas Vin, ke Vi min a�skultis.
42 Kaj mi sciis, ke Vi �iam a�skultas min; sed pro la �irka�staranta homamaso mi tion diris, por ke ili kredu, ke Vi min sendis.
43 Kaj dirinte tion, li kriis per la�ta vo�o: Lazaro, elvenu.
44 Kaj la mortinto elvenis, kun la manoj kaj piedoj ligitaj per tombotukoj; kaj lia viza�o estis �irka�ligita per vi�tuko. Jesuo diris al ili: Malligu lin, kaj lasu lin iri.

45 Tiam multaj el la Judoj, kiuj venis al Maria, kaj vidis, kion li faris, kredis al li.
46 Sed kelkaj el ili foriris al la Fariseoj, kaj rakontis al ili tion, kion Jesuo faris.

47 Tial la �efpastroj kaj la Fariseoj kunvenigis sinedrion, kaj diris: Kion ni faras? �ar �i tiu homo faras multajn signojn;
48 se ni lasos lin tiel, �iuj kredos al li, kaj la Romanoj venos kaj forigos nian lokon kaj nian nacion.
49 Sed unu el ili, Kajafas, �efpastro en tiu sama jaro, diris al ili: Vi scias nenion,
50 nek konsideras, ke bone estas por vi, ke unu homo mortu por la popolo, kaj ke la tuta nacio ne pereu.
51 Sed li diris tion ne de si mem; sed estante �efpastro en tiu jaro, li profetis, ke Jesuo mortos por la nacio;
52 kaj ne nur por la nacio, sed anka� por ke li kunvenigu en unu la �ie dis�etitajn filojn de Dio.
53 De post tiu tago do ili konsili�is, por lin mortigi.

54 Tial Jesuo ne plu iris publike inter la Judoj, sed foriris de tie en la kamparon apud la dezerto, en urbon nomatan Efraim; kaj tie li restadis kun la dis�iploj.
55 Kaj la Pasko de la Judoj proksimi�is, kaj multaj supreniris el la kamparo al Jerusalem anta� la Pasko, por sin sanktigi.
56 Ili do ser�is Jesuon, kaj parolis inter si, starante en la templo: Kion vi pensas? �u ke li ne venos al la festo?
57 Kaj la �efpastroj kaj la Fariseoj jam anta�e ordonis, ke se iu scias, kie li estas, tiu montru tion, por ke oni lin kaptu.

1 Jesuo do ses tagojn anta� la Pasko venis al Betania, kie estis Lazaro, kiun Jesuo relevis el inter la mortintoj.
2 Oni do pretigis por li tie vesperman�on, kaj Marta servadis; sed Lazaro estis unu el tiuj, kiuj sidis kun li �e man�o.
3 Tiam Maria prenis funton da pura narda �mira�o tre multekosta, �miris la piedojn de Jesuo, kaj vi�is liajn piedojn per siaj haroj; kaj la domo pleni�is de la odoro de la �mira�o.
4 Sed diris Judas Iskariota, unu el liaj dis�iploj, kiu estis lin perfidonta:
5 Kial oni ne vendis �i tiun �mira�on por tricent denaroj kaj donis al malri�uloj?
6 Tion li diris, ne �ar li zorgis pri la malri�uloj; sed �ar li estis �telisto, kaj havis la monujon kaj forprenadis tion, kion oni metis en �in.
7 Sed Jesuo diris: Lasu �in konservi �in por la tago de mia entombigo.
8 �ar la malri�ulojn vi �iam havas kun vi, sed min vi ne �iam havas.

9 La amaso de la Judoj do scii�is, ke li estas tie; kaj ili venis ne nur pro Jesuo, sed anka� por vidi Lazaron, kiun li levis el la mortintoj.
10 Sed la �efpastroj konsili�is, ke ili mortigu anka� Lazaron;
11 �ar pro li multaj Judoj foriris, kaj kredis al Jesuo.

12 En la sekvanta tago granda homamaso, veninte al la festo, kaj scii�inte, ke Jesuo venas al Jerusalem,
13 prenis bran�ojn de la palmoj, kaj iris al li renkonte, kaj kriis: Hosana! Estu benata la Re�o de Izrael, kiu venas en la nomo de la Eternulo!
14 Kaj Jesuo, trovinte junan azenon, sidis sur �i, kiel estas skribite:
15 Ne timu, filino de Cion: jen via Re�o venas, sidanta sur ido de azeno.
16 Tion la dis�iploj unue ne komprenis; sed post la glori�o de Jesuo ili rememoris, ke tio estis skribita pri li kaj ke oni faris al li tion.
17 La homamaso do, kiu �eestis kun li, kiam li elvokis Lazaron el la tombo, kaj levis lin el la mortintoj, atestis pri li.
18 Pro tio anka� la homamaso iris al li renkonte, �ar ili scii�is, ke li faris tiun signon.
19 La Fariseoj do diris inter si: Vidu, kiel nenio prosperis al vi; jen la mondo eliris post li.

20 Kaj inter tiuj, kiuj alvoja�is por adorklini�i �e la festo, estis iuj Grekoj;
21 tiuj do venis al Filipo, kiu estis el Betsaida Galilea, kaj petis lin, dirante: Sinjoro, ni volas vidi Jesuon.
22 Filipo venis kaj sciigis Andreon; kaj poste Andreo kaj Filipo venis kaj sciigis Jesuon.
23 Sed Jesuo respondis al ili, dirante: Venis la horo, por ke la Filo de homo estu glorata.
24 Vere, vere, mi diras al vi: Se la tritika grenero ne falas en la teron kaj ne mortas, �i restas sola; sed se �i mortas, �i donas multe da frukto.
25 Kiu amas sian vivon, tiu �in perdas; kaj kiu malamas sian vivon en �i tiu mondo, tiu �in konservos �is eterna vivo.
26 Se iu min servas, tiu sekvu min; kaj kie mi estas, tie anka� estos mia servanto; se iu min servas, tiun la Patro honoros.
27 Nun maltrankvili�as mia animo; kaj kion mi diru? Patro, savu min el �i tiu horo. Sed por tio mi venis �is �i tiu horo.
28 Patro, gloru Vian nomon. Tiam vo�o venis el la �ielo: Mi jam gloris �in kaj denove gloros.
29 Do la apudstaranta homamaso, a�dinte, diris, ke tondris; aliaj diris: An�elo parolis al li.
30 Jesuo respondis kaj diris: Ne por mi venis tiu vo�o, sed por vi.
31 Nun estas la ju�o de �i tiu mondo; nun la estro de �i tiu mondo estos elpelita.
32 Kaj mi, se mi estos suprenlevita de sur la tero, altiros al mi �iujn homojn.
33 Tion li diris, per aludo montrante, per kia morto li mortos.
34 La homamaso respondis al li: Ni a�dis el la le�o, ke la Kristo restados por �iam; kaj kiel vi diras: La Filo de homo devas esti suprenlevita? Kiu estas �i tiu Filo de homo?
35 Jesuo do diris al ili: Ankora� mallongan tempon estas la lumo kun vi. Iradu, dum vi havas la lumon, por ke la mallumo ne venu sur vin; �ar tiu, kiu iradas en mallumo, ne scias, kien li iras.
36 Dum vi havas lumon, kredu al la lumo, por ke vi fari�u filoj de lumo.

