LA EVANGELIO LA�
SANKTA MARKO

1 La komenco de la evangelio de Jesuo Kristo, Filo de Dio.

2 Kiel estas skribite en la profeto Jesaja:

Jen Mi sendas Mian an�elon anta� via viza�o, Kaj li preparos vian vojon;
3 Vo�o de krianto en la dezerto: Pretigu la vojon de la Eternulo, Rektigu Liajn irejojn;

4 venis Johano, kiu baptis en la dezerto kaj predikis la bapton de pento por la pardonado de pekoj.
5 Kaj eliris al li la tuta Juduja distrikto, kaj �iuj Jerusalemanoj; kaj ili estis baptitaj de li en la rivero Jordan, konfesante siajn pekojn.
6 Kaj Johano estis vestita per kamelhara�o kaj leda zono �irka� siaj lumboj, kaj li man�adis akridojn kaj sova�an mielon.
7 Kaj li predikis, dirante: Venas post mi tiu, kiu estas pli potenca ol mi; la rimenon de liaj �uoj mi ne estas inda, klini�inte, malligi.
8 Mi vin baptis per akvo; sed li vin baptos per la Sankta Spirito.

9 Kaj en tiuj tagoj Jesuo venis el Nazaret de Galileo, kaj estis baptita de Johano en Jordan.
10 Kaj tuj kiam li eliris el la akvo, li vidis la �ielon fenditan, kaj la Spiriton kiel kolombo malsuprenirantan sur lin;
11 kaj venis vo�o el la �ielo: Vi estas Mia Filo, la amata, en kiu Mi havas plezuron.

12 Kaj tuj la Spirito pelis lin for en la dezerton.
13 Kaj li estis en la dezerto kvardek tagojn, tentata de Satano; kaj li estis kun la sova�aj bestoj, kaj la an�eloj servadis al li.

14 Kaj post kiam Johano estis arestita, Jesuo iris en Galileon, predikante la evangelion de Dio,
15 kaj dirante: La tempo jam plenumi�is, kaj la regno de Dio alproksimi�is; pentu, kaj kredu al la evangelio.

16 Kaj irante apud la Galilea Maro, li vidis Simonon, kaj Andreon, fraton de Simon, �etantajn reton en la maron; �ar ili estis fi�kaptistoj.
17 Kaj Jesuo diris al ili: Venu post mi, kaj mi igos vin fari�i kaptistoj de homoj.
18 Kaj ili tuj forlasis la retojn, kaj sekvis lin.
19 Kaj irinte iom anta�en, li vidis Jakobon, filon de Zebedeo, kaj Johanon, lian fraton, kiuj anka� estis en la �ipeto, riparante la retojn.
20 Kaj tuj li alvokis ilin; kaj ili lasis sian patron Zebedeo en la �ipeto kun la dungitoj, kaj foriris post li.

21 Kaj ili iris en Kapernaumon, kaj tuj en la sabato li eniris en la sinagogon kaj instruis.
22 Kaj oni miris pro lia instruado; �ar li instruis kiel havanta a�toritaton, kaj ne kiel la skribistoj.
23 Kaj en ilia sinagogo estis viro kun malpura spirito; kaj li ekkriis,
24 dirante: Kio estas inter ni kaj vi, Jesuo Nazaretano? �u vi venis, por pereigi nin? mi scias, kiu vi estas: la Sanktulo de Dio.
25 Kaj Jesuo severe admonis lin, dirante: Silentu, kaj eliru el li.
26 Kaj la malpura spirito konvulsiigis lin, kaj, la�te kriinte, eliris el li.
27 Kaj �iuj miregis tiom, ke ili diskutis inter si, dirante: Kio estas �i tio? jen nova instruado! kun a�toritato li ordonas e� al la malpuraj spiritoj, kaj ili obeas lin.
28 Kaj tuj la famo pri li disvasti�is �ie en la tutan �irka�a�on de Galileo.

29 Kaj tuj, elirinte el la sinagogo, ili eniris en la domon de Simon kaj Andreo, kun Jakobo kaj Johano.
30 Sed la bopatrino de Simon ku�is malsana de febro; kaj tuj oni sciigis al li pri �i;
31 kaj veninte, li prenis �ian manon kaj levis �in; kaj la febro forlasis �in, kaj �i servis al ili.

32 Kaj vespere, kiam la suno subiris, oni venigis al li �iujn, kiuj estis malsanaj kaj demonhavantaj.
33 Kaj la tuta urbo kolekti�is �e la pordo.
34 Kaj li sanigis multajn, kiuj malsanis de diversaj malsanoj, kaj elpelis multajn demonojn; kaj li ne permesis al la demonoj paroli, �ar ili konis lin.

35 Kaj matene, anta� ol la nokto pasis, li levi�is, kaj foriris en dezertan lokon, kaj tie pre�adis.
36 Kaj Simon kaj liaj kunuloj elser�is lin;
37 kaj ili trovis lin, kaj diris al li: �iuj vin ser�as.
38 Kaj li diris al ili: Ni iru aliloken en la proksimajn urbetojn, por ke mi tie anka� prediku; �ar por tio mi venis.
39 Kaj li iris, predikante en iliaj sinagogoj tra la tuta Galileo, kaj elpelante la demonojn.

40 Kaj venis al li leprulo, alvokante lin, kaj genuinte, li diris al li: Se vi nur volas, vi povas min purigi.
41 Kaj kortu�ite, li etendis la manon kaj tu�is lin, kaj diris al li: Mi volas; estu purigita.
42 Kaj tuj la lepro foriris de li, kaj li fari�is pura.
43 Kaj severe avertinte lin, li tuj forsendis lin,
44 kaj diris al li: Zorgu, ke vi diru nenion al iu; sed iru, montru vin al la pastro, kaj oferu pro via purigado tion, kion Moseo ordonis, por atesto al ili.
45 Sed li eliris, kaj komencis diligente rakonti kaj disfamigi la aferon, tiel ke Jesuo jam ne povis malka�e eniri en urbon, sed restis ekstere en dezertaj lokoj; kaj oni venis al li el �ie.

1 Kaj kiam li revenis en Kapernaumon post kelke da tagoj, oni scii�is, ke li estas en domo.
2 Kaj multaj kunvenis, tiel ke jam ne estis loko e� apud la pordo; kaj li parolis al ili la vorton.
3 Kaj oni venis, alportante al li paralizulon, portatan de kvar homoj.
4 Kaj ne povante alproksimi�i al li pro la homamaso, ili malkovris la tegmenton, kie li estis; kaj trafosinte �in, ili mallevis la liton, sur kiu ku�is la paralizulo.
5 Kaj Jesuo, vidante ilian fidon, diris al la paralizulo: Filo, viaj pekoj estas pardonitaj.
6 Sed estis iuj el la skribistoj tie, sidantaj kaj diskutantaj en siaj koroj:
7 Kial tiu tiel parolas? li blasfemas: kiu povas pardoni pekojn, krom Dio sola?
8 Kaj Jesuo, tuj eksciante en sia spirito, ke tiel ili diskutas en si, diris al ili: Kial vi tion diskutas en viaj koroj?
9 Kio estas pli facila: diri al la paralizulo: Viaj pekoj estas pardonitaj; a� diri: Levi�u, prenu vian liton, kaj piediru?
10 Sed por ke vi sciu, ke la Filo de homo havas a�toritaton sur la tero pardoni pekojn--li diris al la paralizulo:
11 Mi diras al vi: Levi�u, prenu vian liton, kaj iru al via domo.
12 Kaj li levi�is, kaj tuj prenis la liton, kaj eliris anta� �iuj, tiel ke �iuj miregis, kaj gloris Dion, dirante: Neniam ni vidis ion tian.

13 Kaj denove li eliris al la marbordo, kaj la tuta homamaso venis al li, kaj li instruis ilin.
14 Kaj preterpasante, li vidis Levin, filon de Alfeo, sidantan �e la impostejo, kaj li diris al li: Sekvu min. Kaj li stari�is, kaj sekvis lin.
15 Kaj li sidis �e man�o en lia domo, kaj multaj impostistoj kaj pekuloj kunsidis kun Jesuo kaj liaj dis�iploj; �ar ili estis multaj, kaj ili sekvis lin.
16 Kaj la skribistoj kaj la Fariseoj, vidante, ke li man�as kun la pekuloj kaj la impostistoj, diris al liaj dis�iploj: Li man�as kaj trinkas kun impostistoj kaj pekuloj.
17 Kaj a�dinte tion, Jesuo diris al ili: Ne la sanuloj bezonas kuraciston, sed la malsanuloj: mi venis, por alvoki ne justulojn, sed pekulojn.

18 Kaj la dis�iploj de Johano kaj la Fariseoj estis fastantaj, kaj oni venis, kaj diris al li: Kial fastas la dis�iploj de Johano kaj de la Fariseoj, sed viaj ne fastas?
19 Kaj Jesuo diris al ili: �u la filoj de la edzi�ejo povas fasti, dum la fian�o estas kun ili? Tiel longe, kiel ili havas kun si la fian�on, ili ne povas fasti.
20 Sed venos tagoj, kiam la fian�o estos prenita for de ili, kaj tiam ili fastos en tiuj tagoj.
21 Neniu alkudras flika�on el nefulita drapo sur malnovan veston; alie la nova pleniga�o ion forprenas de la malnova �tofo, kaj pli malbona �ira�o fari�as.
22 Kaj neniu enver�as novan vinon en malnovajn felsakojn; alie la vino krevigos la felsakojn, kaj la vino elfluos kaj la felsakoj detrui�os; sed oni enver�as novan vinon en novajn felsakojn.

23 Kaj en sabato li iris tra la grenkampoj, kaj liaj dis�iploj komencis dum la vojiro de�iri la spikojn.
24 Kaj la Fariseoj diris al li: Jen kial ili en la sabato faras tion, kio ne estas permesata?
25 Kaj li diris al ili: �u vi neniam legis, kion faris David, kiam li havis bezonon kaj malsatis, li kaj liaj kunuloj?
26 Ke li eniris en la domon de Dio, kiam Ebjatar estis �efpastro, kaj man�is la panojn de propono, kiujn man�i ne estas permesate krom al la pastroj, kaj donis anka� al siaj kunuloj?
27 Kaj li diris al ili: La sabato esti�is por la homo, kaj ne la homo por la sabato;
28 tial la Filo de homo estas sinjoro e� de la sabato.

1 Kaj denove li eniris en la sinagogon, kaj tie estis viro, havanta manon velkintan.
2 Kaj oni observis lin, �u en la sabato li lin sanigos, por ke ili povu lin akuzi.
3 Kaj li diris al la viro, kiu havis la velkintan manon: Stari�u en la mezo.
4 Kaj li diris al ili: �u estas permesate bonfari en sabato, a� malbonfari? savi vivon, a� mortigi? Sed ili silentis.
5 Kaj kiam kun kolero li �irka�rigardis ilin, �agrenite pro la obstini�o de ilia koro, li diris al la viro: Etendu vian manon. Kaj li etendis �in, kaj lia mano resani�is.
6 Kaj la Fariseoj eliris, kaj tuj konsili�is kun la Herodanoj kontra� li, kiamaniere lin pereigi.

7 Kaj Jesuo kun siaj dis�iploj foriris �is la maro; kaj granda homamaso el Galileo sekvis lin. Kaj el Judujo
8 kaj el Jerusalem kaj el Edom kaj el Transjordano kaj el �irka� Tiro kaj Cidon, grandnombra homamaso, a�dinte �ion, kion li faris, venis al li.
9 Kaj li diris al siaj dis�iploj, ke malgranda �ipeto estu je lia dispono, pro la homamaso, por ke oni ne premu lin;
10 �ar multajn li jam sanigis, tiel ke �iuj, kiuj havis malsanojn, premadis sur lin, por tu�i lin.
11 Kaj malpuraj spiritoj, tuj kiam ili vidis lin, falis anta� li, kaj kriis, dirante: Vi estas la Filo de Dio.
12 Kaj li severe admonis ilin, ke ili ne konatigu lin.