Tion parolis Jesuo, kaj li foriris, kaj sin ka�is for de ili.
37 Sed kvankam li jam faris tiom da signoj anta� ili, tamen ili ne kredis al li;
38 por ke plenumi�u la vorto de la profeto Jesaja, kiun li parolis:

Ho Eternulo, kiu kredis nian raporton? Kaj super kiu malka�i�is la brako de la Eternulo?

39 Pro tio ili ne povis kredi, �ar Jesaja diris plue:

40 Li blindigis iliajn okulojn kaj sensentigis ilian koron, Por ke ili ne vidu per siaj okuloj, kaj ke ili ne komprenu per sia koro, Kaj ke ili ne konverti�u, Kaj ke Mi ilin ne sanigu.

41 Tion diris Jesaja, �ar li vidis lian gloron kaj parolis pri li.
42 Tamen e� el la regantoj multaj kredis al li; sed pro la Fariseoj ili ne konfesis lin, por ke ili ne estu elpelitaj el la sinagogo;
43 �ar ili �atis la la�don de homoj pli, ol la gloron de Dio.

44 Kaj Jesuo kriis kaj diris: Kiu kredas al mi, tiu kredas ne al mi, sed al Tiu, kiu min sendis.
45 Kaj kiu vidas min, tiu vidas anka� Tiun, kiu min sendis.
46 Mi venis lumo en la mondon, por ke �iu, kiu kredas al mi, ne restadu en mallumo.
47 Kaj se iu a�das miajn dirojn kaj ne plenumas ilin, mi lin ne ju�as; �ar mi venis, ne por ju�i la mondon, sed por savi la mondon.
48 Tiu, kiu forrifuzas min kaj ne akceptas miajn dirojn, havas ju�onton; la vorto, kiun mi parolis, ju�os lin en la lasta tago.
49 �ar mi ne parolis de mi mem; sed la Patro, kiu sendis min, mem ordonis al mi, kion mi parolu, kaj kion mi diru.
50 Kaj mi scias, ke Lia ordono estas eterna vivo; kion do mi parolas, �uste kiel la Patro diris al mi, tiel mi parolas.

1 Kaj anta� la Paska festo Jesuo, sciante, ke lia horo venis, por ke li transiru el �i tiu mondo al la Patro, aminte siajn proprulojn, kiuj estis en la mondo, amis ilin �is la fino.
2 Kaj dum la vesperman�o, kiam la diablo jam metis en la koron de Judas Iskariota, filo de Simon, la intencon perfidi lin,
3 Jesuo, sciante, ke la Patro donis �ion en liajn manojn, kaj ke li venis de Dio kaj iras al Dio,
4 levi�is de la vesperman�o kaj demetis siajn vestojn; kaj li prenis vi�tukon, kaj sin zonis.
5 Poste li ver�is akvon en la pelvon, kaj komencis lavi la piedojn de la dis�iploj kaj vi�i ilin per la tuko, per kiu li estis zonita.
6 Tiam li venis al Simon Petro. �i tiu diris al li: Sinjoro, �u vi lavas al mi la piedojn?
7 Jesuo respondis kaj diris al li: Kion mi faras, vi nun ne scias, sed poste vi komprenos.
8 Petro diris al li: Vi ja neniam lavos miajn piedojn. Respondis al li Jesuo: Se mi ne lavas vin, vi ne partoprenas kun mi.
9 Simon Petro diris al li: Sinjoro, ne nur miajn piedojn, sed anka� la manojn kaj la kapon.
10 Jesuo diris al li: Kiu sin jam banis, tiu bezonas nur, ke oni lavu la piedojn, kaj li estas tuta pura; kaj vi estas puraj, tamen ne �iuj.
11 �ar li konis tiun, kiu perfidos lin; tial li diris: Vi ne �iuj estas puraj.

12 Kiam do li jam lavis iliajn piedojn kaj surmetis siajn vestojn kaj denove sidi�is, li diris al ili: �u vi scias, kion mi faris al vi?
13 Vi nomas min Majstro kaj Sinjoro; kaj prave vi diras, �ar tia mi estas.
14 Se do mi, la Sinjoro kaj la Majstro, lavis viajn piedojn, vi anka� devas inter vi lavi la piedojn.
15 �ar mi donis al vi ekzemplon, por ke vi anka� faru tion, kion mi faris al vi.
16 Vere, vere, mi diras al vi: Sklavo ne estas pli granda ol lia sinjoro; nek estas la sendito pli granda ol la sendinto.
17 Se �i tion vi scias, vi estas feli�aj, se tion vi faras.
18 Ne pri vi �iuj mi parolas; mi scias, kiujn mi elektis; sed por ke plenumi�u la Skribo: Tiu, kiu man�as mian panon, levis kontra� min la piedon.
19 De nun mi parolas al vi pri tio, anta� ol �i okazos, por ke, kiam �i okazos, vi kredu, ke mi estas.
20 Vere, vere, mi diras al vi: Kiu akceptas tiun, kiun mi sendas, tiu akceptas min; kaj kiu min akceptas, tiu akceptas Tiun, kiu min sendis.

21 Dirinte tion, Jesuo maltrankvili�is en spirito, kaj ateste parolis, dirante: Vere, vere, mi diras al vi, ke unu el vi min perfidos.
22 Tiam la dis�iploj rigardis unu la alian, dubante pri kiu li parolas.
23 Estis apud la sino de Jesuo unu el liaj dis�iploj, kiun Jesuo amis.
24 Simon Petro do faris signon al li, ke li demandu, pri kiu li parolas.
25 Tiu do, klini�ante al la brusto de Jesuo, diris al li: Sinjoro, kiu �i estas?
26 Jesuo respondis: �i estas tiu, por kiu mi trempos la pecon kaj donos al li. Kaj trempinte la pecon, li donis �in al Judas Iskariota, filo de Simon.
27 Kaj post la peco, tiam Satano eniris en lin. Jesuo do diris al li: Kion vi faras, tion faru senprokraste.
28 Sed neniu el la kunman�antoj sciis, kial li diris al li tion.
29 Iuj pensis, �ar Judas havis la monujon, ke Jesuo diris al li: A�etu tion, kion ni bezonas por la festo; a� ke li donu ion al la malri�uloj.
30 Li do, ricevinte la pecon, tuj eliris; kaj estis nokto.