13 Kaj li supreniris sur la monton, kaj alvokis tiujn, kiujn li mem volis; kaj ili venis al li.
14 Kaj li elektis dek du, kiujn anka� li nomis apostoloj, por ke ili estu kun li, kaj por ke li dissendu ilin por prediki,
15 kaj por havi a�toritaton elpeli demonojn:
16 kaj Simonon li alnomis Petro;
17 kaj Jakobon, filon de Zebedeo, kaj Johanon, fraton de Jakobo, kaj tiujn li alnomis Boanerges, tio estas, Filoj de tondro;
18 kaj Andreon kaj Filipon kaj Bartolomeon kaj Mateon kaj Tomason, kaj Jakobon, filon de Alfeo, kaj Tadeon, kaj Simonon, la Fervorulon,
19 kaj Judason Iskariotan, kiu anka� perfidis lin.

Kaj li venis en domon.
20 Kaj denove la homamaso kunvenis tiel, ke ili ne povis e� man�i panon.
21 Kaj liaj amikoj, a�dinte tion, eliris, por kapti lin, �ar ili diris: Li frenezas.
22 Kaj la skribistoj, kiuj alvenis el Jerusalem, diris: Li havas Baal- Zebubon; per la estro de la demonoj li elpelas la demonojn.
23 Kaj li alvokis ilin, kaj parolis al ili parabole: Kiel povas Satano elpeli Satanon?
24 Kaj se regno estas dividita kontra� si, tiu regno ne povas stari.
25 Kaj se domo estas dividita kontra� si, tiu domo ne povas stari.
26 Kaj se Satano ribelis kontra� si kaj estas dividita, li ne povas stari, sed havas finon.
27 Sed neniu povas eniri en la domon de la fortulo kaj trarabi liajn poseda�ojn, se unue li ne ligos la fortulon, kaj poste li trarabos lian domon.
28 Vere mi diras al vi: �iuj iliaj pekoj estos pardonitaj al la filoj de homoj, kaj iliaj blasfemoj, per kiuj ajn ili blasfemos;
29 sed iu, kiu blasfemos kontra� la Sankta Spirito, eterne ne havos pardonon, sed estas kulpa pri eterna peko;
30 �ar oni diris: Li havas malpuran spiriton.

31 Kaj jen alvenis lia patrino kaj liaj fratoj, kaj starante ekstere, ili sendis al li, vokante lin.
32 Kaj homamaso sidis �irka� li; kaj oni diris al li: Jen via patrino kaj viaj fratoj ekstere vin ser�as.
33 Kaj li respondis al ili, dirante: Kiuj estas mia patrino kaj miaj fratoj?
34 Kaj �irka�rigardante tiujn, kiuj ronde �irka� li sidis, li diris: Jen mia patrino kaj miaj fratoj!
35 �ar kiu ajn faros la volon de Dio, tiu estas mia frato kaj mia fratino kaj mia patrino.

1 Kaj denove li komencis instrui apud la maro. Kaj kolekti�is al li tre granda homamaso tiel, ke li eniris en �ipeton, kaj sidis sur la maro; kaj la tuta homamaso estis sur la tero apud la maro.
2 Kaj li multe instruis ilin per paraboloj, kaj diris al ili en sia instruado:
4_3">3 A�skultu: jen semisto eliris, por semi; 4 kaj dum li semis, iuj semoj falis apud la vojo, kaj la birdoj venis kaj forman�is ilin.
5 Kaj aliaj falis sur �tonan lokon, kie ili ne havis multe da tero; kaj tuj ili ekkreskis, �ar ili ne havis profundecon de tero;
6 kaj kiam la suno levi�is, ili brulseki�is, kaj �ar ili ne havis radikon, ili forvelkis.
7 Kaj aliaj falis inter dornojn, kaj la dornoj kreskis kaj sufokis ilin, kaj ili ne donis frukton.
8 Kaj aliaj falis en la bonan teron, kaj donis frukton, kreskante kaj multobli�ante, kaj produktis tridekoble kaj sesdekoble kaj centoble.
9 Kaj li diris: Kiu havas orelojn por a�di, tiu a�du.

10 Kaj kiam li estis sola, tiuj, kiuj alestis kune kun la dek du, demandis lin pri la paraboloj.
11 Kaj li diris al ili: Al vi estas donite scii la misteron de la regno de Dio; sed al tiuj, kiuj estas ekstere, �io estas farata per paraboloj;
12 por ke, vidante, ili vidu, sed ne rimarku; kaj a�dante, ili a�du, sed ne komprenu; por ke neniam ili konverti�u kaj pardoni�u.
13 Kaj li diris al ili: �u vi ne scias �i tiun parabolon? kiel do vi povos kompreni �iujn parabolojn?
14 La semisto semas la vorton.
15 Jen do tiuj, kiuj estas apud la vojo, kie estas semata la vorto; kaj kiam ili a�dis, tuj venas Satano, kaj forprenas la vorton, en ili semitan.
16 Kaj tiel same jen la semitaj �e la �tonaj lokoj: ili a�das la vorton, kaj tuj kun �ojo akceptas �in;
17 kaj ili ne havas en si radikon, sed restas nur portempe; kiam do venas sufero a� persekuto pro la vorto, tuj ili falpu�i�as.
18 Kaj jen la semitaj �e la dornoj: tiuj, kiuj a�dis la vorton;
19 sed la zorgoj de la mondo kaj la trompo de ri�o kaj la deziroj al aliaj aferoj, enirante, sufokas la vorton, kaj �i fari�as senfrukta.
20 Kaj jen la semitaj �e la bona tero: tiuj, kiuj a�das la vorton kaj akceptas �in, kaj donas frukton, jen tridekoble, kaj jen sesdekoble, kaj jen centoble.

21 Kaj li diris al ili: �u lampo enporti�as, por esti metita sub grenmezurilon a� sub liton, kaj ne por stari sur la lampingo?
22 �ar nenio estas ka�ita krom por tio, ke �i estu malka�ita; nek io estas sekreta krom por tio, ke �i estu aperigita.
23 Se iu havas orelojn por a�di, tiu a�du.
24 Kaj li diris al ili: Atentu, kion vi a�das; per kia mezuro vi mezuras, la� tiu sama oni mezuros al vi, kaj e� faros al vi aldonon.
25 �ar al tiu, kiu havas, estos donite; sed for de tiu, kiu ne havas, estos prenita e� tio, kion li havas.

26 Kaj li diris: Tia estas la regno de Dio, kvaza� homo �etus semojn sur la teron,
27 kaj dormus kaj levi�us nokte kaj tage, kaj la semoj bur�onus kaj kreskus, li ne scias kiel.
28 A�tomate la tero donas frukton, unue folion, poste spikon, poste plenan grenon en spiko.
29 Sed kiam la frukto estas preta, li tuj svingas la rikoltilon, �ar venis la rikolto.

30 Kaj li diris: Al kio ni komparu la regnon de Dio? a� per kia parabolo ni montru �in?
31 Al sinapa semeto, kiu, kiam �i estas semita sur la teron, estas pli malgranda ol �iuj aliaj semoj, kiuj estas sur la tero,
32 tamen semite, kreskas kaj fari�as pli granda ol �iuj legomoj, kaj elmetas grandajn bran�ojn, tiel ke sub �ia ombro povas eklo�i la birdoj de la �ielo.

33 Kaj per multaj tiaj paraboloj li parolis al ili la vorton la� tio, kiel ili povis a�skulti;
34 kaj sen parabolo li ne parolis al ili; sed private li klarigis �ion al siaj dis�iploj.

35 Kaj en tiu tago, kiam vesperi�is, li diris al ili: Ni transiru al la alia bordo.
36 Kaj forsendinte la homamason, ili kondukis lin kun si, kiel li estis en la �ipeto. Kaj aliaj �ipetoj akompanis lin.
37 Kaj okazis granda ventego, kaj ondoj batis en la �ipeton, tiel ke la �ipeto estis jam pleni�anta.
38 Kaj li estis dormanta en la posta parto sur la kuseno; kaj ili vekis lin, kaj diris al li: Majstro, �u vi ne zorgas pri tio, ke ni pereas?
39 Kaj vekite, li admonis la venton, kaj diris al la maro: Silentu, kvieti�u. Kaj la vento �esi�is, kaj fari�is granda sereno.
40 Kaj li diris al ili: Kial vi estas timemaj? �u vi ankora� ne havas fidon?
41 Kaj ili timis treege, kaj diris unu al alia: Kiu do estas �i tiu? �ar e� la vento kaj la maro obeas al li.

1 Kaj ili venis trans la maron en la landon de la Gerasenoj.
2 Kaj kiam li elvenis el la �ipeto, tuj lin renkontis el la tomboj viro, havanta malpuran spiriton,
3 kiu havis lo�ejon en la tomboj, kaj jam neniu povis ligi lin e� per kateno;
4 �ar li ofte estis �irka�ligita per katenoj kaj �enoj, kaj la �enoj estis dis�iritaj de li kaj la katenoj frakasitaj; kaj neniu kapablis malsova�igi lin.
5 Kaj �iam, nokte kaj tage, inter la tomboj kaj sur la montoj, li kriadis kaj sin tran�is per �tonoj.
6 Kaj, vidinte Jesuon el malproksime, li kuris kaj adorklini�is al li;
7 kaj kriante per la�ta vo�o, li diris: Kio estas inter mi kaj vi, ho Jesuo, Filo de Dio Plejalta? Mi vin �urpetas per Dio, ke vi ne turmentu min.
8 �ar li diris al li: Eliru, ho malpura spirito, el la viro.
9 Kaj li demandis lin: Kia estas via nomo? Kaj li respondis, dirante: Mia nomo estas Legio, �ar ni estas multaj.
10 Kaj li multe petegis, ke li ne forsendu ilin el la lando.
11 Kaj estis tie sur la monto granda grego da porkoj pa�ti�antaj.
12 Kaj ili petegis lin, dirante: Sendu nin en la porkojn, por ke ni eniru en ilin.
13 Kaj li permesis tion al ili. Kaj elirinte, la malpuraj spiritoj eniris en la porkojn; kaj la grego kuris rapide malsupren de la kruta�o en la maron, �irka� du miloj, kaj sufoki�is en la maro.
14 Kaj iliaj pa�tistoj forkuris, kaj rakontis la aferon en la urbo kaj en la kamparo. Kaj oni venis, por vidi, kio okazis.
15 Kaj ili venis al Jesuo, kaj vidis la demonhavinton, kiu havis la legion, sidanta, vestita kaj en sana prudento; kaj ili timis.
16 Kaj la vidintoj rakontis al ili, kiamaniere tio okazis al la demonhavinto, kaj pri la porkoj.
17 Kaj ili komencis petegi lin, ke li foriru el iliaj limoj.
18 Kaj kiam li eniris en la �ipeton, la demonhavinto petegis lin, ke li povu esti kun li.
19 Kaj li ne permesis al li, sed diris al li: Iru al via domo, al la viaj, kaj rakontu al ili �ion, kion faris la Eternulo por vi, kaj kiel Li kompatis vin.
20 Kaj li foriris, kaj komencis famigi en Dekapolis �ion, kion faris Jesuo por li; kaj �iuj miregis.

21 Kaj kiam Jesuo retransiris en la �ipeto al la alia bordo, granda homamaso kolekti�is al li; kaj li estis apud la maro.
22 Kaj venis unu el la sinagogestroj, nomata Jairo, kaj ekvidinte lin, falis anta� liaj piedoj,
23 kaj insiste lin petegis, dirante: Mia filineto estas en lasta ekstremo; venu do kaj metu viajn manojn sur �in, por ke �i savi�u kaj vivu.
24 Kaj li iris kun li, kaj granda homamaso sekvis lin kaj premis lin.

25 Kaj virino, kiu jam dek du jarojn havis sangofluon,
26 kaj multe suferis pro multaj kuracistoj, kaj elspezis sian tutan havon, kaj estis neniel helpita, sed kontra�e e� pli malsani�is,
27 a�dinte pri Jesuo, venis en la homamaso malanta� lin, kaj tu�is lian mantelon.
28 �ar �i diris: Se mi nur tu�os lian mantelon, mi estos sanigita.
29 Kaj tuj la fonto de �ia sango seki�is, kaj �i korpe sentis, ke �i resani�is el sia malsano.
30 Kaj Jesuo, tuj sentante en si, ke la potenco eliris, turnis sin en la homamaso, kaj diris: Kiu tu�is mian veston?
31 Kaj liaj dis�iploj diris al li: Vi vidas la homamason, premantan vin, kaj �u vi diras: Kiu min tu�is?
32 Kaj li �irka�rigardis, por vidi tiun, kiu tion faris.
33 Sed la virino, timigita kaj tremanta, sciante, kio fari�is al �i, venis kaj falis anta� li, kaj diris al li la tutan veron.
34 Kaj li diris al �i: Filino, via fido vin savis; iru en paco, kaj estu sana el via malsano.

35 Dum li ankora� parolis, oni venis el la domo de la sinagogestro, dirante: Via filino mortis; kial vi ankora� �enas la instruiston?
36 Sed Jesuo, ne atentante la parolon diritan, diris al la sinagogestro: Ne timu, nur kredu.
37 Kaj li ne permesis al iu sekvi kun li, krom Petro kaj Jakobo, kaj Johano, frato de Jakobo.
38 Kaj ili venis al la domo de la sinagogestro, kaj li vidis tumulton, kaj homojn plorantajn kaj funebre �emantajn.
39 Kaj enirinte, li diris al ili: Kial vi tumultas kaj ploras? la infanino ne mortis, sed dormas.
40 Kaj ili mokridis lin. Tamen, foriginte �iujn, li kondukis la patron de la infanino kaj la patrinon, kaj tiujn, kiuj estis kun li, kaj eniris tien, kie estis la infanino.
41 Kaj preninte la manon de la infanino, li diris al �i: Talita kumi; tio estas: Knabineto, mi diras al vi: Levi�u.
42 Kaj tuj levi�is la knabineto kaj piediris; �ar �i estis dekdujara. Kaj ili miris kun granda mirego.
43 Kaj li severe admonis ilin, ke neniu scii�u pri tio; kaj li ordonis doni al �i man�i.

1 Kaj li eliris de tie, kaj venis en sian patrujon; kaj liaj dis�iploj lin sekvis.
2 Kaj kiam venis la sabato, li komencis instrui en la sinagogo; kaj multaj, lin a�dante, miris, dirante: De kie tiu viro havas tion? kaj: Kia estas la sa�eco donita al li? kaj kiaj estas tiaj potenca�oj farataj per liaj manoj?
3 �u �i tiu ne estas la �arpentisto, filo de Maria, kaj frato de Jakobo kaj Joses kaj Judas kaj Simon? kaj �u liaj fratinoj ne estas �i tie �e ni? Kaj ili ofendi�is pro li.
4 Kaj Jesuo diris al ili: Profeto ne estas sen honoro, krom en sia patrujo kaj inter siaj parencoj kaj en sia domo.
5 Kaj li povis tie fari nenian potenca�on, krom tio, ke li metis la manojn sur kelkajn senfortulojn kaj ilin resanigis.
6 Kaj li miris pro ilia nekredemo.

Kaj li rondevizitis la vila�ojn, instruante.

7 Kaj li alvokis al si la dek du, kaj komencis forsendi ilin duope; kaj li donis al ili a�toritaton super malpuraj spiritoj;
8 kaj li ordonis, ke ili portu nenion por la vojo krom nur bastono --nek panon, nek saketon, nek monon en sia zono;
9 sed ili iru piedvestitaj per sandaloj, kaj ne surmetu du tunikojn.
10 Kaj li diris al ili: Kie ajn vi eniros en domon, tie lo�u, �is vi foriros el tiu loko.
11 Kaj se ie ajn oni vin ne akceptos, nek vin a�skultos, tiam el tie forirante, deskuu la polvon, kiu estas sub viaj piedoj, por atesto al ili.
12 Kaj foririnte, ili predikis, ke oni pentu.
13 Kaj ili elpeladis multajn demonojn, kaj �miradis per oleo multajn malsanulojn kaj ilin sanigadis.

14 Kaj la re�o Herodo a�dis pri tio, �ar lia nomo jam konati�is; kaj li diris: Johano, la Baptisto, levi�is el la mortintoj, kaj tial tiuj potenca�oj energias en li.
15 Sed aliaj diris: Tiu estas Elija. Kaj aliaj diris: Tiu estas profeto, kvaza� unu el la profetoj.
16 Sed, tion a�dinte, Herodo diris: Johano, kiun mi senkapigis, levi�is.
17 �ar Herodo mem jam sendis, kaj arestis Johanon, kaj ligis lin en malliberejo pro Herodias, kiu estis edzino de lia frato Filipo, �ar li estis edzi�inta kun �i.
18 �ar Johano diris al Herodo: Ne decas, ke vi havu la edzinon de via frato.
19 Kaj Herodias klopodis kontra� li, kaj deziris mortigi lin, kaj ne povis;
20 �ar Herodo timis Johanon, sciante, ke li estas viro justa kaj sankta, kaj nepre gardis lin. Kaj a�skultante lin, li embarasi�is, kaj a�skultis lin volonte.
21 Kaj kiam venis oportuna tago, kiam Herodo pro sia naskotago faris vesperman�on al siaj nobeloj kaj milestroj kaj �efoj de Galileo,
22 eniris la filino de Herodias mem kaj dancis, kaj �i pla�is al Herodo kaj al liaj kunman�antoj; kaj la re�o diris al la knabino: Petu de mi, kion ajn vi volas, kaj mi tion donos al vi.
23 Kaj li �uris al �i: Kion ajn vi petos de mi, mi tion donos al vi, �is duono de mia regno.
24 Kaj elirinte, �i diris al sia patrino: Kion mi petu? Kaj tiu diris: La kapon de Johano, la Baptisto.
25 Kaj �i tuj eniris rapide al la re�o, kaj petis, dirante: Mi deziras, ke vi tuj donu al mi sur plado la kapon de Johano, la Baptisto.
26 Kaj la re�o fari�is tre mal�oja; tamen pro siaj �uroj kaj pro la kunman�antoj li ne volis rifuzi al �i.
27 Kaj tuj la re�o elsendis soldaton el sia gardistaro, kaj ordonis alporti lian kapon; kaj elirinte, tiu senkapigis lin en la malliberejo,
28 kaj alportis lian kapon sur plado, kaj donis �in al la knabino; kaj la knabino donis �in al sia patrino.
29 Kaj kiam liaj dis�iploj a�dis, ili venis kaj forportis lian korpon, kaj metis �in en tombon.

30 Kaj la apostoloj kolekti�is al Jesuo, kaj rakontis al li �ion, kion ili faris kaj instruis.
31 Kaj li diris al ili: Venu mem aparte en dezertan lokon, kaj iom ripozu. �ar estis multaj venantaj kaj irantaj, kaj ili ne havis oportunon e� por man�i.
32 Kaj ili foriris en la �ipeto al dezerta loko aparte.
33 Kaj oni vidis ilin forirantajn, kaj multaj rekonis ilin, kaj piede oni kuris tien el �iuj urboj kaj anta�venis ilin.
34 Kaj li elvenis, kaj vidis grandan homamason, kaj li kortu�i�is pri ili, �ar ili estis kiel �afoj ne havantaj pa�tiston; kaj li komencis instrui al ili multon.
35 Kaj kiam la horo jam estis malfrua, liaj dis�iploj venis al li, kaj diris: La loko estas dezerta, kaj la horo estas jam malfrua;
36 forsendu ilin, por ke ili iru en la �irka�ajn kampojn kaj vila�ojn kaj a�etu por si man�a�on.
37 Sed li responde diris al ili: Vi donu al ili man�i. Kaj ili diris al li: �u ni iru kaj a�etu panojn por ducent denaroj, kaj donu al ili man�i?
38 Kaj li diris al ili: Kiom da panoj vi havas? iru, por vidi. Kaj scii�inte, ili diris: Kvin, kaj du fi�ojn.
39 Kaj li ordonis al ili, ke �iuj sidi�u la�grupe sur la verda herbo.
40 Kaj ili sidi�is en aroj, centope kaj kvindekope.
41 Kaj li prenis la kvin panojn kaj la du fi�ojn, kaj suprenrigardinte al la �ielo, li benis kaj dispecigis la panojn, kaj donis al la dis�iploj, por meti anta� ilin; kaj li dividis la du fi�ojn inter �iuj.
42 Kaj �iuj man�is kaj sati�is.
43 Kaj oni kolektis da fragmentoj dek du korbojn, kaj anka� el la fi�oj.
44 Kaj tiuj, kiuj man�is la panojn, estis kvin mil viroj.

45 Kaj tuj li devigis siajn dis�iplojn eniri en la �ipeton kaj iri anta� li al la alia bordo, al Betsaida, dum li forsendos la homamason.
46 Kaj adia�inte ilin, li foriris sur la monton, por pre�i.
47 Kaj kiam vesperi�is, la �ipeto estis meze de la maro, kaj li sola sur la tero.
48 Kaj vidante ilin laborantaj en malfacila remado, �ar la vento estis kontra�a al ili, �irka� la kvara gardoparto de la nokto li venis al ili, irante sur la maro, kaj li volis preterpasi ilin;
49 sed ili, vidante lin iranta sur la maro, supozis, ke �i estas fantomo, kaj ili ekkriis;
50 �ar �iuj vidis lin kaj maltrankvili�is. Sed li tuj parolis kun ili, kaj diris al ili: Kura�u; �i estas mi; ne timu.
51 Kaj li supreniris al ili en la �ipeton, kaj la vento �esi�is; kaj ili sentis grandan miregon;
52 �ar ili ne komprenis pri la panoj, �ar ilia koro estis sensenta.

53 Kaj transirinte, ili alvenis teren �e Genesaret, kaj alligis la �ipeton.
54 Kaj kiam ili estis el�ipi�intaj, tuj oni rekonis lin,
55 kaj kuris tra tiu tuta regiono, kaj komencis �irka�porti la malsanulojn sur iliaj litoj tien, kie ili a�dis, ke li estas.
56 Kaj kien ajn li eniris, en vila�ojn a� en urbojn a� sur la kamparon, ili demetis la malsanulojn sur la placoj, kaj petegis lin, ke ili tu�u nur la randon de lia vesto; kaj �iuj, kiuj tu�is, resani�is.

1 Kaj kolekti�is al li la Fariseoj kaj iuj el la skribistoj, kiuj venis el Jerusalem,
2 kaj jam vidis, ke kelkaj el liaj dis�iploj man�as panon kun manoj profanaj, tio estas nelavitaj.
3 Kaj la Fariseoj kaj �iuj Judoj, se ili ne lavis zorge la manojn, ne man�as, tenante la tradicion de la anta�uloj;
4 kaj veninte el komercejo, ili ne man�as, ne sin lavinte; kaj estas multaj aliaj aferoj, kiujn ili ricevis por observi, trempon de pokaloj kaj mezurpotoj kaj kupraj vazoj.
5 Kaj lin demandis la Fariseoj kaj la skribistoj: Kial ne faras viaj dis�iploj la� la tradicio de la anta�uloj, sed man�as panon kun manoj profanaj?
6 Kaj li diris al ili: Bone profetis Jesaja pri vi hipokrituloj, kiel estas skribite:

�i tiu popolo honoras Min per siaj lipoj, Sed ilia koro estas malproksime de Mi.
7 Sed vane ili Min adoras, Instruante kiel doktrinojn ordonojn de homoj.