31 Kiam li eliris, Jesuo diris: Nun la Filo de homo estas glorata, kaj Dio estas glorata en li;
32 kaj Dio gloros lin en Si mem, kaj tuj Li gloros lin.
33 Infanoj, ankora� mallongan tempon mi estas kun vi. Vi min ser�os; kaj kiel mi diris al la Judoj: Kien mi iras, tien vi ne povas veni, tiel anka� al vi mi nun diras.
34 Novan ordonon mi donas al vi, ke vi amu unu alian; kiel mi amis vin, tiel vi anka� amu unu alian.
35 Per tio �iuj homoj scios, ke vi estas miaj dis�iploj, se vi havos amon unu al alia.

36 Simon Petro diris al li: Sinjoro, kien vi iras? Jesuo respondis: Kien mi iras, vi ne povas min sekvi nun, sed poste vi min sekvos.
37 Petro diris al li: Sinjoro, kial mi ne povas vin sekvi nun? mi demetos por vi mian vivon.
38 Jesuo respondis al li: �u vi demetos por mi vian vivon? Vere, vere, mi diras al vi: La koko ne krios, anta� ol vi min malkonfesos tri fojojn.

1 Ne maltrankvili�u via koro; vi kredas al Dio, kredu anka� al mi.
2 �e la domo de mia Patro estas multe da lo�ejoj; se ne tiel estus, mi dirus al vi; mi iras, por pretigi por vi lokon.
3 Kaj se mi iros kaj pretigos por vi lokon, mi revenos kaj ricevos vin al mi mem, por ke vi anka� estu tie, kie mi estas.
4 Kaj kien mi iras, vi scias, kaj vi konas la vojon.
5 Tomaso diris al li: Sinjoro, ni ne scias, kien vi iras; kiel ni konas la vojon?
6 Jesuo diris al li: Mi estas la vojo kaj la vero kaj la vivo; neniu venas al la Patro krom per mi.
7 Se vi min konus, vi konus anka� mian Patron; kaj de nun vi konas Lin kaj Lin vidis.
8 Filipo diris al li: Sinjoro, montru al ni la Patron, kaj por ni tio sufi�os.
9 Jesuo diris al li: �u mi estas kun vi tiel longan tempon, kaj vi min ne konas, Filipo? tiu, kiu vidis min, vidis anka� la Patron; kiel vi diras: Montru al ni la Patron?
10 �u vi ne kredas, ke mi estas en la Patro kaj la Patro en mi? la vortojn, kiujn mi parolas al vi, mi parolas ne de mi mem; sed la Patro, restanta en mi, faras Siajn farojn.
11 Kredu al mi, ke mi estas en la Patro, kaj la Patro en mi; a� almena� kredu al mi pro la faroj mem.
12 Vere, vere, mi diras al vi: Kiu kredas al mi, tiu anka� faros la farojn, kiujn mi faras; kaj li faros pli grandajn ol tiuj, �ar mi iras al la Patro.
13 Kaj kion ajn vi petos en mia nomo, tion mi faros, por ke la Patro estu glorata en la Filo.
14 Se vi petos ion de mi en mia nomo, tion mi faros.
15 Se vi min amas, vi observos miajn ordonojn.
16 Kaj mi petos la Patron, kaj Li donos al vi alian Parakleton, por ke li restadu kun vi por �iam;
17 tiu estas la Spirito de la vero, kiun la mondo ne povas akcepti, �ar �i lin ne vidas nek konas; vi lin konas, �ar li restadas kun vi kaj estos en vi.
18 Mi ne lasos vin orfaj; mi venas al vi.
19 Ankora� iom da tempo, kaj la mondo ne plu vidos min, sed vi vidos min; �ar mi vivas, tial vi anka� vivos.
20 En tiu tago vi scios, ke mi estas en mia Patro, kaj vi en mi, kaj mi en vi.
21 Kiu havas miajn ordonojn kaj observas ilin, tiu estas, kiu min amas; kaj kiu min amas, tiu estos amata de mia Patro, kaj mi amos lin, kaj elmontros min al li.
22 Judas (ne la Iskariota) diris al li: Sinjoro, kio okazis, ke vi elmontros vin al ni, kaj ne al la mondo?
23 Jesuo respondis kaj diris al li: Se iu min amas, tiu observos mian vorton; kaj mia Patro lin amos; kaj ni venos al li kaj faros lo�on kun li.
24 Kiu min ne amas, tiu ne observas miajn vortojn; kaj la vorto, kiun vi a�das, estas ne mia, sed de la Patro, kiu min sendis.

25 Tion mi parolis al vi, dum mi �e vi restas.
26 Sed la Parakleto, la Sankta Spirito, kiun la Patro sendos en mia nomo, instruos vin pri �io, kaj vin rememorigos pri �io, kion mi diris al vi.
27 Pacon mi lasas al vi; mian pacon mi donas al vi; ne kiel la mondo donas, mi donas al vi. Ne maltrankvili�u via koro, nek senkura�i�u.
28 Vi a�dis, ke mi diris al vi: Mi foriras, kaj mi revenas al vi. Se vi min amus, vi �ojus pro tio, ke mi iras al la Patro, �ar la Patro estas pli granda ol mi.
29 Kaj nun mi diris al vi, anta� ol �i okazos, por ke vi kredu, kiam �i okazos.
30 De nun mi jam ne multe parolos kun vi; �ar la estro de la mondo venas; kaj li havas nenion en mi;
31 sed por ke la mondo sciu, ke mi amas la Patron, kaj kiel la Patro ordonis al mi, tiel mi faras. Levi�u; ni foriru de �i tie.