8 �ar, forlasinte la ordonon de Dio, vi tenas la tradicion de homoj.
9 Kaj li diris al ili: Efektive vi forrifuzas la ordonon de Dio, por observi vian tradicion.
10 �ar Moseo diris: Respektu vian patron kaj vian patrinon; kaj: Kiu malbenas sian patron a� sian patrinon, tiu nepre mortu.
11 Sed vi diras: Se iu diros al sia patro a� sia patrino: Korban, tio estas Oferdono, estu tio, per kio vi povus profiti de mi,
12 vi jam ne permesas al li fari ion por sia patro a� sia patrino;
13 vantigante la vorton de Dio per via tradicio, kiun vi transdonis; kaj multajn tiajn aferojn vi faras.
14 Kaj denove alvokinte la homamason, li diris al ili: �iuj min a�skultu kaj komprenu:
15 ekzistas nenio, kio, enirante en homon de ekstere, povas lin profani; sed kio eliras el homo, tio profanas la homon.
16 Kiu havas orelojn por a�di, tiu a�du.
17 Kaj kiam li eniris en domon for de la homamaso, liaj dis�iploj demandis lin pri la parabolo.
18 Kaj li diris al ili: �u vi anka� estas tiel sen kompreno? �u vi ne konscias, ke �io, eniranta de ekstere en homon, ne povas profani lin;
19 �ar �i eniras ne en lian koron, sed en la ventron, kaj eliras en apartan lokon? Tion li diris, indigante �iajn man�a�ojn.
20 Kaj li diris: Kio elvenas el homo, tio profanas la homon.
21 �ar de interne, el la koro de homoj, eliras malvirtaj pensoj, mal�asta�oj,
22 �teloj, mortigoj, adultoj, avideco, malinda�oj, ruzeco, voluptoj, malica okulo, blasfemo, aroganteco, malsa�eco;
23 �iuj tiuj malbonoj elvenas de interne kaj profanas la homon.

24 Kaj irinte de tie, li venis en la limojn de Tiro kaj Cidon. Kaj enirinte en domon, li volis, ke neniu sciu; sed li ne povis esti ka�ita.
25 Sed a�dinte pri li, iu virino, kies filineto havis malpuran spiriton, venis kaj falis anta� liaj piedoj.
26 Kaj la virino estis Grekino, rase Sirofenika. Kaj �i petis lin, ke li elpelu la demonon el �ia filino.
27 Kaj li diris al �i: Lasu unue satigi la infanojn, �ar ne decas preni la panon de la infanoj kaj �eti �in al la hundetoj.
28 Sed �i respondis kaj diris al li: Jes, Sinjoro; �ar e� la hundetoj sub la tablo man�as el la panpecetoj de la infanoj.
29 Kaj li diris al �i: Pro �i tiu vorto iru vian vojon; la demono eliris el via filino.
30 Kaj kiam �i iris en sian domon, �i trovis la infaninon ku�igita sur la lito, kaj la demonon foririnta.

31 Kaj denove foririnte el la limoj de Tiro, li venis tra Cidon al la Galilea Maro, tra la mezo de la limoj de Dekapolis.
32 Kaj oni kondukis al li viron surdan kaj apena� parolkapablan, kaj petis lin, ke li metu sian manon sur lin.
33 Kaj kondukinte lin el la homamaso en apartan lokon, li metis siajn fingrojn en liajn orelojn, kaj kra�inte, li tu�is lian langon;
34 kaj suprenrigardinte al la �ielo, li �emis, kaj diris al li: Efata, tio estas: Malfermi�u.
35 Kaj liaj oreloj malfermi�is, kaj la ligilo de lia lango malstre�i�is, kaj li parolis klare.
36 Kaj li admonis ilin, ke oni diru tion al neniu; sed ju pli li malpermesis, des pli multe ili �ie sciigis �in.
37 Kaj supermezure ili miregis, dirante: Li faris �ion bone; li igas la surdulojn a�di, kaj la mutulojn paroli.

1 En tiuj tagoj, kiam denove estis granda homamaso, kaj ili nenion havis man�i, li alvokis al si siajn dis�iplojn, kaj diris al ili:
2 Mi kortu�i�as pro la homamaso, �ar jam tri tagojn ili restas �e mi kaj nenion havas man�i;
3 kaj se mi forsendos ilin fastantaj al iliaj domoj, ili laci�os sur la vojo; kaj iuj el ili venis de malproksime.
4 Kaj liaj dis�iploj respondis al li: De kie oni povos satigi �i tiujn homojn per panoj �i tie en dezerto?
5 Kaj li demandis ilin: Kiom da panoj vi havas? Kaj ili diris: Sep.
6 Kaj li ordonis al la homamaso sidi�i sur la tero; kaj li prenis la sep panojn, kaj doninte dankon, li dispecigis ilin, kaj donis al la dis�iploj por disdoni; kaj ili disdonis al la homamaso.
7 Kaj ili havis kelkajn malgrandajn fi�ojn; kaj beninte ilin, li ordonis disdoni ilin anka�.
8 Kaj ili man�is kaj sati�is; kaj oni kolektis da postrestintaj fragmentoj sep korbegojn.
9 Kaj ili estis proksimume kvar mil, kaj li forsendis ilin.
10 Kaj tuj enirinte en la �ipeton kun siaj dis�iploj, li iris al la regiono Dalmanuta.

11 Kaj alvenis la Fariseoj, kaj komencis diskuti kun li, ser�ante �e li signon el la �ielo, por provi lin.
12 Kaj forte �eminte en sia spirito, li diris: Kial �i tiu generacio ser�as signon? vere, mi diras al vi: Nenia signo estos donita al �i tiu generacio.
13 Kaj forlasinte ilin, li denove en�ipi�is kaj transiris al la alia bordo.

14 Kaj ili forgesis preni panojn; kaj nur unu panon ili havis kun si en la �ipeto.
15 Kaj li admonis ilin, dirante: Zorgu, gardu vin kontra� la fermenta�o de la Fariseoj kaj la fermenta�o de Herodo.
16 Kaj ili diskutis unu kun la alia, dirante: �ar ni ne havas panojn.
17 Kaj Jesuo, eksciante tion, diris al ili: Kial vi diskutas pro tio, ke vi ne havas panon? �u vi ankora� ne konscias nek komprenas? �u via koro estas obstinigita?
18 Okulojn havante, �u vi ne vidas? kaj orelojn havante, �u vi ne a�das? kaj �u vi ne memoras?
19 Kiam mi dispecigis la kvin panojn por la kvin mil, kiom da korboj da fragmentoj vi kolektis? Ili respondis al li: Dek du.
20 Kaj kiam la sep por la kvar mil, kiom da korbegoj da fragmentoj vi kolektis? Kaj ili respondis al li: Sep.
21 Kaj li diris al ili: �u vi ankora� ne komprenas?

22 Kaj ili alvenis al Betsaida. Kaj oni alkondukis al li blindulon, kaj petegis, ke li tu�u lin.
23 Kaj preninte la manon de la blindulo, li elkondukis lin ekster la vila�on; kaj kra�inte sur liajn okulojn, kaj surmetinte la manojn sur lin, li demandis lin: �u vi vidas ion?
24 Kaj li ekrigardis, kaj diris: Mi vidas homojn, �ar mi vidas kvaza� arbojn irantajn.
25 Tiam denove li metis la manojn sur liajn okulojn; kaj li fikse rigardis, kaj resani�is, kaj vidis �ion klare.
26 Kaj li forsendis lin al lia domo, dirante: Nepre ne eniru en la vila�on.

27 Kaj eliris Jesuo kaj liaj dis�iploj en la vila�ojn de Cezarea Filipi; kaj sur la vojo li demandis siajn dis�iplojn, dirante al ili: Kiu, diras la homoj, ke mi estas?
28 Kaj ili respondis al li: Johano, la Baptisto; la� aliaj: Elija; kaj la� aliaj: Unu el la profetoj.
29 Kaj li demandis ilin: Sed vi--kiu vi diras, ke mi estas? Petro responde diris al li: Vi estas la Kristo.
30 Kaj li admonis ilin, ke ili diru al neniu pri li.
31 Kaj li komencis instrui al ili, ke la Filo de homo devas multe suferi, kaj esti rifuzita de la plia�uloj kaj la �efpastroj kaj la skribistoj, kaj esti mortigita, kaj post tri tagoj relevi�i.
32 Kaj li parolis tiun diron malka�e. Kaj Petro prenis lin, kaj komencis admoni lin.
33 Sed turninte sin kaj rigardante la dis�iplojn, li admonis Petron, dirante: Iru malanta� min, Satano, �ar vi havas pensojn ne la� Dio, sed la� homoj.
34 Kaj alvokinte al si la homamason kun siaj dis�iploj, li diris al ili: Se iu volas veni post mi, li abnegaciu sin, kaj levu sian krucon, kaj sekvu min.
35 �ar kiu volos savi sian animon, tiu �in perdos; kaj kiu perdos sian animon pro mi kaj pro la evangelio, tiu �in savos.
36 �ar kiel profitus homo, se li gajnus la tutan mondon kaj perdus sian animon?
37 �ar kion homo donu inter�an�e por sia animo?
38 �ar kiu hontos pri mi kaj miaj paroloj anta� �i tiu adultema kaj peka generacio, pri tiu anka� hontos la Filo de homo, kiam li venos en la gloro de sia Patro kun la sanktaj an�eloj.

1 Kaj li diris al ili: Vere mi diras al vi: Inter la �i tie starantaj estas iuj, kiuj neniel gustumos morton, anta� ol ili vidos la regnon de Dio venintan en potenco.

2 Kaj post ses tagoj Jesuo prenis kun si Petron kaj Jakobon kaj Johanon, kaj kondukis ilin solajn sur altan monton aparte; kaj li estis aliformita anta� ili;
3 kaj liaj vestoj fari�is brilantaj, treege blankaj, kiel fulisto sur la tero ne povas blankigi.
4 Kaj aperis al ili Elija kun Moseo, kaj ili interparoladis kun Jesuo.
5 Kaj Petro responde diris al Jesuo: Rabeno, estas bone por ni esti �i tie; kaj ni faru tri la�bojn: unu por vi, kaj unu por Moseo, kaj unu por Elija.
6 �ar li ne sciis, kion respondi, �ar ili tre timi�is.
7 Kaj nubo superombris ilin; kaj elvenis vo�o el la nubo: �i tiu estas Mia Filo, la amata; a�skultu lin.
8 Kaj subite, �irka�rigardinte, ili jam vidis neniun krom Jesuo sola.

9 Kaj dum ili malsupreniris de la monto, li admonis ilin, ke al neniu ili rakontu tion, kion ili vidis, �is la Filo de homo relevi�os el la mortintoj.
10 Kaj ili konservis la diron, demandante inter si, kion signifas la relevi�o el la mortintoj.
11 Kaj ili demandis lin, dirante: Kial diras la skribistoj, ke Elija devas veni anta�e?
12 Kaj li diris al ili: Vere Elija venas anta�e, kaj restarigas �ion; kaj kiel estas skribite pri la Filo de homo, ke li devas multe suferi kaj esti malestimata?
13 Sed mi diras al vi, ke Elija jam venis, kaj oni faris al li �ion, kion ili volis, kiel estas skribite pri li.

14 Kaj veninte al la dis�iploj, ili vidis grandan homamason �irka� ili, kaj skribistojn diskutantajn kun ili.
15 Kaj tuj la homamaso, vidante lin, forte miris, kaj alkuris, kaj salutis lin.
16 Kaj li demandis ilin: Pri kio vi diskutas kun ili?
17 Kaj unu el la amaso respondis al li: Majstro, mi venigis al vi mian filon, kiu havas mutan spiriton;
18 kaj kie ajn �i kaptas lin, �i �iras lin, kaj li �a�mas kaj grincigas la dentojn kaj kaduki�as; kaj mi parolis al viaj dis�iploj, ke ili elpelu �in; kaj ili ne povis.
19 Kaj li respondis al ili, dirante: Ho senfida generacio, �is kiam mi estos kun vi? �is kiam mi toleros vin? venigu lin al mi.
20 Kaj ili venigis lin al li; kaj vidinte lin, tuj la spirito konvulsiigis lin, kaj li falis teren kaj ruli�is �a�manta.
21 Kaj li demandis la patron: De kiom da tempo okazadas �i tio al li? Kaj li diris: De infaneco.
22 Kaj ofte �i �etis lin en fajron kaj en akvon, por pereigi lin; sed se vi povas fari ion, kompatu al ni kaj helpu nin.
23 Kaj Jesuo diris al li: Kiel, se vi povas! �io estas ebla por kredanto.
24 Tuj ekkriante, la patro de la infano diris: Mi kredas; helpu mian nekredemon.
25 Kaj kiam Jesuo vidis, ke homamaso alkuras, li severe admonis la malpuran spiriton, dirante al �i: Vi muta kaj surda spirito, mi ordonas al vi: Eliru el li, kaj ne plu eniru en lin.
26 Kaj ekkriinte, kaj multe konvulsiiginte lin, �i eliris; kaj li fari�is kvaza� mortinto, tiel ke la plimulto diris: Li mortis.
27 Sed Jesuo, preninte lin je la mano, levis lin; kaj li stari�is.
28 Kaj kiam li eniris en la domon, liaj dis�iploj aparte demandis lin: Kial ni ne povis elpeli �in?
29 Kaj li diris al ili: �i tiu speco neniel povas eliri, krom per pre�ado.

30 Kaj foririnte, ili trapasis tra Galileo; kaj li deziris, ke neniu tion eksciu.
31 �ar li instruadis siajn dis�iplojn, kaj diris al ili: La Filo de homo estas transdonita en la manojn de homoj, kaj ili mortigos lin; kaj, mortigite, li levi�os post tri tagoj.
32 Sed ili ne komprenis la diron, kaj timis demandi lin.

33 Kaj ili venis al Kapernaum, kaj kiam li estis en la domo, li demandis ilin: Pri kio vi diskutis sur la vojo?
34 Sed ili silentis; �ar ili diskutis inter si sur la vojo pri tio, kiu estas la plej granda.
35 Kaj sidi�inte, li alvokis la dek du, kaj diris al ili: Se iu volas esti unua, li estos lasta el �iuj, kaj servanto de �iuj.
36 Kaj preninte infanon, li starigis �in meze de ili; kaj �irka�brakinte �in, li diris al ili:
37 Kiu akceptos unu el tiaj infanoj en mia nomo, tiu akceptas min; kaj kiu akceptas min, tiu akceptas ne min, sed Tiun, kiu sendis min.

38 Johano diris al li: Majstro, ni vidis iun elpelantan demonojn en via nomo; kaj ni malpermesis lin, �ar li ne sekvas nin.
39 Sed Jesuo diris: Ne malpermesu lin; �ar neniu, kiu faros miraklon en mia nomo, povos facile paroli malbone pri mi.
40 �ar tiu, kiu ne estas kontra� ni, estas por ni.
41 �ar kiu donos al vi trinki tason da akvo, pro tio, ke vi apartenas al Kristo, vere mi diras al vi, tiu neniel perdos sian rekompencon.
42 Kaj kiu igos fali unu el �i tiuj malgranduloj, kiuj kredas al mi, estus pli bone por tiu, se granda muel�tono estus pendigita �irka� lia kolo, kaj se li estus �etita en la maron.
43 Kaj se via mano faligas vin, detran�u �in: estas bone por vi eniri en vivon kripla prefere ol, havante du manojn, eniri en Gehenan, en la neestingeblan fajron,
44 kie ilia vermo ne pereas kaj la fajro ne estingi�as.
45 Kaj se via piedo faligas vin, detran�u �in: estas bone por vi eniri en vivon lama prefere ol, havante du piedojn, esti �etita en Gehenan,
46 kie ilia vermo ne pereas kaj la fajro ne estingi�as.
47 Kaj se via okulo faligas vin, el�iru �in: estas bone por vi eniri en la regnon de Dio kun unu okulo prefere ol, havante du okulojn, esti �etita en Gehenan,
48 kie ilia vermo ne pereas kaj la fajro ne estingi�as.
49 �ar �iu estos salita per fajro.
50 Salo estas bona; sed se la salo fari�is nesala, kiel vi rebonigos �in? Havu salon en vi, kaj paci�u unu kun alia.

1 Kaj li foriris de tie, kaj venis en la limojn de Judujo kaj trans Jordanon; kaj homamasoj kunvenis denove al li, kaj la� sia kutimo li instruis ilin denove.
2 Kaj Fariseoj venis, kaj demandis lin, por provi lin: �u estas permesate al viro forsendi sian edzinon?
3 Kaj li responde diris al ili: Kion Moseo ordonis al vi?
4 Kaj ili diris: Moseo permesis skribi eksedzigan leteron, kaj forsendi �in.
5 Sed Jesuo diris al ili: Pro la malmoleco de via koro li skribis por vi �i tiun ordonon.
6 Sed de la komenco de la kreo: Li faris ilin vira kaj virina.
7 Tial viro forlasos sian patron kaj sian patrinon, kaj ali�os al sia edzino,
8 kaj ili estos unu karno; sekve ili jam estas ne du, sed unu karno.
9 Kion do Dio kunigis, tion homo ne disigu.
10 Kaj en la domo la dis�iploj denove demandis lin pri la afero.
11 Kaj li diris al ili: Kiu forsendos sian edzinon kaj edzi�os kun alia, tiu adultas kontra� �i;
12 kaj se �i mem forsendos sian edzon kaj edzini�os kun alia, �i adultas.

13 Kaj oni venigis al li infanojn, por ke li tu�u ilin; kaj la dis�iploj admonis ilin.
14 Sed Jesuo, vidinte tion, indignis, kaj diris al ili: Lasu la infanojn veni al mi; ne malhelpu ilin, �ar el tiaj estas la regno de Dio.
15 Vere mi diras al vi: Kiu ne akceptos la regnon de Dio kiel infano, tiu neniel eniros en �in.
16 Kaj li prenis ilin en siaj brakoj, kaj benis ilin, metinte la manojn sur ilin.

17 Kaj dum li foriris sur la vojo, unu homo kuris al li kaj genuis anta� li, kaj demandis lin: Bona Majstro, kion mi faru, por ke mi heredu eternan vivon?
18 Kaj Jesuo diris al li: Kial vi nomas min bona? neniu estas bona krom Unu, nome Dio.
19 Vi scias la ordonojn: Ne mortigu; Ne adultu; Ne �telu; Ne parolu malveran ateston; Ne rabu; Respektu vian patron kaj vian patrinon.
20 Kaj li responde diris al li: Majstro, �ion tion mi observis detempe de mia juneco.
21 Kaj Jesuo, rigardante lin, amis lin, kaj diris al li: Unu mankon vi havas; iru, kaj vendu �ion, kion vi havas, kaj donu al malri�uloj, kaj vi havos trezoron en la �ielo; kaj venu, sekvu min.
22 Sed li malgaji�is �e tiu vorto, kaj foriris mal�oja; �ar li havis multajn poseda�ojn.

23 Kaj Jesuo �irka�rigardis, kaj diris al siaj dis�iploj: Kiel malfacile tiuj, kiuj havas ri�on, eniros en la regnon de Dio!
24 Kaj la dis�iploj miris pro liaj vortoj. Sed Jesuo, respondante denove, diris al ili: Infanoj, kiel malfacile estas por tiuj, kiuj fidas al la ri�o, eniri en la regnon de Dio!
25 Estas pli facile por kamelo iri tra trueton de kudrilo, ol por ri�ulo eniri en la regnon de Dio.
26 Kaj ili forte miregis, dirante al li: Kiu do povas esti savita?
27 Rigardante ilin, Jesuo diris: �e homoj tio estas neebla, sed ne �e Dio; �ar �io estas ebla �e Dio.
28 Petro ekparolis al li: Jen ni �ion forlasis kaj vin sekvis.
29 Jesuo diris: Vere mi diras al vi: Ekzistas neniu, kiu forlasis domon a� fratojn a� fratinojn a� patrinon a� patron a� infanojn a� kampojn pro mi kaj pro la evangelio,
30 kaj kiu ne ricevos centoble en �i tiu tempo, domojn kaj fratojn kaj fratinojn kaj patrinojn kaj infanojn kaj kampojn, kun persekutado; kaj en la venonta mondo eternan vivon.
31 Sed multaj unuaj estos lastaj, kaj lastaj estos unuaj.

32 Kaj ili estis sur la vojo suprenirantaj al Jerusalem, kaj Jesuo iris anta� ili; kaj ili miregis, kaj la sekvantoj timis. Kaj li prenis al si denove la dek du, kaj ekparolis pri tio, kio okazos al li, dirante:
33 Jen ni supreniras al Jerusalem; kaj la Filo de homo estos transdonita al la �efpastroj kaj la skribistoj; kaj ili kondamnos lin al morto kaj transdonos lin al la nacianoj;
34 kaj ili lin mokos kaj sur lin kra�os kaj lin skur�os kaj lin mortigos; kaj post tri tagoj li relevi�os.

35 Kaj alproksimi�is al li Jakobo kaj Johano, filoj de Zebedeo, dirante al li: Majstro, ni deziras, ke, kion ajn ni petos de vi, vi tion faru por ni.
36 Kaj li diris al ili: Kion vi volas, ke mi faru por vi?
37 Kaj ili diris al li: Permesu, ke ni povu sidi, unu dekstre de vi kaj la dua maldekstre, en via gloro.
38 Sed Jesuo diris al ili: Vi ne scias, kion vi petas. �u vi povas trinki la kalikon, kiun mi trinkas? a� esti baptitaj per la bapto, per kiu mi estas baptata?
39 Kaj ili diris al li: Ni povas. Kaj Jesuo diris al ili: La kalikon, kiun mi trinkas, vi trinkos, kaj per la bapto, per kiu mi estas baptata, vi estos baptitaj;
40 sed sidi dekstre de mi a� maldekstre, tion doni ne apartenas al mi; sed �i estas por tiuj, por kiuj �i estas preparita.
41 Kaj a�dinte, la dek ekindignis kontra� Jakobo kaj Johano.
42 Kaj Jesuo, alvokinte ilin al si, diris al ili: Vi scias, ke tiuj, kiuj pretendas regi la nacianojn, kondutas kiel sinjoroj super ili, kaj iliaj granduloj ekzercas a�toritaton super ili.
43 Sed ne tiel estos inter vi; sed kiu volas esti granda inter vi, tiu estu via servanto;
44 kaj kiu volas esti la unua inter vi, tiu estu sklavo de �iuj.
45 �ar la Filo de homo venis, ne por esti servata, sed por servi, kaj por doni sian vivon kiel ela�eton por multaj.

46 Kaj ili venis al Jeri�o; kaj kiam li foriris el Jeri�o kun siaj dis�iploj kaj granda homamaso, la filo de Timeo, Bartimeo, blinda almozulo, sidis apud la vojo.
47 Kaj a�dinte, ke �eestas Jesuo, la Nazaretano, li ekkriis, kaj diris: Jesuo, filo de David, kompatu min.
48 Kaj multaj admonis lin, ke li silentu; sed li des pli forte kriis: Ho Filo de David, kompatu min!
49 Kaj Jesuo haltis, kaj diris: Alvoku lin. Kaj oni alvokis la blindulon, dirante al li: Kura�u; levi�u, li vin alvokas.
50 Kaj li for�etis sian veston, kaj eksaltis kaj venis al Jesuo.
51 Kaj Jesuo responde al li diris: Kion vi volas, ke mi faru al vi? Kaj la blindulo diris al li: Rabeno mia, ke mi ricevu vidpovon.
52 Kaj Jesuo diris al li: Iru; via fido vin savis. Kaj tuj li ricevis vidpovon, kaj sekvis lin sur la vojo.