1 Mi estas la vera vinberarbo, kaj mia Patro estas la kultivisto.
2 �iun nefruktodonan bran�on en mi Li forprenas; kaj �iun fruktodonan bran�on Li purigas, por ke �i donu pli da frukto.
3 Jam vi estas puraj pro la vorto, kiun mi parolis al vi.
4 Restadu en mi, kaj mi en vi. Kiel la bran�o ne povas de si mem doni frukton, se �i ne restas en la vinberarbo, tiel anka� vi ne povas, se vi ne restas en mi.
5 Mi estas la vinberarbo; vi estas la bran�oj; kiu restadas en mi, kaj mi en li, tiu donas multe da frukto; �ar sen mi vi nenion povas fari.
6 Se iu ne restas en mi, tiu estas el�etita, kiel la bran�o, kaj seki�as; kaj oni ilin kolektas kaj �etas en fajron, kaj ili brulas.
7 Se vi restadas en mi, kaj miaj vortoj restadas en vi, petu kion ajn vi volos, kaj tio estos farita por vi.
8 En tio mia Patro estas glorata, ke vi donas multe da frukto; kaj vi estos miaj dis�iploj.
9 Kiel la Patro min amis, tiel mi anka� vin amis; restadu en mia amo.
10 Se vi observos miajn ordonojn, vi restados en mia amo tiel same, kiel mi observis la ordonojn de mia Patro kaj restadas en Lia amo.
11 Tion mi parolis al vi, por ke mia �ojo en vi restadu, kaj via �ojo estu plena.
12 Jen estas mia ordono: ke vi amu unu alian tiel same, kiel mi vin amis.
13 Neniu havas amon pli grandan ol tio, ke iu demetus sian vivon por siaj amikoj.
14 Vi estas miaj amikoj, se vi faras tion, kion mi al vi ordonas.
15 Mi jam ne nomas vin sklavoj, �ar la sklavo ne scias, kion lia sinjoro faras; sed mi nomis vin amikoj, �ar �ion, kion mi a�dis de mia Patro, mi sciigis al vi.
16 Vi ne elektis min, sed mi elektis vin, kaj starigis vin, por ke vi iru kaj donu frukton, kaj ke via frukto da�ru; por ke la Patro donu al vi �ion ajn, kion vi petos de Li en mia nomo.
17 Tion mi ordonas al vi, por ke vi amu unu la alian.
18 Se la mondo malamas vin, vi scias, ke �i malamis min pli frue, ol vin.
19 Se vi estus el la mondo, la mondo amus siajn proprajn; sed �ar vi ne estas el la mondo, kaj mi elektis vin for de la mondo, tial la mondo vin malamas.
20 Memoru la vorton, kiun mi diris al vi: Sklavo ne estas pli granda ol lia sinjoro. Se ili min persekutis, vin anka� ili persekutos; se ili observis mian vorton, anka� vian ili observos.
21 Sed �ion �i tion ili faros al vi pro mia nomo, �ar ili ne konas Tiun, kiu min sendis.
22 Se mi ne estus veninta kaj parolinta al ili, ili ne havus pekon; sed nun ili ne havas pretekston por sia peko.
23 Tiu, kiu min malamas, malamas anka� mian Patron.
24 Se mi ne estus farinta inter ili farojn, kiajn neniu alia faris, ili ne havus pekon; sed nun ili vidis kaj malamis min kaj anka� mian Patron.
25 Sed tio okazas, por ke plenumi�u la vorto skribita en ilia le�o: Ili malamis min senka�ze.
26 Sed kiam venos la Parakleto, kiun mi sendos de la Patro al vi, la Spirito de la vero, kiu devenas de la Patro, tiu pri mi atestos;
27 kaj vi anka� atestas, �ar vi estis kun mi de la komenco.

1 Tion mi parolis al vi, por ke vi ne falpu�i�u.
2 Ili forpelos vin el la sinagogoj; e� venas la horo, kiam iu, kiu mortigos vin, opinios, ke li faras servon al Dio.
3 Kaj tion ili faros pro tio, ke ili ne konis la Patron, nek min.
4 Sed tion mi parolis al vi, por ke vi rememoru, kiam �ia tempo venos, ke mi �in anta�diris al vi. Sed en la komenco mi ne diris al vi tion, �ar mi estis kun vi.
5 Sed nun mi foriras al Tiu, kiu min sendis; kaj neniu el vi demandas min: Kien vi iras?
6 Sed �ar mi tiel parolis al vi, mal�ojo plenigis vian koron.
7 Tamen mi diras al vi la veron: Estas bone por vi, ke mi foriros; �ar se mi ne foriros, la Parakleto ne venos al vi; sed se mi foriros, mi sendos lin al vi.
8 Kaj kiam li alvenos, li pruvos la mondon kulpa rilate pekon kaj justecon kaj ju�on:
9 rilate pekon, �ar ili ne kredas al mi;
10 rilate justecon, �ar mi foriras al la Patro, kaj vi jam ne rigardas min;
11 rilate ju�on, �ar la estro de �i tiu mondo estas ju�ita.
12 Mi havas ankora� multon por diri al vi, sed vi ne povas �in nun elporti.
13 Tamen kiam venos li, la Spirito de la vero, li gvidos vin en �ian veron; �ar li parolos ne de si mem; sed kion ajn li a�dos, tion li parolos; kaj li anoncos al vi venontajn aferojn.
14 Li gloros min, �ar li ricevos el miaj kaj anoncos al vi.
15 �io ajn, kion la Patro havas, estas mia; tial mi diris, ke li ricevos el miaj kaj anoncos al vi.
16 Mallongan tempon, kaj vi jam ne rigardas min; kaj denove mallongan tempon, kaj vi min vidos.
17 Iuj do el liaj dis�iploj diris al aliaj: Kio estas �i tio, kion li diras al ni: Mallongan tempon, kaj vi ne rigardas min; kaj denove mallongan tempon, kaj vi min vidos; kaj: �ar mi foriras al la Patro?
18 Ili do diris: Kio estas �i tio, kion li diras: Mallongan tempon? Ni ne komprenas lian diron.
19 Jesuo ekvidis, ke ili deziras demandi lin, kaj li diris al ili: �u vi ser�as inter vi klarigon pri tio, kion mi diris: Mallongan tempon, kaj vi ne rigardas min; kaj denove mallongan tempon, kaj vi min vidos?
20 Vere, vere, mi diras al vi, ke vi ploros kaj lamentos, sed la mondo �ojos; vi estos mal�ojaj, sed via mal�ojo fari�os �ojo.
21 Virino, kiam �i aku�as, havas mal�ojon, �ar �ia horo venis; sed kiam �i naskis la infaneton, �i jam ne memoras sian doloregon, pro �ojo, �ar homo naski�is en la mondon.
22 Vi do anka� havas nun mal�ojon; sed mi revidos vin, kaj via koro �ojos, kaj neniu forprenos de vi vian �ojon.
23 Kaj en tiu tago vi demandos min pri nenio. Vere, vere, mi diras al vi, se vi petos ion de la Patro, Li donos �in al vi en mia nomo.
24 �is nun vi petis nenion en mia nomo; petu, kaj vi ricevos, por ke via �ojo estu plena.