1 Kaj kiam ili alproksimi�is al Jerusalem, al Betfage kaj Betania, apud la monto Olivarba, li sendis du el siaj dis�iploj,
2 kaj diris al ili: Iru en la vila�on, kiu estas kontra� vi, kaj enirinte �in, vi tuj trovos azenidon alligitan, sur kiu ankora� neniu iam sidis; malligu kaj alkonduku �in.
3 Kaj se iu diros al vi: Kial vi faras tion? respondu: La Sinjoro bezonas �in; kaj tuj li sendos �in �i tien.
4 Kaj ili iris, kaj trovis azenidon alligitan apud pordo ekstere sur la strato; kaj ili malligis �in.
5 Kaj iuj apudstarantoj diris al ili: Kion vi faras, malligante la azenidon?
6 Sed ili respondis al ili, kiel Jesuo diris; kaj ili lasis ilin.
7 Kaj ili alkondukis la azenidon al Jesuo, kaj metis sur �in siajn vestojn; kaj li sidis sur �i.
8 Kaj multaj sternis siajn vestojn sur la vojo, kaj aliaj sternis foliarojn, tran�inte ilin el la kampoj.
9 Kaj kriis la anta�irantoj kaj la sekvantoj: Hosana! Estu benata tiu, kiu venas en la nomo de la Eternulo;
10 Estu benata la venanta regno de nia patro David; Hosana en la supera alto!

11 Kaj li eniris en Jerusalemon, en la templon; kaj kiam li �irka�rigardis �ion, kaj la horo jam vesperi�is, li foriris al Betania kun la dek du.

12 Kaj la morga�an tagon, post ilia eliro el Betania, li malsatis.
13 Kaj vidinte el malproksime figarbon havantan foliojn, li aliris, por trovi, se eble, ion sur �i; kaj veninte al �i, li trovis nenion krom folioj, �ar la tempo de figoj ankora� ne venis.
14 Kaj responde li diris al �i: Neniu por �iam man�u frukton el vi. Kaj a�dis la dis�iploj.

15 Kaj ili venis en Jerusalemon; kaj enirinte en la templon, li komencis elpeli la vendantojn kaj la a�etantojn en la templo, kaj renversis la tablojn de la mon�an�istoj kaj la se�ojn de la vendantoj de kolomboj;
16 kaj ne permesis, ke oni portu ian vazon tra la templo.
17 Kaj li instruis, kaj diris al ili: �u ne estas skribite: Mia domo estos nomata domo de pre�o por �iuj popoloj? Sed vi faris �in kaverno de rabistoj.
18 Kaj la �efpastroj kaj la skribistoj a�dis tion, kaj ser�is, kiamaniere pereigi lin; �ar ili timis lin, �ar la tuta homamaso miregis pro lia instruado.

19 Kaj kiam vesperi�is, li eliris el la urbo.

20 Kaj matene, preterpasante, ili vidis la figarbon forvelkinta de la radikoj.
21 Kaj rememorinte, Petro diris al li: Rabeno, jen forvelkis la figarbo, kiun vi malbenis.
22 Kaj responde Jesuo diris al ili: Havu fidon al Dio.
23 Vere mi diras al vi: Se iu diros al �i tiu monto: Estu formovita kaj �etita en la maron, kaj ne dubos en sia koro, sed kredos, ke okazos tio, kion li diras, tiu �in havos.
24 Pro tio mi diras al vi: Kion ajn vi petos, pre�ante, kredu, ke vi tion jam ricevis, kaj vi �in havos.
25 Kaj kiam vi staras pre�ante, pardonu, se vi havas ion kontra� iu; por ke anka� via Patro, kiu estas en la �ielo, pardonu al vi viajn erarojn.
26 Sed se vi ne pardonos, anka� via Patro, kiu estas en la �ielo, ne pardonos viajn erarojn.

27 Kaj ili denove venis al Jerusalem; kaj dum li �irka�iris en la templo, la �efpastroj kaj la skribistoj kaj la plia�uloj venis al li,
28 kaj diris al li: La� kia a�toritato vi faras �i tion? a� kiu donis al vi tian a�toritaton, ke vi faru �i tion?
29 Sed Jesuo diris al ili: Mi faros al vi unu demandon, kaj respondu al mi, kaj mi diros al vi, la� kia a�toritato mi faras �i tion.
30 La baptado de Johano, �u �i estis el la �ielo, a� el homoj? respondu al mi.
31 Kaj ili diskutis inter si, dirante: Se ni diros: El la �ielo, li diros: Kial do vi ne kredis al li?
32 Sed se ni diros: El homoj--ili timis la popolon, �ar �iuj opiniis, ke Johano efektive estis profeto.
33 Kaj responde ili diris al Jesuo: Ni ne scias. Kaj Jesuo diris al ili: Kaj mi ne diras al vi, la� kia a�toritato mi faras �i tion.

1 Kaj li komencis paroli al ili per paraboloj. Vinber�ardenon plantis unu viro, kaj �irka�metis plektobarilon, kaj fosis vinpremejon, kaj konstruis turon, kaj luigis �in al kultivistoj, kaj forvoja�is.
2 Kaj li sendis sklavon en la �usta tempo al la kultivistoj, por ricevi de la kultivistoj el la fruktoj de la vinberejo.
3 Kaj ili kaptis lin kaj skur�is lin, kaj forsendis lin senhava.
4 Kaj poste li sendis al ili duan sklavon; kaj ili lin kapvundis kaj malhonoris.
5 Kaj li sendis alian, kaj ili mortigis lin; kaj multajn aliajn; skur�ante unujn, kaj mortigante aliajn.
6 Li havis ankora� unu amatan filon: li sendis lin anka� la lastan al ili, dirante: Ili respektos mian filon.
7 Sed tiuj kultivistoj diris inter si: �i tiu estas la heredonto; venu, ni mortigu lin, kaj la hereda�o estos nia.
8 Kaj ili kaptis kaj mortigis lin, kaj el�etis lin ekster la vinberejon.
9 Kion do faros la sinjoro de la vinberejo? li venos kaj pereigos la kultivistojn, kaj donos la vinberejon al aliaj.
10 �u vi ne legis tiun skribon:

�tono, kiun mal�atis la konstruantoj, Fari�is �tono bazangula;
11 De la Eternulo �i tio fari�is, Kaj �i estas miraklo en niaj okuloj?

12 Kaj ili celis kapti lin, sed ili timis la homamason; �ar ili eksciis, ke li parolis la parabolon kontra� ili; kaj forlasinte lin, ili foriris.

13 Kaj ili sendis al li iujn el la Fariseoj kaj el la Herodanoj, por impliki lin per interparolado.
14 Kaj veninte, ili diris al li: Majstro, ni scias, ke vi estas verama kaj ne zorgas pri iu ajn; �ar vi ne favoras la personon de homoj, sed instruas la� vero la vojon de Dio. �u konvenas doni tributon al Cezaro, a� ne?
15 �u ni donu, a� ne donu? Sed li, sciante ilian hipokritecon, diris al ili: Kial vi provas min? alportu al mi denaron, ke mi �in vidu.
16 Kaj ili �in alportis. Kaj li diris al ili: Kies estas �i tiu bildo kaj la surskriba�o? Kaj ili diris al li: De Cezaro.
17 Kaj Jesuo respondis al ili: Redonu al Cezaro la propra�on de Cezaro, kaj al Dio la propra�on de Dio. Kaj ili miregis pro li.

18 Kaj venis al li Sadukeoj, kiuj diras, ke ne estas relevi�o; kaj ili demandis lin, dirante:
19 Majstro, Moseo skribis por ni: Se ies frato mortos kaj postlasos edzinon kaj ne lasos infanon, la frato de la mortinto prenu lian edzinon kaj naskigu idaron al sia frato.
20 Estis sep fratoj; kaj la unua prenis edzinon, kaj mortinte, ne lasis idaron;
21 kaj la dua prenis �in, kaj mortis, ne lasinte idaron; kaj la tria same;
22 kaj la sep ne lasis idaron. Laste post �iuj la virino anka� mortis.
23 En la relevi�o, por kiu el ili �i estos edzino? �ar �iuj sep havis �in kiel edzinon.
24 Kaj Jesuo diris al ili: �u vi ne eraras pro tio, ke vi ne scias la Skribojn, nek la potencon de Dio?
25 �ar kiam oni levi�os el la mortintoj, oni nek edzi�as nek edzini�as, sed estas kiel an�eloj en la �ielo.
26 Sed pri la mortintoj, ke ili relevi�as, �u vi ne legis en la libro de Moseo �e la arbeta�o, kiel Dio parolis al li, dirante: Mi estas la Dio de Abraham kaj la Dio de Isaak kaj la Dio de Jakob?
27 Li estas Dio ne de la mortintoj, sed de la vivantoj: vi multe eraras.

28 Kaj unu el la skribistoj alvenis kaj a�skultis la diskutadon, kaj rimarkis, ke li lerte respondas al ili; kaj tiu demandis lin: Kiu ordono estas la unua el �iuj?
29 Kaj Jesuo respondis: La unua estas: A�skultu, ho Izrael! la Eternulo, nia Dio, la Eternulo estas unu;
30 kaj amu la Eternulon, vian Dion, per via tuta koro kaj per via tuta animo kaj per via tuta menso kaj per via tuta forto.
31 Kaj jen estas la dua: Amu vian proksimulon kiel vin mem. Pli granda ol �i tiuj ne estas alia ordono.
32 Kaj respondis al li la skribisto: Bone, Majstro, la� vero vi respondis, ke Li estas unu, kaj ne ekzistas alia krom Li;
33 kaj ami Lin per la tuta koro kaj per la tuta intelekto kaj per la tuta forto, kaj ami sian proksimulon kiel sin mem--tio multe pli valoras, ol �iuj bruloferoj kaj pekoferoj.
34 Kaj Jesuo, vidante, ke li respondis prudente, diris al li: Vi ne estas malproksime de la regno de Dio. Kaj neniu plu kura�is fari al li demandon.

35 Kaj responde Jesuo diris, instruante en la templo: Kial diras la skribistoj, ke la Kristo estas Filo de David?
36 David mem diris per la Sankta Spirito:

La Eternulo diris al mia Sinjoro: Sidu dekstre de Mi, �is Mi faros viajn malamikojn benketo por viaj piedoj.

37 David mem nomas lin Sinjoro; kaj kiel do li estas lia filo? Kaj la granda homamaso a�skultis lin plezure.

38 Kaj en sia instruado li diris: Gardu vin kontra� la skribistoj, kiuj amas promenadi en roboj kaj salutojn sur la placoj,
39 kaj �efse�ojn en la sinagogoj, kaj �eflokojn �e festenoj;
40 kaj kiuj forman�as la domojn de vidvinoj, kaj por preteksto ili longe pre�as; ili ricevos pli severan kondamnon.

41 Kaj sidante kontra� la monkesto, li rimarkis, kiel la homoj en�etas monerojn en la monkeston; kaj multaj ri�uloj en�etis multon.
42 Kaj venis unu malri�a vidvino, kaj en�etis du leptojn, kiuj faras kodranton.
43 Kaj alvokinte al si siajn dis�iplojn, li diris al ili: Vere mi diras al vi, ke tiu malri�a vidvino en�etis pli ol �iuj �etantoj en la monkeston;
44 �ar ili �iuj en�etis el sia abundo, sed �i el sia senhaveco �etis �ion, kion �i havis, sian tutan vivrimedon.

1 Kaj dum li eliris el la templo, unu el liaj dis�iploj diris al li: Majstro, jen kiaj �tonoj kaj kiaj konstrua�oj!
2 Kaj Jesuo diris al li: �u vi vidas �i tiujn grandajn konstrua�ojn? ne estos lasita �i tie �tono sur �tono, kiu ne estos de�etita.

3 Kaj dum li sidis sur la monto Olivarba rekte kontra� la templo, Petro kaj Jakobo kaj Johano kaj Andreo demandis lin aparte:
4 Diru al ni, kiam tio estos? kaj kio estas la signo, kiam �io tio devos plenumi�i?
5 Kaj Jesuo ekparolis, kaj diris al ili: Gardu vin, ke neniu vin forlogu.
6 Multaj venos en mia nomo, dirante: Mi estas; kaj ili forlogos multajn.
7 Kaj kiam vi a�dos pri militoj kaj famoj de militoj, ne maltrankvili�u; tio devas okazi; sed ankora� ne estas la fino.
8 �ar levi�os nacio kontra� nacio, kaj regno kontra� regno; estos tertremoj en diversaj lokoj, kaj estos malsatoj; tio estas komenco de suferoj.

9 Sed gardu vin; �ar oni transdonos vin al sinedrioj, kaj en sinagogoj vi estos skur�itaj; kaj vi staros anta� provincestroj kaj re�oj pro mi, por atesto al ili.
10 Kaj la evangelio devas anta�e esti predikita al �iuj nacioj.
11 Kaj kiam oni forkondukos kaj transdonos vin, ne anta�zorgu, kion vi parolos; sed kio ajn estos donita al vi en tiu horo, tion parolu; �ar la parolanto estas ne vi, sed la Sankta Spirito.
12 Kaj frato transdonos fraton al morto, kaj patro filon; kaj levi�os gefiloj kontra� gepatroj kaj mortigos ilin.
13 Kaj vi estos malamataj de �iuj pro mia nomo; sed kiu persistos �is la fino, tiu estos savita.

14 Sed kiam vi vidos la abomeninda�on de dezerteco starantan tie, kie ne decas (la leganto komprenu), tiam kiuj estas en Judujo, tiuj forkuru al la montoj;
15 kaj kiu estas sur la tegmento, tiu ne malsupreniru, nek eniru, por preni ion el sia domo;
16 kaj kiu estas sur la kampo, tiu ne revenu, por preni sian mantelon.
17 Sed ve al la gravedulinoj kaj al la su�igantinoj en tiuj tagoj!
18 Kaj pre�u, ke tio ne okazu en vintro.
19 �ar tiuj tagoj estos tagoj de aflikto tia, kia ne estis de la komenco de la kreo, kiun Dio kreis, �is nun, kaj neniam estos.
20 Kaj se la Eternulo ne malplilongigus la tagojn, neniu karno estus savita; sed pro la elektitoj, kiujn Li elektis, Li malplilongigis la tagojn.
21 Kaj tiam se iu diros al vi: Jen �i tie la Kristo, a�, Jen tie; ne kredu;
22 �ar levi�os falsaj kristoj kaj falsaj profetoj, kaj faros signojn kaj miraklojn, por erarigi, se eble, la elektitojn.
23 Sed gardu vin; jen mi �ion anta�diris al vi.

24 Sed en tiuj tagoj, post tiu aflikto, la suno mallumi�os kaj la luno ne donos sian lumon,
25 kaj la steloj falados el la �ielo, kaj la potencoj, kiuj estas en la �ieloj, �anceli�os.
26 Kaj tiam oni vidos la Filon de homo, venantan en nuboj kun granda potenco kaj gloro.
27 Kaj tiam li elsendos la an�elojn kaj kolektos siajn elektitojn el la kvar ventoj, de la limo de la tero �is la limo de la �ielo.

28 De la figarbo lernu �ian parabolon: kiam �ia bran�o jam moli�as kaj aperigas foliojn, vi scias, ke la somero estas proksima;
29 tiel same vi, kiam vi vidos, ke tio okazas, tiam sciu, ke li estas proksima, �e la pordoj.
30 Vere mi diras al vi: �i tiu generacio ne forpasos, anta� ol �io tio fari�os.
31 La �ielo kaj la tero forpasos, sed miaj vortoj ne forpasos.
32 Sed pri tiu tago kaj la horo scias neniu, e� ne la an�eloj en la �ielo, nek la Filo, sed nur la Patro.
33 Gardu vin, viglu kaj pre�u; �ar vi ne scias, kiam estos la �usta tempo.
34 Kiel homo forvoja�inta, kiu lasis sian domon kaj donis a�toritaton al siaj sklavoj, al �iu lian propran laboron, kaj ordonis al la pordisto, ke li viglu:
35 vi do viglu; �ar vi ne scias, kiam venos la domomastro, �u vespere, �u noktomeze, �u �e la kokokrio, �u frumatene;
36 por ke li ne venu subite kaj ne trovu vin dormantaj.
37 Kaj kion mi diras al vi, tion mi diras al �iuj: Viglu.

1 Kaj post du tagoj estis la Pasko kaj la festo de macoj; kaj la �efpastroj kaj skribistoj ser�is, kiamaniere ili povu per ruzo lin kapti kaj mortigi;
2 �ar ili diris: Ne dum la festo, por ke ne estu tumulto de la popolo.

3 Kaj dum li estis en Betania, en la domo de Simon, la leprulo, kiam li sidis �e man�o, venis virino, havanta alabastran vazon da pura narda �mira�o, tre multekosta; kaj rompinte la vazon, �i surver�is lian kapon.
4 Kaj iuj indignis inter si, dirante: Por kio fari�is �i tiu mal�paro de la �mira�o?
5 �ar �i tiun �mira�on oni povus vendi por pli ol tricent denaroj, kaj doni al malri�uloj. Kaj ili murmuris kontra� �i.
6 Kaj Jesuo diris: Lasu �in; kial vi �enas �in? �i faris bonan faron al mi.
7 �ar la malri�ulojn vi �iam havas kun vi, kaj kiam ajn vi volas, vi povas bonfari al ili; sed min vi ne �iam havas.
8 Kion �i povis, tion �i faris; �i anta�faris la �miron de mia korpo por la entombigo.
9 Vere mi diras al vi: Kie ajn estos predikata la evangelio en la tuta mondo, tio anka�, kion �i faris, estos priparolata, por memora�o de �i.

10 Kaj Judas Iskariota, kiu estis unu el la dek du, foriris al la �efpastroj, por transdoni lin al ili.
11 Kaj a�dinte, ili �ojis, kaj promesis doni al li monon. Kaj li ser�is, kiamaniere oportune transdoni lin.

12 Kaj en la unua tago de la macoj, kiam oni bu�is la Paskon, liaj dis�iploj diris al li: Kien vi volas, ke ni iru, kaj pretigu, por ke vi man�u la Paskon?
13 Kaj li sendis du el siaj dis�iploj, kaj diris al ili: Iru en la urbon, kaj vin renkontos viro, portanta kru�on da akvo;
14 lin sekvu, kaj kien li eniros, tie diru al la domomastro: La Majstro diras: Kie estas mia gasto�ambro, en kiu mi man�os la Paskon kun miaj dis�iploj?
15 Kaj li mem montros al vi grandan supran �ambron, prete aran�itan; kaj tie vi pretigu por ni.
16 Kaj foriris la dis�iploj kaj iris en la urbon, kaj trovis tiel, kiel li diris al ili; kaj ili pretigis la Paskon.

17 Kaj kiam vesperi�is, li venis kun la dek du.
18 Kaj dum ili sidis kaj man�is, Jesuo diris: Vere mi diras al vi, ke unu el vi perfidos min, unu, kiu man�as kun mi.
19 Kaj ili komencis mal�oji, kaj diri al li unu post la alia: �u eble mi?
20 Sed li diris al ili: Unu el la dek du, kiu trempas kun mi en la pladon.
21 La Filo de homo iros, kiel estas skribite pri li; sed ve al tiu viro, de kiu la Filo de homo estos perfidita! Se tiu homo ne estus naskita, estus bone por li.

22 Kaj dum ili man�is, li prenis panon, kaj, beninte, dispecigis �in kaj donis al ili, kaj diris: Prenu; �i tio estas mia korpo.
23 Kaj li prenis kalikon, kaj, doninte dankon, li donis al ili; kaj �iuj trinkis el �i.
24 Kaj li diris al ili: �i tio estas mia sango de la interligo, kiu estas elver�ata por multaj.
25 Vere mi diras al vi: Mi ne plu trinkos el la frukto de la vinberarbo, �is tiu tago, kiam mi trinkos �in novan en la regno de Dio.

26 Kaj kantinte himnon, ili foriris al la monto Olivarba.

27 Kaj Jesuo diris al ili: Vi �iuj ofendi�os; �ar estas skribite: Mi frapos la pa�tiston, kaj la �afoj diskuros.
28 Tamen post mia relevi�o, mi iros anta� vi en Galileon.
29 Sed Petro diris al li: E� se �iuj ofendi�os, tamen ne mi.
30 Kaj Jesuo diris al li: Vere mi diras al vi, ke hodia� en �i tiu nokto, anta� ol dufoje krios koko, vi trifoje malkonfesos min.
31 Sed tre insiste li diris: E� se mi devos morti kun vi, mi neniel vin malkonfesos. Kaj tiel same diris ili �iuj.

32 Kaj ili venis al loko, kies nomo estas Getsemane; kaj li diris al siaj dis�iploj: Sidu �i tie, dum mi pre�os.
33 Kaj li prenis kun si Petron kaj Jakobon kaj Johanon, kaj komencis tre konsterni�i kaj maltrankvili�i.
34 Kaj li diris al ili: Tre mal�oja estas mia animo, e� �is morto; restu �i tie, kaj viglu.
35 Kaj irinte iom anta�en, li falis sur la teron, kaj pre�is, ke, se povas esti, la horo pasu for de li.
36 Kaj li diris: Aba, Patro, �io estas ebla �e Vi: forportu de mi �i tiun kalikon; tamen estu ne tio, kion mi volas, sed kion Vi volas.
37 Kaj li venis, kaj trovis ilin dormantaj, kaj diris al Petro: Simon, �u vi dormas? �u vi ne havis forton vigli e� unu horon?
38 Viglu kaj pre�u, por ke vi ne eniru en tenton; la spirito ja estas fervora, sed la karno estas malforta.
39 Kaj denove foririnte, li pre�is, dirante la samajn vortojn.
40 Kaj denove reveninte, li trovis ilin dormantaj, �ar iliaj okuloj pezi�is; kaj ili ne sciis, kion respondi al li.
41 Kaj li venis la trian fojon, kaj diris al ili: Dormu nun kaj ripozu; sufi�as; venis la horo; jen la Filo de homo estas perfidata en la manojn de pekuloj.
42 Levi�u, ni iru; jen mia perfidanto alproksimi�as.

43 Kaj tuj, dum li ankora� parolis, venis Judas, unu el la dek du; kaj kun li homamaso kun glavoj kaj bastonoj venis de la �efpastroj kaj la skribistoj kaj la plia�uloj.
44 Kaj lia perfidanto jam anta�e aran�is kun ili signon, dirante: Kiun mi kisos, tiu estas li; kaptu kaj forkonduku lin garde.
45 Kaj veninte, li tuj iris al li, kaj diris: Rabeno; kaj kisis lin.
46 Kaj ili metis la manojn sur lin kaj arestis lin.
47 Sed unu el tiuj, kiuj staris apude, eltiris la glavon kaj frapis la sklavon de la �efpastro, kaj detran�is al li la orelon.
48 Kaj Jesuo responde diris al ili: �u vi elvenis, kvaza� kontra� rabiston, kun glavoj kaj bastonoj, por kapti min?
49 �iutage mi estis inter vi en la templo, instruante, kaj vi ne arestis min; tamen, ke plenumi�u la Skriboj.
50 Kaj �iuj forlasis lin kaj forkuris.

51 Kaj sekvis lin unu junulo, vestita per tola�o �irka� la nuda korpo; kaj oni kaptis lin;
52 sed lasinte la tola�on, li forkuris nuda.