25 �i tion mi parolis al vi alegorie; sed venas la horo, kiam mi jam ne parolos al vi alegorie, sed anoncos al vi malka�e pri la Patro.
26 En tiu tago vi petos en mia nomo; kaj mi ne diras, ke mi petos de la Patro pro vi;
27 �ar la Patro mem vin amas tial, ke vi min amis, kaj kredis, ke mi elvenis de Dio.
28 Mi elvenis de la Patro, kaj alvenis en la mondon; denove mi lasas la mondon, kaj iras al la Patro.
29 Liaj dis�iploj diris: Jen nun vi parolas malka�e, kaj nenian alegorion diras.
30 Nun ni scias, ke vi �ion scias, kaj ne bezonas, ke iu demandu vin; pro tio ni kredas, ke vi elvenis de Dio.
31 Jesuo respondis al ili: �u vi nun kredas?
32 Jen venas la horo, kaj e� jam venis, kiam vi disi�os, �iu al sia loko, kaj vi lasos min sola; kaj tamen mi ne estas sola, �ar la Patro estas kun mi.
33 Tion mi parolis al vi, por ke en mi vi havu pacon. En la mondo vi havos suferadon; sed kura�u; mi venkis la mondon.

1 Tion Jesuo parolis; kaj levinte la okulojn al la �ielo, li diris: Patro, la horo venis; gloru Vian Filon, por ke la Filo Vin gloru;
2 kiel Vi donis al li a�toritaton super �iu karno, por ke li donu eternan vivon al �iuj tiuj, kiujn Vi donis al li.
3 Kaj jen estas la eterna vivo, ke ili konu Vin, la sole veran Dion, kaj tiun, kiun Vi sendis, Jesuon Kriston.
4 Mi gloris Vin sur la tero, plenuminte la faron, kiun Vi donis al mi por fari.
5 Kaj nun, ho Patro, gloru min kun Vi, per la gloro, kiun mi havis kun Vi, anta� ol la mondo ekzistis.
6 Mi elmontris Vian nomon al la homoj, kiujn Vi donis al mi el la mondo; Viaj ili estis, kaj al mi Vi ilin donis; kaj ili konservis Vian vorton.
7 Nun ili scias, ke �io ajn, kion Vi donis al mi, estas de Vi;
8 �ar mi donis al ili la vortojn, kiujn Vi donis al mi; kaj ili akceptis ilin, kaj scias vere, ke mi elvenis de Vi; kaj ili kredas, ke Vi min sendis.
9 Mi pre�as por ili; mi pre�as ne por la mondo, sed por tiuj, kiujn Vi donis al mi, �ar ili estas Viaj;
10 kaj �io mia estas Via, kaj Via estas mia; kaj mi estas glorita per ili.
11 Mi jam ne estas en la mondo, kaj �i tiuj estas en la mondo, kaj mi venas al Vi. Patro Sankta, gardu en Via nomo tiujn, kiujn Vi donis al mi, por ke ili estu unu tiel same, kiel ni.
12 Dum mi estis kun ili, mi konservis en Via nomo tiujn, kiujn Vi donis al mi; kaj mi gardis ilin, kaj neniu el ili pereis, krom la filo de perdi�o, por ke plenumi�u la Skribo.
13 Sed nun mi venas al Vi; kaj tion mi parolas en la mondo, por ke ili havu mian �ojon �is pleneco en si mem.
14 Mi donis al ili Vian vorton; kaj la mondo malamis ilin, �ar ili ne estas el la mondo, kiel mi ne estas el la mondo.
15 Mi petas, ne ke Vi forigu ilin el la mondo, sed ke Vi gardu ilin kontra� la malbono.
16 Ili ne estas el la mondo, kiel mi ne estas el la mondo.
17 Konsekru ilin en la vero; Via vorto estas vero.
18 Kiel Vi min sendis en la mondon, tiel anka� mi ilin sendis en la mondon.
19 Kaj por ili mi konsekras min, por ke ili mem anka� estu konsekritaj en la vero.
20 Kaj mi pre�as ne nur por ili, sed anka� por tiuj, kiuj kredos al mi pro ilia vorto;
21 por ke ili �iuj estu unu; kiel Vi, Patro, estas en mi, kaj mi en Vi, tiel ili anka� estu en ni; por ke la mondo kredu, ke Vi min sendis.
22 Kaj la gloron, kiun Vi donis al mi, mi donis al ili; por ke ili estu unu tiel same, kiel ni estas unu;
23 mi en ili, kaj Vi en mi, por ke ili perfekti�u en unu; por ke la mondo sciu, ke Vi min sendis, kaj ke Vi ilin amis, kiel Vi min amis.
24 Patro, pri tiuj, kiujn Vi donis al mi, mi volas, ke ili anka� estu kun mi tie, kie mi estas; por ke ili vidu mian gloron, kiun Vi donis al mi; �ar Vi amis min anta� la fondo de la mondo.
25 Ho Patro justa, la mondo Vin ne konis, tamen mi Vin konis; kaj �i tiuj scias, ke Vi min sendis;
26 kaj al ili Vian nomon mi konigis kaj ankora� konigos, por ke la amo, per kiu Vi amis min, estu en ili, kaj mi en ili.

1 Parolinte tiujn vortojn, Jesuo foriris kun siaj dis�iploj trans la torenton Kidron, kie estis �ardeno, en kiun li eniris kune kun siaj dis�iploj.
2 Kaj Judas, lia perfidanto, konis la lokon; �ar Jesuo ofte venis tien kun siaj dis�iploj.
3 Judas do, ricevinte la kohorton kaj oficistojn, senditajn de la �efpastroj kaj Fariseoj, venis tien kun lanternoj kaj tor�oj kaj bataliloj.
4 Jesuo do, sciante �ion, kio venos al li, pa�is anta�en, kaj diris al ili: Kiun vi ser�as?
5 Ili respondis al li: Jesuon Nazaretan. Jesuo respondis: Mi estas tiu. Kaj Judas, lia perfidanto, staris kun ili.
6 Kiam do li diris al ili: Mi estas tiu, ili malanta�en ekpa�is kaj falis sur la teron.
7 Tiam denove li demandis ilin: Kiun vi ser�as? Ili diris: Jesuon Nazaretan.
8 Jesuo respondis: Mi �us diris al vi, ke mi estas tiu; se do vi min ser�as, lasu �i tiujn foriri;
9 por ke plenumi�u la vorto, kiun li diris: El tiuj, kiujn Vi donis al mi, mi perdis neniun.
10 Simon Petro do, havante glavon, eltiris �in, kaj frapis sklavon de la �efpastro kaj detran�is lian dekstran orelon. La nomo de la sklavo estis Mal�o.
11 Jesuo do diris al Petro: Metu la glavon en �ian ingon; la kalikon, kiun la Patro donis al mi, �u mi ne trinkos?

12 La kohorto kaj la milestro kaj la oficistoj de la Judoj kaptis do Jesuon kaj ligis lin,
13 kaj kondukis lin unue al Anas; �ar �i tiu estis bopatro de Kajafas, kiu estis �efpastro en tiu jaro.
14 Kajafas estis tiu, kiu donis konsilon al la Judoj, ke estos bone, ke unu homo mortu por la popolo.