53 Kaj oni forkondukis Jesuon al la �efpastro; kaj kunvenis �e li �iuj �efpastroj kaj plia�uloj kaj skribistoj.
54 Kaj Petro malproksime sekvis lin �is interne de la korto de la �efpastro; kaj sidis kun la subuloj kaj sin varmigis apud la fajro.
55 Sed la �efpastroj kaj la tuta sinedrio ser�is ateston kontra� Jesuo, por lin mortigi, kaj ne trovis.
56 �ar multaj malvere atestis kontra� li, kaj iliaj atestoj ne akordi�is.
57 Kaj elpa�is iuj, kaj malvere atestis kontra� li, dirante:
58 Ni a�dis lin diri: Mi detruos �i tiun sanktejon manfaritan, kaj en la da�ro de tri tagoj mi konstruos alian ne manfaritan.
59 Kaj e� tiel ilia atesto ne akordi�is.
60 Kaj la �efpastro stari�is en la mezo, kaj demandis Jesuon, dirante: �u vi respondas nenion? kion atestas �i tiuj kontra� vi?
61 Sed li silentadis kaj respondis nenion. Denove la �efpastro demandis lin, kaj diris al li: �u vi estas la Kristo, la Filo de la Benato?
62 Kaj Jesuo diris: Mi estas; kaj vi vidos la Filon de homo, sidantan dekstre de la Potenco kaj venantan kun la nuboj de la �ielo.
63 Kaj la �efpastro dis�iris siajn vestojn, kaj diris: Pro kio ni plu bezonas atestantojn?
64 Vi a�dis la blasfemon: kion vi opinias? Kaj ili �iuj ju�is lin kondamninda al morto.
65 Kaj iuj komencis kra�i sur lin, kaj �irka�kovri lian viza�on, kaj vangofrapi lin, kaj diri al li: Profetu; kaj la subuloj frapis lin per la manplatoj.

66 Kaj dum Petro estis malsupre sur la korto, venis unu el la servantinoj de la �efpastro;
67 kaj vidante Petron sin varmigantan, �i rigardis lin, kaj diris: Vi anka� estis kun la Nazaretano, kun tiu Jesuo.
68 Sed li malkonfesis, dirante: Mi ne scias, nek komprenas, kion vi diras; kaj li iris en la vestiblon; kaj koko kriis.
69 Kaj lin vidinte, la servantino denove komencis diri al la apudstarantoj: Tiu estas el ili.
70 Kaj li denove malkonfesis. Kaj post iom da tempo la apudstarantoj denove diris al Petro: Vere vi estas el ili, �ar vi estas ja Galileano.
71 Kaj li komencis malbeni kaj �uri: Mi ne konas tiun homon, pri kiu vi parolas.
72 Kaj tuj la duan fojon koko kriis. Kaj Petro ekrememoris la vorton, kiun Jesuo diris al li: Anta� ol dufoje krios koko, vi trifoje malkonfesos min. Kaj pripensinte, li ekploris.

1 Tuj matene la �efpastroj, farinte interkonsilon kun la plia�uloj kaj skribistoj kaj la tuta sinedrio, ligis Jesuon kaj forkondukis lin kaj transdonis lin al Pilato.
2 Kaj Pilato demandis lin: �u vi estas la Re�o de la Judoj? Kaj responde li diris al li: Vi diras.
3 Kaj la �efpastroj multe lin akuzis.
4 Kaj Pilato denove lin demandis: �u vi respondas nenion? vidu, pri kiom da aferoj oni vin akuzas.
5 Sed Jesuo ankora� nenion respondis, tiel ke Pilato miris.

6 �e tiu festo li kutimis liberigi al ili unu malliberulon, iun ajn, kiun ili pripetis.
7 Kaj estis unu, nomata Barabas, katenita kun la ribelintoj, kiuj en la ribelo faris mortigon.
8 Kaj suprenveninte, la homamaso komencis peti lin pri tio, kion li kutimis fari por ili.
9 Kaj Pilato respondis al ili, dirante: �u vi volas, ke mi liberigu al vi la Re�on de la Judoj?
10 �ar li eksciis, ke pro envio la �efpastroj transdonis lin.
11 Sed la �efpastroj instigis la homamason, ke prefere li liberigu al ili Barabason.
12 Kaj Pilato, denove respondante, diris al ili: Kion do mi faru al tiu, kiun vi nomas Re�o de la Judoj?
13 Kaj ili denove ekkriis: Krucumu lin.
14 Kaj Pilato diris al ili: Kial? kian malbonon li faris? Sed ili des pli ekkriis: Krucumu lin.
15 Kaj Pilato, volante kontentigi la homamason, liberigis al ili Barabason, kaj, skur�inte Jesuon, transdonis lin, por esti krucumita.

16 Kaj la soldatoj forkondukis lin en la korton, kiu estas la Pretorio, kaj kunvokis la tutan kohorton.
17 Kaj ili vestis lin per purpuro, kaj plektinte dornan kronon, surmetis �in al li;
18 kaj ili komencis aklami lin: Saluton, Re�o de la Judoj!
19 Kaj ili frapis lian kapon per kano, kaj kra�is sur lin, kaj ekgenuinte, klini�is al li.
20 Kaj mokinte lin, ili demetis de li la purpuran veston, kaj surmetis liajn proprajn vestojn. Kaj ili elkondukis lin, por krucumi lin.

21 Kaj ili devigis al servado unu preterpasanton, venantan de la kamparo, Simonon, Kirenanon, patron de Aleksandro kaj Rufo, ke li portu lian krucon.
22 Kaj ili kondukis lin al la loko Golgota, tio estas, Loko de Kranio.
23 Kaj ili donis al li vinon kun mirho enmiksita, sed li ne akceptis �in.
24 Kaj ili krucumis lin kaj dividis inter si liajn vestojn, �etante lotojn sur ili, kion �iu el ili ricevu.
25 Kaj estis la tria horo, kaj ili krucumis lin.
26 Kaj la surskribo de lia akuzo estis surskribita: LA RE�O DE LA JUDOJ.
27 Kaj kun li ili krucumis du rabistojn, unu dekstre kaj unu maldekstre de li.
28 Kaj plenumi�is la Skribo, kiu diras: Kaj li estis alkalkulita al krimuloj.
29 Kaj la preterpasantoj insultis lin, balancante la kapon, kaj dirante: Ha, ha! vi, kiu detruas la sanktejon kaj konstruas �in en la da�ro de tri tagoj,
30 savu vin, deirante de la kruco.
31 Tiel same anka� la �efpastroj, mokante inter si kun la skribistoj, diris: Aliajn li savis; sin mem li ne povas savi.
32 La Kristo, la Re�o de Izrael, deiru ja nun de la kruco, por ke ni vidu kaj kredu. Kaj tiuj, kiuj estis krucumitaj kun li, insultis lin.

33 Kaj kiam venis la sesa horo, fari�is mallumo sur la tuta lando �is la na�a horo.
34 Kaj je la na�a horo Jesuo kriis per la�ta vo�o: Eloi, Eloi, lama saba�tani; tio estas: Mia Dio, mia Dio, kial Vi forlasis min?
35 Kaj iuj el la apudstarantoj, a�dinte, diris: Jen li vokas Elijan.
36 Kaj unu kuris, kaj plenigis spongon per vinagro, kaj metinte �in sur kanon, donis al li trinki, dirante: Lasu; ni vidu, �u venos Elija, por depreni lin.
37 Sed Jesuo, eliginte la�tan krion, ellasis for la spiriton.
38 Kaj la kurteno de la sanktejo dis�iri�is en du pecojn de supre �is malsupre.
39 Kaj kiam la centestro, kiu apudstaris kontra� li, vidis, ke li tiamaniere ellasis for la spiriton, li diris: Vere �i tiu viro estis Filo de Dio.
40 Estis anka� virinoj, rigardantaj de malproksime, inter kiuj estis Maria Magdalena, kaj Maria, la patrino de Jakobo la malgranda kaj de Joses, kaj Salome;
41 kiuj sekvis lin, kiam li estis en Galileo, kaj servadis al li; kaj multaj aliaj virinoj, kiuj suprenvenis kun li en Jerusalemon.

42 Kaj kiam jam vesperi�is, pro tio, ke estas la Preparado, tio estas, la tago anta� sabato,
43 venis Jozef el Arimateo, honorinda konsilanto, kiu mem atendadis la regnon de Dio; kaj li kura�e eniris al Pilato, kaj petis la korpon de Jesuo.
44 Kaj Pilato miris, �u li jam mortis; kaj alvokinte la centestron, li demandis lin, �u li de longe estas mortinta.
45 Kaj scii�inte de la centestro, li donis al Jozef la korpon.
46 Kaj li a�etis tola�on, kaj deprenis lin kaj envolvis lin en la tola�o, kaj metis lin en tombon, kiu estis elhakita el �tonego; kaj li alrulis �tonon al la enirejo de la tombo.
47 Kaj Maria Magdalena, kaj Maria, la patrino de Joses, vidis, kien oni metis lin.

1 Kaj kiam la sabato jam pasis, Maria Magdalena, kaj Maria, la patrino de Jakobo, kaj Salome a�etis aroma�ojn, por ke ili iru kaj �miru lin.
2 Kaj tre frue en la unua tago de la semajno ili venis al la tombo, kiam la suno �us levi�is.
3 Kaj ili diris inter si: Kiu derulos por ni la �tonon de la enirejo de la tombo?
4 kaj suprenrigardante, ili vidis, ke la �tono estas derulita; �ar �i estis tre granda.
5 Kaj enirinte en la tombon, ili vidis junulon sidantan �e la dekstra flanko, vestitan per blanka robo; kaj ili miregis.
6 Sed li diris al ili: Ne miregu; vi ser�as Jesuon, la Nazaretanon, la krucumitan: li levi�is; li ne estas �i tie; jen la loko, kien oni metis lin!
7 Sed iru, diru al liaj dis�iploj kaj al Petro: Li iras anta� vi en Galileon; tie vi vidos lin, kiel li diris al vi.
8 Kaj elirinte, ili forkuris de la tombo, �ar tremado kaj konfuzi�o posedis ilin; kaj ili diris nenion al iu, �ar ili timis.

9 Sed levi�inte frue en la unua tago de la semajno, li aperis unue al Maria Magdalena, el kiu li elpelis sep demonojn.
10 �i iris, kaj sciigis �in al la homoj, kiuj estis kun li, dum ili mal�ojis kaj ploris.
11 Kaj a�dinte, ke li vivas kaj estas vidita de �i, ili ne kredis.

12 Kaj post tio li aperis sub alia formo al du el ili, dum ili piediris en la kamparon.
13 Kaj foririnte, ili sciigis al la aliaj, kaj anka� ili ne kredis.

14 Poste li aperis al la dek unu, dum ili sidis �e man�o, kaj ripro�is ilian nekredemon kaj korobstinon, �ar ili ne kredis tiujn, kiuj vidis lin levi�intan.
15 Kaj li diris al ili: Iru en la tutan mondon, kaj prediku la evangelion al �iu kreita�o.
16 Kiu kredos kaj estos baptita, tiu estos savita; sed kiu ne kredos, tiu estos kondamnita.
17 Kaj jenaj signoj sekvos la kredantojn: en mia nomo ili elpelos demonojn; ili parolos per lingvoj;
18 ili prenos en manojn serpentojn, kaj se ili trinkos ion mortigan, �i neniel difektos ilin; sur malsanulojn ili metos la manojn, kaj ili sani�os.

19 Tiam la Sinjoro Jesuo, post kiam li parolis al ili, estis ricevita supren en la �ielon, kaj sidi�is dekstre de Dio.
20 Kaj elirinte, ili predikis �ie, kaj la Sinjoro laboris kun ili kaj fortikigis la vorton per la signoj, kiuj sekvis. Amen.