15 Kaj Simon Petro sekvis Jesuon, kaj anka� alia dis�iplo. �i tiu dis�iplo estis konata de la �efpastro, kaj eniris kun Jesuo en la korton de la �efpastro;
16 sed Petro staris ekstere apud la pordo. Kaj la alia dis�iplo, kiu estis konata de la �efpastro, eliris kaj parolis kun la pordistino, kaj enirigis Petron.
17 La sklavino pordistino diris al Petro: �u vi ne estas anka� el la dis�iploj de tiu homo? Li diris: Mi ne estas.
18 La sklavoj kaj la oficistoj, farinte karban fajron (�ar estis malvarme), staris kaj sin varmigis; Petro anka� estis kun ili, starante kaj sin varmigante.

19 La �efpastro demandis Jesuon pri liaj dis�iploj kaj pri lia instruado.
20 Jesuo respondis al li: Mi parolis malka�e al la mondo; mi �iam instruis en la sinagogoj kaj en la templo, kie �iuj Judoj kunvenas; kaj sekrete mi nenion parolis.
21 Kial vi min demandas? demandu tiujn, kiuj a�dis, kion mi parolis al ili; ili ja scias, kion mi diris.
22 Kaj kiam li parolis tion, unu el la apude starantaj oficistoj per la manplato frapis Jesuon, dirante: �u tiel vi respondas al la �efpastro?
23 Respondis Jesuo al li: Se mi malbone parolis, atestu pri la malbono; sed se bone, kial vi min frapas?
24 Anas sendis lin ligitan al la �efpastro Kajafas.

25 Simon Petro staris kaj sin varmigis. Oni do diris al li: �u vi estas unu el liaj dis�iploj? Li neis, dirante: Mi ne estas.
26 Unu el la sklavoj de la �efpastro, estante parenco de tiu, kies orelon Petro detran�is, diris: �u mi ne vidis vin kun li en la �ardeno?
27 Petro do denove neis; kaj tuj la koko ekkriis.

28 Kaj oni kondukis Jesuon de Kajafas en la palacon; estis frumatene; kaj ili ne eniris en la palacon, por ke ili ne malpuri�u, sed povu man�i la Paskon.
29 Pilato do eliris al ili, kaj diris: Kian akuzon vi prezentas kontra� �i tiu viro?
30 Ili respondis kaj diris al li: Se li ne estus malbonfaranto, ni ne transdonus lin al vi.
31 Pilato do diris al ili: Vi mem prenu lin, kaj ju�u lin la� via le�o. La Judoj diris al li: Ne estas permesate al ni mortigi homon;
32 por ke plenumi�u la vorto de Jesuo, kiun li parolis, montrante, per kia morto li mortos.

33 Pilato do reeniris en la palacon, kaj alvokis Jesuon, kaj diris al li: �u vi estas la Re�o de la Judoj?
34 Jesuo respondis: �u vi tion diras de vi mem, a� �u aliaj diris �in al vi pri mi?
35 Pilato respondis: �u mi estas Judo? Via propra nacio kaj la �efpastroj transdonis vin al mi; kion vi faris?
36 Jesuo respondis: Mia regno ne estas el �i tiu mondo; se mia regno estus el �i tiu mondo, miaj servantoj bataladus, por ke mi ne transdoni�u al la Judoj; sed nun mia regno ne estas el �i tie.
37 Pilato demandis lin: �u vi do estas re�o? Jesuo respondis: Vi diras, ke mi estas re�o. Por tio mi naski�is kaj venis en la mondon, ke mi atestu pri la vero. �iu, kiu estas el la vero, a�skultas mian vo�on.
38 Pilato diris al li: Kio estas la vero?

Kaj dirinte tion, li eliris denove al la Judoj, kaj diris al ili: Mi trovas en li nenian kulpon.
39 Sed estas �e vi kutime, ke mi liberigu al vi unu dum la Pasko: �u vi do volas, ke mi liberigu al vi la Re�on de la Judoj?
40 Kaj ili kriis denove, dirante: Ne �i tiun, sed Barabason. Barabas estis rabisto.

1 Tiam do Pilato prenis Jesuon kaj lin skur�igis.
2 Kaj la soldatoj plektis kronon el dornoj kaj metis �in sur lian kapon, kaj vestis lin per purpura mantelo;
3 kaj venis al li, kaj diris: Saluton, Re�o de la Judoj! kaj ili frapis lin per la manplatoj.
4 Pilato do denove eliris, kaj diris al ili: Jen mi elkondukas lin al vi, por ke vi sciu, ke mi trovas en li nenian kulpon.
5 Jesuo do eliris, portante la dornan kronon kaj la purpuran mantelon. Pilato diris al ili: Jen la homo!
6 Kiam do la �efpastroj kaj oficistoj lin vidis, ili kriis: Krucumu, krucumu lin. Pilato diris al ili: Mem prenu lin kaj krucumu lin, �ar mi trovas en li nenian kulpon.
7 La Judoj respondis al li: Ni havas le�on, kaj la� tiu le�o li devas morti tial, ke li pretendis esti Filo de Dio.
9_8">8 Kiam do Pilato a�dis tiun diron, li des pli timis; 9 kaj reenirinte en la palacon, li diris al Jesuo: De kie vi estas? Sed Jesuo nenion respondis.
10 Tiam diris Pilato al li: �u vi ne parolas al mi? �u vi ne scias, ke mi havas povon krucumi vin, kaj povon liberigi vin?
11 Jesuo respondis: Vi havus nenian povon kontra� mi, se �i ne estus donita al vi de supre; tial tiu, kiu transdonis min al vi, havas la pli grandan pekon.
12 �e tio Pilato penis liberigi lin; sed la Judoj kriis, dirante: Se vi liberigos tiun, vi ne estas amiko de Cezaro; �iu, kiu pretendas esti re�o, parolas kontra� Cezaro.
13 Kiam do Pilato a�dis tiun vorton, li elkondukis Jesuon, kaj sidi�is sur tribunala se�o en loko nomata La Pavimo, sed en la Hebrea lingvo Gabata.
14 Estis la Preparado de la Pasko, �irka� la sesa horo. Kaj li diris al la Judoj: Jen via Re�o!
15 Ili kriegis: Forigu, forigu, krucumu lin. Pilato diris al ili: �u mi krucumu vian Re�on? La �efpastroj respondis: Ni ne havas re�on krom Cezaro.
16 Tiam do li transdonis lin al ili, por esti krucumita.

17 Kaj ili prenis Jesuon; kaj li eliris, portante sian krucon, al la loko nomata Loko de Kranio, kiu estas en la Hebrea lingvo Golgota;
18 tie ili krucumis lin, kaj kun li du aliajn, �iuflanke po unu, kaj Jesuon meze.
19 Kaj Pilato anka� skribis titolon, kaj surmetis �in sur la krucon. Kaj estis skribite: JESUO NAZARETA, LA RE�O DE LA JUDOJ.

20 Tiun titolon multaj el la Judoj legis; �ar la loko, kie Jesuo estis krucumita, estis proksime de la urbo; kaj �i estis skribita Hebree kaj Latine kaj Greke.
21 Tiam la �efpastroj de la Judoj diris al Pilato: Ne skribu: La Re�o de la Judoj; sed, ke li diris: Mi estas Re�o de la Judoj.
22 Respondis Pilato: Kion mi skribis, tion mi skribis.

23 Kaj la soldatoj, kiam ili krucumis Jesuon, prenis liajn vestojn, kaj dividis ilin en kvar partojn, po unu parto por �iu soldato; kaj la tunikon; sed la tuniko estis senkudra, desupre teksita tra la tuto.
24 Ili do diris unu al alia: Ni ne dis�iru �in, sed lotu pri �i, kies �i estos; por ke plenumi�u la Skribo, kiu diras:

Ili dividis miajn vestojn inter si, Pri mia tuniko ili lotis.

Tion la soldatoj faris.
25 Sed apud la kruco de Jesuo staris lia patrino, kaj la fratino de lia patrino, Maria, la edzino de Klopas, kaj Maria Magdalena.
26 Jesuo, rigardante sian patrinon, kaj la apudstarantan dis�iplon, kiun li amis, diris al sia patrino: Virino, jen via filo!
27 Tiam li diris al la dis�iplo: Jen via patrino! Kaj de post tiu horo la dis�iplo akceptis �in en sian domon.

28 Jesuo, sciante, ke �io jam fini�is, por ke plenumi�u la Skribo, diris: Mi soifas.
29 Ku�is tie vazo plena de vinagro; oni do metis spongon, plenigitan per la vinagro, sur hisopon, kaj levis �in al lia bu�o.
30 Kiam do Jesuo ricevis la vinagron, li diris: Estas finite; kaj, klininte sian kapon, li ellasis for la spiriton.

31 La Judoj, �ar estis la Preparado, por ke la korpoj ne restadu sur la krucoj dum la sabato (�ar la tago de tiu sabato estis granda tago), petis Pilaton, ke oni rompu iliajn krurojn, kaj forportu ilin.
32 Tiam la soldatoj venis, kaj rompis la krurojn de la unua kaj de la alia krucumita kun li;
33 sed kiam ili venis al Jesuo, kaj vidis, ke li jam mortis, ili ne rompis liajn krurojn;
34 tamen unu el la soldatoj per lanco pikis lian flankon, kaj tuj elvenis sango kaj akvo.
35 Kaj la vidinto atestis, kaj vera estas lia atesto; kaj li scias, ke li diras la veron, ke vi anka� kredu.
36 �ar tio okazis, por ke plenumi�u la Skribo: Osto en li ne estos rompita.
37 Kaj ankora� alia Skribo diras: Ili rigardos tiun, kiun ili trapikis.

38 Post tio, Jozef el Arimateo, kiu estis dis�iplo de Jesuo, sed sekrete pro timo anta� la Judoj, petis Pilaton, ke li povu forpreni la korpon de Jesuo; kaj Pilato permesis. Li do venis kaj forprenis lian korpon.
39 Venis anka� Nikodemo (tiu, kiu unue venis al Jesuo nokte), portanta miksa�on de mirho kaj aloo, �irka� cent funtoj.
40 Ili do prenis la korpon de Jesuo, kaj �irka�vindis �in per tola�oj kun aroma�oj, la� la kutimo de la Judoj por entombigo.
41 Kaj estis �ardeno en la loko, kie li estis krucumita, kaj en la �ardeno nova tombo, en kiun ankora� neniu estis metita.
42 Tien do, pro la Preparado de la Judoj (�ar la tombo estis proksima) ili enmetis Jesuon.

1 La unuan tagon de la semajno Maria Magdalena venis frue, dum estis ankora� mallume, al la tombo, kaj vidis la �tonon prenita for de la tombo.
2 �i do kuris kaj venis al Simon Petro kaj al tiu alia dis�iplo, kiun Jesuo amis, kaj �i diris al ili: Oni forprenis el la tombo la Sinjoron, kaj ni ne scias, kien oni lin metis.
3 Eliris do Petro kaj la alia dis�iplo, kaj iris al la tombo.
4 Kaj amba� ekkuris kune; kaj la alia dis�iplo kuris anta�en pli rapide ol Petro, kaj unua alvenis al la tombo;
5 kaj klini�inte, li enrigardis, kaj vidis la tola�ojn ku�antajn; tamen li ne eniris.
6 Kaj poste venis Simon Petro, sekvante lin, kaj eniris en la tombon; kaj li vidis la tola�ojn ku�antajn,
7 kaj la vi�tukon, kiu estis sur lia kapo, ne ku�antan kun la tola�oj, sed kunvolvitan en aparta loko.
8 Tiam eniris do la alia dis�iplo, kiu unua alvenis al la tombo, kaj li vidis kaj kredis.
9 �ar ili ankora� ne komprenis la Skribon, ke li devas relevi�i el la mortintoj.
10 Kaj la dis�iploj iris returne hejmen.

11 Sed Maria staris ekstere apud la tombo, plorante; kaj dum �i ploris, �i klini�is, kaj enrigardis en la tombon;
12 kaj �i vidis du an�elojn en blankaj vestoj, sidantajn, unu �e la kaploko kaj unu �e la piedloko, kie la korpo de Jesuo anta�e ku�is.
13 Kaj ili diris al �i: Virino, kial vi ploras? �i respondis: �ar oni forprenis mian Sinjoron, kaj mi ne scias, kien oni lin metis.
14 Dirinte tion, �i sin turnis malanta�en, kaj vidis Jesuon staranta, kaj ne sciis, ke �i estas Jesuo.
15 Jesuo diris al �i: Virino, kial vi ploras? kiun vi ser�as? �i, supozante, ke li estas la �ardenisto, diris al li: Sinjoro, se vi forportis lin, sciigu min, kien vi metis lin, kaj mi lin forprenos.
16 Jesuo diris al �i: Maria. �i sin turnis, kaj diris al li Hebrelingve: Raboni; tio estas Majstro.
17 Jesuo diris al �i: Ne tu�u min; �ar mi ankora� ne supreniris al la Patro; sed iru al miaj fratoj, kaj diru al ili: Mi supreniras al mia Patro kaj via Patro, kaj al mia Dio kaj via Dio.
18 Maria Magdalena venis al la dis�iploj, sciigante: Mi vidis la Sinjoron; kaj ke li tion diris al �i.

19 Kiam do estis vespero en tiu sama tago, la unua de la semajno, kaj kiam estis fermitaj la pordoj, kie la dis�iploj estis, pro timo anta� la Judoj, Jesuo venis kaj staris meze de ili, kaj diris al ili: Paco al vi.
20 Kaj dirinte tion, li montris al ili siajn manojn kaj sian flankon. La dis�iploj do �ojis, vidante la Sinjoron.
21 Jesuo denove diris al ili: Paco al vi; kiel la Patro sendis min, tiel anka� mi vin sendas.
22 Kaj dirinte tion, li elspiris sur ilin, kaj diris: Ricevu la Sanktan Spiriton:
23 kies pekojn vi pardonos, al tiuj ili estas pardonitaj; kies vi retenos, ili estas retenitaj.

24 Sed Tomaso, unu el la dek du, nomata Didimo, ne �eestis kun ili, kiam Jesuo venis.
25 La aliaj dis�iploj do diris al li: Ni vidis la Sinjoron. Sed li diris al ili: Se mi ne vidos en liaj manoj la truon de la najloj, kaj se mi ne metos mian fingron en la lokon de la najloj, kaj ne metos mian manon en lian flankon, mi tute ne kredos.

26 Kaj post ok tagoj la dis�iploj denove estis interne, kaj Tomaso kun ili. Kaj Jesuo venis, kiam la pordoj estis fermitaj, kaj staris en la mezo, kaj diris: Paco al vi.
27 Tiam li diris al Tomaso: Etendu �i tien vian fingron kaj vidu miajn manojn; kaj etendu vian manon kaj enmetu �in en mian flankon; kaj ne estu nekredema, sed estu kredanta.
28 Tomaso respondis al li kaj diris: Mia Sinjoro kaj mia Dio.
29 Jesuo diris al li: �ar vi vidis min, vi kredas; feli�aj estas tiuj, kiuj ne vidis, kaj tamen kredas.

30 Jesuo faris anta� la dis�iploj multajn aliajn signojn, kiuj ne estas skribitaj en �i tiu libro;
31 sed �i tiuj estas skribitaj, por ke vi kredu, ke Jesuo estas la Kristo, la Filo de Dio, kaj ke kredante, vi havu vivon en lia nomo.

1 Post tio Jesuo denove sin montris al la dis�iploj apud la maro de Tiberias; kaj li montris sin jene.
2 Estis kune Simon Petro, kaj Tomaso, nomata Didimo, kaj Natanael el Kana Galilea, kaj la filoj de Zebedeo, kaj aliaj du el liaj dis�iploj.
3 Simon Petro diris al ili: Mi iras, por fi�kapti. Ili diris al li: Ni anka� iras kun vi. Ili do eliris, kaj iris sur la �ipon; kaj tiun nokton ili nenion kaptis.
4 Sed �e la tagi�o Jesuo staris sur la marbordo; tamen la dis�iploj ne sciis, ke �i estas Jesuo.
5 Tiam Jesuo diris al ili: Infanoj, �u vi havas ian man�a�on? Ili respondis al li: Ne.
6 Kaj li diris al ili: �etu la reton �e la dekstra flanko de la �ipo, kaj vi trovos. Ili do �in el�etis; kaj pro la multeco de la fi�oj ili ne plu povis �in treni.
7 Tiu dis�iplo, kiun Jesuo amis, diris al Petro: �i estas la Sinjoro. Kiam do Simon Petro a�dis, ke �i estas la Sinjoro, li alzonis al si sian kitelon (�ar li estis nuda) kaj �etis sin en la maron.
8 Sed la aliaj dis�iploj venis en la �ipeto (�ar ili estis ne malproksime de la tero, sed nur �irka� ducent ulnoj), trenante la reton plenan de fi�oj.
9 Kaj kiam ili eliris sur la teron, ili vidis fajron karban aran�itan tie, kaj fi�on ku�antan sur �i, kaj panon.
10 Jesuo diris al ili: Alportu el la fi�oj, kiujn vi �us kaptis.
11 Simon Petro iris sur la �ipon, kaj tiris la reton al la tero, plenan de grandaj fi�oj, cent kvindek tri; kaj kvankam estis tiel multaj, tamen la reto ne dis�iri�is.
12 Jesuo diris al ili: Venu, matenman�u. Kaj neniu el la dis�iploj kura�is lin demandi: Kiu vi estas? sciante, ke �i estas la Sinjoro.
13 Jesuo venis kaj prenis la panon kaj donis al ili, kaj tiel same la fi�on.
14 Tiu estas jam la tria fojo, kiam aperis Jesuo al siaj dis�iploj, post sia relevi�o el la mortintoj.

15 Post la matenman�o Jesuo diris al Simon Petro: Simon, filo de Jona, �u vi amas min pli, ol tiuj? Li diris al li: Jes, Sinjoro; vi scias, ke mi vin amas. Li diris al li: Pa�tu miajn �afidojn.
16 Li diris al li ankora� la duan fojon: Simon, filo de Jona, �u vi min amas? Li diris al li: Jes, Sinjoro; vi scias, ke mi vin amas. Li diris al li: Zorgu pri miaj �afoj.
17 Li diris al li la trian fojon: Simon, filo de Jona, �u vi min amas? Petro �agreni�is, ke li diris al li la trian fojon: �u vi min amas? kaj respondis al li: Sinjoro, vi scias �ion; vi scias, ke mi vin amas. Jesuo diris al li: Pa�tu miajn �afojn.
18 Vere, vere, mi diras al vi: Kiam vi estis juna, vi zonis vin, kaj iris, kien vi volis; sed kiam vi maljuni�os, vi etendos viajn manojn, kaj alia vin zonos, kaj portos vin, kien vi ne volos.
19 Tion li diris, montrante per aludo, per kia morto li gloros Dion. Kaj dirinte tion, li diris al li: Sekvu min.
20 Petro, sin turninte, vidis malanta�e la dis�iplon, kiun Jesuo amis (kiu anka� klinis sin al lia brusto dum la vesperman�o, kun la diro: Sinjoro, kiu estas la perfidanta vin?).
21 Petro do, vidinte lin, diris al Jesuo: Sinjoro, kaj kion pri �i tiu?
22 Jesuo diris al li: Se mi volas, ke li restu, �is mi venos, kio estas al vi? vi sekvu min.
23 Tial inter la fratoj disiris la famo, ke tiu dis�iplo ne mortos; tamen Jesuo ne diris al li, ke li ne mortos, sed: Se mi volas, ke li restu, �is mi venos, kio estas al vi?

24 Tiu estas la dis�iplo, kiu atestas pri tio kaj skribis tion: kaj ni scias, ke lia atesto estas vera.

25 Estas anka� multaj aliaj faroj, kiujn Jesuo faris; kaj mi supozas, ke se �iu el ili estus skribita detale, la tuta mondo ne havus lokon por la skribotaj libroj.